Các đội trưởng của bảy đội bóng châu Âu đã được đeo băng tay có màu cầu vồng trong World Cup ở Qatar để truyền tải thông điệp về việc ủng hộ quyền LGBTQ vào một quốc gia nơi đồng tính luyến ái là bất hợp pháp. Nhưng sau khi đối mặt với sức nóng từ cơ quan cầm quyền của môn thể thao này là FIFA, không ai trong số họ sẽ có thể tiếp tục hành động này.

(Chiếc băng tay “OneLove” gây tranh cãi – Nguồn ảnh: yahoo!news)

Trong một tuyên bố vào thứ hai, Hiệp hội bóng đá Anh và xứ Wales đã cùng với Hà Lan, Thụy Sĩ, Đức, Đan Mạch và Bỉ xác nhận rằng các đe dọa trừng phạt từ FIFA khiến họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc từ bỏ chiến dịch “One Love” mà họ đã công bố vào tháng chín: “Là Liên đoàn quốc gia, chúng tôi không thể để các cầu thủ của mình phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt bao gồm cả việc bị phạt thẻ vàng, vì vậy chúng tôi đã yêu cầu các đội trưởng của mình không đeo băng tay trong các trận đấu thuộc khuôn khổ FIFA World Cup”.

Các Hiệp hội bóng đá cũng bổ sung rằng họ sẵn sàng đối mặt với những án phạt vì vi phạm quy định về trang phục thi đấu nhưng họ sẽ không để các cầu thủ của mình phải nhận thẻ vàng hoặc buộc phải rời sân vì nó.

Tuyên bố cũng cho biết các đội này cảm thấy “rất thất vọng với FIFA và tin rằng đây là điều chưa từng có”, trước khi lưu ý rằng họ sẽ thể hiện sự ủng hộ “theo những cách khác”. Vào thứ bảy, FIFA đã công bố những thiết kế mới ​​về băng đội trưởng của riêng mình và họ đề nghị các cầu thủ đeo những chiếc băng này trong mỗi trận đấu. Chúng có những khẩu hiệu mà các nhà phê bình coi là khá “nhút nhát” và an toàn như “Football unites the world” (tạm dịch: “Bóng đá đoàn kết thế giới”), “Share the meal” (tạm dịch: “Chia sẻ thức ăn”) và “Bring the moves” (tạm dịch: “Hãy thay đổi”).

Chiến dịch băng tay “One Love” bắt đầu từ bao giờ?

Chiến dịch “One Love” được Hiệp hội bóng đá Hà Lan khởi xướng vào đầu mùa giải bóng đá 2020 nhằm “bày tỏ sự ủng hộ đối với sự bình đẳng và đem mọi người lại đến gần nhau hơn”. Họ lên án mọi hình thức phân biệt đối xử. Vào tháng 9 năm 2022, chiến dịch này đã thông báo rằng 9 quốc gia khác, bao gồm Na Uy, Thụy Điển và Pháp, sẽ tham gia và ủng hộ điều này trong nhiều trận đấu sắp tới của họ, bao gồm cả Giải vô địch bóng đá Thế giới tại Qatar và Giải Vô địch Bóng đá các quốc gia châu Âu vào năm sau

(Cuốn sách của chiến dịch “OneLove” – Nguồn ảnh: Soul City Institue)

Các đội trưởng đã đồng ý đeo băng đội trưởng có màu cầu vồng và ghi dòng chữ "OneLove" cùng hình số một bên trong trái tim. Mặc dù nó không đề cập trực tiếp đến bất kỳ nguyên nhân hoặc sự phân biệt đối xử nào đối với cộng đồng người LGBTQ, nhưng màu sắc của cầu vồng là một biểu tượng về quyền LGBTQ đã được công nhận trên toàn cầu.

Trong một tuyên bố năm 2020, đội trưởng Virgil van Dijk của Hà Lan cho biết: “Đây là một thông điệp mang ý nghĩa quan trọng và phù hợp với bóng đá: trên sân, mọi người đều bình đẳng và điều này nên áp dụng ở mọi nơi trong xã hội. Với chiếc băng tay “OneLove”, chúng tôi thể hiện thông điệp này.”

