CôngThương - Việc thị trường chứng khoán dường như đã trơ lì với tin xấu trong thời gian gần đây đang nhen nhóm hy vọng về khả năng thị trường lặp lại đợt sóng tăng của cùng kỳ năm 2010. Bởi lẽ, đợt sóng kéo dài từ tháng 4 đến hết tháng 6 năm ngoái đã giúp nhiều “đội lái” (các nhà đầu tư lớn chuyên tạo sóng cổ phiếu) và nhà đầu tư cá nhân thắng lớn. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ kinh tế vĩ mô, Tiến sĩ Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, cho rằng, trong quý II/2011, thị trường chứng khoán khó có cơ hội hồi phục.

Nghe nhạc hiệu...

Xét về yếu tố khách quan, ông Thành cho rằng, diễn biến kinh tế - chính trị thế giới vẫn khó lường. Nếu như năm trước rủi ro chỉ là nợ công (ở châu Âu), thất nghiệp, sự phục hồi chậm chạp của kinh tế thế giới thì năm nay lại xuất hiện thêm bất ổn chính trị ở Trung Đông và Bắc Phi, sóng thần và thảm họa hạt nhân ở Nhật. Đó là chưa nói cuộc khủng hoảng nợ công ở châu Âu đang diễn biến xấu khi tuần qua, Bồ Đào Nha đã chính thức lên tiếng nhờ Liên minh châu Âu cứu nguy tài chính. Thêm vào đó, kinh tế thế giới còn đối mặt với lạm phát đang gia tăng, đặc biệt tại các thị trường mới nổi.

Giá dầu và lương thực thế giới tăng cao cũng đang gây áp lực gia tăng lạm phát tại Việt Nam. Vì thế, năm 2011 được đánh giá sẽ khó khăn hơn nhiều so với năm 2010 và khó khăn này là do Chính phủ chủ động chấp nhận để đổi lấy ổn định kinh tế vĩ mô trong trung và dài hạn.Hầu hết các chuyên gia trong nước và quốc tế đều cho rằng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục xu hướng tăng trong những tháng tới và có thể đạt đỉnh vào tháng 9/2011 rồi mới từ từ hạ nhiệt.

Như vậy, chỉ cần nhìn vào khả năng CPI tăng trong thời gian tới thì rất khó hy vọng vào sự phục hồi trong ngắn hạn của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Gần đây, không ít nhà đầu tư đã đưa ra một kịch bản: Chính sách siết chặt tiền tệ khiến lãi suất bị đẩy lên mức hơn 20%/năm. Và với mức lãi suất này, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong huy động vốn để phục vụ sản xuất kinh doanh. Tình trạng này có thể tạo thêm áp lực khiến Chính phủ phải nới lỏng chính sách tiền tệ khi có điều kiện để nền kinh tế dễ thở hơn.

Tuy nhiên, điều này là không tưởng vì đã có bài học sâu sắc về hậu quả của việc thắt chặt rồi nới lỏng tiền tệ trong giai đoạn 2008-2010. Hơn nữa, nói là siết chặt tiền tệ, nhưng nếu so với số vốn bơm vào nền kinh tế năm 2010 (gần 470.000 tỉ đồng), vốn dự kiến năm nay không thấp hơn bao nhiêu.

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Giàu, với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay dưới 20%, dự kiến tín dụng cả năm sẽ tăng khoảng 460.000 tỉ đồng. Như vậy, tín dụng chảy vào nền kinh tế năm 2011 không phải là nhỏ.

Theo ông Thành, với việc ban hành Nghị quyết 11/NQ-CP về các giải pháp kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, Chính phủ đã thể hiện quyết tâm ưu tiên kiềm chế lạm phát. Do đó, nếu CPI các tháng tới vẫn cao, hành động của Chính phủ sẽ càng tỏ rõ sự quyết tâm để hạ nhiệt lạm phát.

... Đoán chương trình

Nếu xem kinh tế vĩ mô là nền tảng của thị trường chứng khoán, có thể thấy, với đường đi đã được hoạch định sẵn cho kinh tế vĩ mô, thị trường khó có cơ sở tạo sóng giống như cùng kỳ năm trước.

Về nguyên tắc, để thị trường chứng khoán dậy sóng một cách bền vững, nhất thiết phải có sự hỗ trợ của kinh tế vĩ mô và các tín hiệu phản ánh phải tích cực. Dấu hiệu tích cực ở đây là lạm phát giảm, lãi suất hạ và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nói chung thuận lợi hơn. Tuy nhiên, điều này rất khó đạt được trong ngắn hạn, cụ thể là trong quý II/2011, vì những lý do nêu trên.

Ngoài ra, mỗi đợt phục hồi mạnh của thị trường thường phải hội đủ các yếu tố: chính sách kích thích kinh tế mới xuất hiện, nghĩa là vốn được bơm ra. Kế đến là giao dịch thị trường trở nên sôi động với khối lượng tăng, giá trị tăng.

Và một tín hiệu khá quan trọng đã được minh chứng trong 2 năm trở lại đây là để đảm bảo một đà tăng bền vững, lượng tài khoản mới của các nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán phải gia tăng từng ngày.

Điều này sẽ rất khó xảy ra trong thời gian tới vì chính sách tiền tệ ngày càng được thắt chặt, trong khi những nhà đầu tư còn trụ lại thì vốn liếng không còn nhiều để có thể khuấy động thị trường chứng khoán.

Hơn nữa, lúc này, dường như chẳng còn lý do nào để các đội lái, nhà đầu tư hào hứng khuấy động thị trường. Bằng chứng là một số phiên nỗ lực mua vào của các đội lái, nhà đầu tư cá nhân đã nhanh chóng bị dập tắt bởi nguồn cung từ các nhà đầu tư muốn thoát khỏi thị trường.

Tuy nhiên, đây lại là thời điểm thuận lợi để các nhà đầu tư lựa chọn cổ phiếu tốt, chuẩn bị cho sự hồi phục của thị trường chứng khoán Việt Nam trong dài hạn, có thể bắt đầu từ năm 2012.

Vậy nên lựa chọn cổ phiếu nào? Đó là cổ phiếu của những doanh nghiệp có nguồn tiền dồi dào, hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2011 ít lệ thuộc vào vốn vay ngân hàng. Bởi lẽ, doanh nghiệp nào vay vốn ngân hàng với tỉ trọng lớn trong năm nay thì may mắn lắm mới không bị lỗ. Đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bằng vốn tự có, kết quả năm 2011 sẽ khả quan. Đây là nền tảng vững chắc để cổ phiếu của các doanh nghiệp này tăng trưởng khi thị trường phục hồi trong dài hạn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, thị trường chứng khoán có hồi phục bền vững bắt đầu từ năm 2012 hay sớm hơn là từ quý IV/2011 hay không còn tùy thuộc vào quyết tâm theo đuổi chính sách ổn định kinh tế vĩ mô của Chính phủ.

Nếu khó khăn về vốn và sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trở thành áp lực lớn, Chính phủ lại nới lỏng chính sách tiền tệ thì đó lại là câu chuyện khác. Việc nới lỏng tiền tệ xảy ra cũng đồng nghĩa với kịch bản: Nới lỏng tiền tệ khiến lạm phát tăng. Khi lạm phát tăng, Chính phủ lại buộc phải thắt chặt tiền tệ và thị trường chứng khoán tất nhiên sẽ lại trồi sụt.

NCĐT