8/36 container điều đã được kiểm soát

Chiều ngày 17/3, Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương đã họp với Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas) và các doanh nghiệp về việc xuất khẩu điều sang Italia bị vướng mắc thanh toán.

Ông Phan Văn Chinh - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu chủ trì cuộc họp chiều 17/3 tại TP. Hồ Chí Minh

Chủ trì cuộc họp, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Phan Văn Chinh cho biết: Sau khi nghe các ý kiến từ Hiệp hội và doanh nghiệp, ông Phan Văn Chinh cho biết: Khi chưa có sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nhưng Bộ Công Thương đã vào cuộc ngay từ đầu để hỗ trợ doanh nghiệp và đến nay tạm thời kiểm soát được 8 container hàng tại Italia. Bước tiếp theo, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã gửi 4 công thư tới Bộ trưởng Bộ ngoại giao và Kinh tế, Bộ Kinh tế Tài chính Italia, Đại sứ quán Việt Nam tại Italia và Đại sứ quán Italia tại Việt Nam, đề nghị hỗ trợ xem xét việc này phù hợp theo quy định của pháp luật.

“Về mặt pháp lý chúng ta đã có thư của Bộ trưởng Bộ Công Thương, còn trên thực địa, các Tham tán tại Iatalia, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đã vào cuộc rất nhanh theo đề nghị của Hiệp hội, doanh nghiệp. Tuy vậy chúng ta hiện mới nghe và suy luận theo một chiều đây là hành vi lừa đảo nhưng chưa có cơ khẳng định do doanh nghiệp bên phía Italia chưa lấy hàng”- ông Chinh nói.

Cũng theo ông Phan Văn Chinh, đối với những lô hàng đã được kiểm soát tại cảng, theo thông lệ ở Italia cũng như các nước trên thế giới, hàng sẽ bị giữ lại trong thời gian nhất định. Nếu người nhận không có chứng từ đầy đủ, hàng sẽ bị đưa vào diện vô chủ và bán thanh lý trả tiền lưu kho, lưu bãi. Do vậy, giai đoạn tiếp theo doanh nghiệp phải làm đủ các thủ tục giấy tờ để hoàn thiện hồ sơ kiện ra tòa quốc tế.

Các thành viên Hiệp hội điều Việt Nam tham dự cuộc họp

Nguy cơ mất trắng số hàng còn lại

Tại cuộc họp, ông Bạch Khánh Nhựt - Phó Chủ tịch thường trực của Vinacas cho biết: Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, nhanh chóng của Bộ Công Thương tới nay 8/36 container điều đã được kiểm soát và giữ tại cảng. Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều rủi ro liên quan đến số container nhân hạt điều còn lại bởi tất cả có nguy cơ bị mất trắng do có dấu hiệu bị lừa đảo. Đối với số container đã được kiểm soát, các doanh nghiệp tham dự bày tỏ mong muốn Cục Xuất nhập khẩu tiếp tục chỉ đạo các Tham tán, Thương vụ Việt Nam tại Italia, Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ hỗ trợ giải quyết về mặt pháp lý nhằm giúp doanh nghiệp lấy được hàng.

“Trong giai đoạn này các doanh nghiệp đang thuê luật sư, gửi đơn đến Tòa án để yêu cầu hãng tàu hủy hồ sơ gốc, cấp lại hồ sơ chứng từ mới, giúp họ giữ hàng, nhận hàng và tiếp tục thực hiện mua bán”- ông Nhựt cho biết thêm.

Liên quan đến phương án xử lý những container hàng đang được kiểm soát nhưng phía doanh nghiệp Việt lại mất chứng từ gốc, đại diện doanh nghiệp xuất khẩu điều đi Italia đề xuất: Trong khi chờ hoàn thiện các thủ tục hồ sơ pháp lý khởi kiện doanh nghiệp mong muốn có sự hỗ trợ của cơ quan chức năng nhằm thúc đẩy cho doanh nghiệp được cược hàng với giá trị 100% (mỗi container hàng có giá trị 200.000 USD). “Do điều là thực phẩm, nếu thời gian lưu tại cảng kéo dài sẽ ảnh hưởng tới chất lượng nên chúng tôi đang xin các hãng tàu cho cược hàng. Tuy vậy hãng tàu yêu cầu cược hàng với giá trị gấp đôi, thời gian trong vòng 6 năm. Đây là yêu cầu bất khả thi với doanh nghiệp”- đại diện một doanh nghiệp nói.

Trước đó, Hiệp hội Điều Việt Nam nhận được “đơn kêu cứu" của 5 doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu nhân điều. Theo nội dung đơn kêu cứu, 5 doanh nghiệp này đã ký hợp đồng với 1 số khách hàng Italy thông qua Công ty môi giới Kim Hạnh Việt xuất khẩu nhân điều sang Italy và Thổ Nhĩ Kỳ. Ngay khi nhận được thông tin, phản ánh của doanh nghiệp xuất khẩu, Thương vụ Việt Nam tại Italia đã nhanh chóng làm việc với hãng tàu COSCO và các cơ quan liên quan. Với việc vào cuộc nhanh và quyết liệt, các doanh nghiệp Việt Nam đã dừng không giao bộ chứng từ gốc, đòi được một số bộ chứng từ chuyển ngược lại Việt Nam.

Tại Việt Nam, Thương vụ đề nghị hiệp hội và doanh nghiệp làm việc để Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam, Tòa Kinh tế TP. Hồ Chí Minh ra phán quyết khẩn cấp yêu cầu các hãng tàu tạm dừng việc giao hàng đã đến cảng Italia cho người có chứng từ gốc. Tuy nhiên, đến nay, việc này chưa xử lý được tại Việt Nam khiến khối lượng công việc mà Thương vụ - Đại sứ quán Việt Nam tại Italia phải xử lý khá lớn, trong đó có việc gặp các hãng tàu ở Italia và các cơ quan liên quan để đề nghị dừng giao hàng.