Theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc, nạn đói gia tăng đáng kể trên toàn thế giới khi đại dịch Covid-19 diễn ra vào năm 2020. Từ 720 triệu đến 811 triệu người phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực trầm trọng vào năm ngoái - tăng 161 triệu so với năm 2019.

Rõ ràng, các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc 1 (không còn đói nghèo vào năm 2030) và 2 (không còn nạn đói vào năm 2030) sẽ bị bỏ sót với biên độ rộng trừ khi cộng đồng toàn cầu hành động ngay bây giờ với những nỗ lực phối hợp.

Ký ức về cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2007 và 2008 gây ra vẫn còn nguyên vẹn. Số người phải vật lộn với nạn đói vượt quá 1 tỷ người, cao nhất trong lịch sử, gây ra tình trạng bất ổn và bạo loạn lương thực ở hơn 30 quốc gia và khu vực. Nông dân cũng như các nhóm yếu thế ở thành thị và nông thôn phải chịu gánh nặng của tình trạng mất an ninh lương thực, điều này cũng gây ra các vấn đề kinh tế và xã hội, có tác động tiêu cực đến các quyền cơ bản của con người như tiếp cận giáo dục và chăm sóc sức khỏe, thậm chí đe dọa hòa bình và an ninh quốc gia.

Hội nghị thượng đỉnh về hệ thống lương thực của Liên hợp quốc sẽ diễn ra vào tháng 9 và hội nghị trù bị vừa kết thúc đã được tổ chức tại Rome tái khẳng định rằng an ninh lương thực là nền tảng để đạt được tiến bộ trong tất cả 17 Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Giải pháp quan trọng cho tình trạng mất an ninh lương thực trên toàn thế giới là sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống lương thực. Đó là, hành động trong tất cả các bộ phận của hệ thống thực phẩm, bao gồm sản xuất, chế biến, vận chuyển, lưu trữ và tiêu thụ thực phẩm.

Hiện tại, cộng đồng quốc tế đang thúc đẩy năm chương trình hành động đồng thời để giải quyết tình trạng mất an ninh lương thực trên toàn thế giới: đảm bảo quyền tiếp cận thực phẩm an toàn và bổ dưỡng cho tất cả mọi người, chuyển sang mô hình tiêu dùng bền vững, thúc đẩy sản xuất tích cực với thiên nhiên, thúc đẩy sinh kế công bằng và xây dựng khả năng chống chịu với các tổn thương, cú sốc và căng thẳng. Thế giới đang trải qua những thay đổi sâu sắc chưa từng thấy trong một thế kỷ, và phải tìm kiếm những cơ hội mới trong bối cảnh khủng hoảng.

So với hai hội nghị thượng đỉnh về an ninh lương thực trước đó, được tổ chức vào năm 1996 và 2002, Hội nghị thượng đỉnh về hệ thống lương thực của Liên hợp quốc vào tháng 9 tới cần rút ra những bài học kinh nghiệm từ quá khứ, bám sát thời đại và có cách tiếp cận hướng vào vấn đề và kết quả.

Hội nghị thượng đỉnh về hệ thống lương thực của Liên hợp quốc, trước hết, phản ánh sâu sắc về sự tấn công của đại dịch Covid-19, nhấn mạnh và vạch ra các con đường chuyển đổi hướng tới một mô hình bền vững dựa trên cách tiếp cận hệ thống thực phẩm bao gồm toàn bộ chuỗi giá trị thực phẩm.

Thứ hai, trong bối cảnh các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, khủng hoảng sinh thái, mất đa dạng sinh học và đại dịch, hội nghị thượng đỉnh tháng 9 sẽ thúc đẩy việc xây dựng các hệ thống lương thực có khả năng chống chịu trong đó tất cả các tác nhân - chính phủ, doanh nghiệp, học giả và các tổ chức xã hội dân sự tham gia thông qua, Cơ chế đa phương do Liên hợp quốc làm trung tâm.

Thứ ba, hướng tới tầm nhìn tận dụng tối đa công nghệ hiện đại, đặc biệt là công nghệ sinh học và công nghệ kỹ thuật số, để thúc đẩy các loại hình hợp tác quốc tế và khu vực. Đặc biệt, hội nghị thượng đỉnh cần tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác Nam - Nam về các vấn đề như thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số bằng cách mang lại lợi ích của công nghệ và hợp tác cho các quốc gia đang phát triển, các vùng nông thôn xa xôi và các nhóm yếu thế.

Hội nghị thượng đỉnh về hệ thống lương thực của Liên hợp quốc đã mang đến một cơ hội để nâng cao nhận thức toàn cầu về tình trạng mất an ninh lương thực. Các chính phủ, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường học và các tổ chức xã hội dân sự phải nhận thức đầy đủ rằng thời gian gấp rút để thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Cánh cửa cơ hội để đạt được các mục tiêu "không nghèo" và "không đói" đang đóng lại. Tất cả nhân loại phải nỗ lực phối hợp để thay đổi cách sản xuất và tiêu thụ thực phẩm, và thay đổi lối sống của mình. Miễn là tất cả các bên liên quan thực hiện vai trò của mình, thay đổi phương thức tư duy truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ việc thực hiện năm đường lối hành động với sự kiên trì và hành động cụ thể, thế giới có thể hướng tới một kiểu hệ thống lương thực mới cho tất cả các quốc gia.