Tại sao các đội muốn đeo băng tay đội trưởng ở Qatar

Theo Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, các mối quan hệ đồng giới bị hình sự hóa ở Qatar. Các thành viên của cộng đồng LGBTQ đã bị chính quyền bắt giữ và ngược đãi vào tháng 9 vừa qua. Chiếc băng đội trưởng được cho là một hình thức phản đối thầm lặng không giống với việc quỳ gối như một biểu tượng của tình đoàn kết chống phân biệt chủng tộc — điều mà đội tuyển Anh đã áp dụng kể từ các trận đấu Euro 2020.

Huấn luyện viên đội tuyển Anh, Gareth Southgate xác nhận rằng Tam Sư — biệt danh của đội tuyển bóng đá Anh — sẽ giữ truyền thống này trong suốt giải đấu kéo dài một tháng. “Chúng tôi đã thảo luận về việc quỳ gối và chúng tôi cảm thấy nên làm như vậy,” ông nói trong một cuộc họp báo vào chủ nhật. “Đó là những gì chúng tôi làm đại diện với tư cách là một đội bóng và chúng tôi đã làm điều này trong một thời gian dài.”

Trước thứ hai, đội trưởng đội tuyển Anh Harry Kane đã kiên quyết rằng anh ấy muốn đeo băng đội trưởng “One Love”. Đội tuyển Anh, với sự góp mặt của một số cầu thủ ngôi sao có nguồn gốc là người dân tộc và chủng tộc thiểu số, thường được ca ngợi vì thông điệp tiến bộ về mặt xã hội và chính trị, bao gồm cả việc lên án rõ ràng chủ nghĩa phân biệt chủng tộc.

(Đội trưởng Harry Kane đeo băng đội trưởng của chiến dịch ra sân thi đấu – Nguồn ảnh: USAsports News)

Qatar đã nhận được một làn sóng phản ứng dữ dội từ quốc tế kể từ khi giành được quyền đăng cai giải bóng đá vào năm 2010, trở thành quốc gia Trung Đông và Hồi giáo đầu tiên tổ chức giải đấu World Cup. Quốc gia Vùng Vịnh nhỏ bé này đã chứng tỏ mình là một sự lựa chọn không được nhiều người hâm mộ bóng đá ủng hộ, vì những ghi nhận về nhân quyền không mấy tốt đẹp. Và điều này không chỉ xảy ra với quyền của cộng đồng LGBTQ.

Tại sao các đội này từ chối đeo băng đội trưởng?

Giữa một số quy tắc và quy định của FIFA về đồng phục của đội, việc sử dụng các tuyên bố chính trị trên trang phục của đội bị cấm. Theo quy tắc 4.3 trong quy định về thiết bị của FIFA, “Không vật dụng nào (của bộ dụng cụ thi đấu hoặc quần áo hoặc thiết bị khác) được phép mặc hoặc sử dụng trong bất kỳ khu vực được kiểm soát nào nếu FIFA cho rằng nó nguy hiểm, xúc phạm hoặc không đứng đắn, bao gồm chính trị, tôn giáo, hoặc các khẩu hiệu, tuyên bố, hình ảnh cá nhân hoặc những điều khác thể hiện sự không tuân thủ đầy đủ luật của giải đấu.”

Vào thứ Bảy, Gianni Infantino, chủ tịch FIFA, cho biết trong một cuộc họp báo ở Doha rằng, “Chúng tôi có quy định rõ ràng về băng đội trưởng.” Ông nói thêm: “Chúng tôi có và đã tham gia vào các chiến dịch về các chủ đề khác nhau, các chiến dịch toàn cầu. Chúng ta cần tập trung vào những chủ đề mà mọi người có thể tuân thủ theo. Đây là một yếu tố quan trọng đối với chúng tôi.”

Do đó, FIFA đã cảnh báo rằng các đội muốn truyền bá thông điệp “One Love” sẽ bị phạt thẻ vàng ngay lập tức khi trận đấu bắt đầu. Điều này sẽ làm tăng khả năng các cầu thủ bị đuổi khỏi sân trong một trận đấu và có thể ảnh hưởng đến vị trí cuối cùng của họ trong giải đấu.

Anh, đội đầu tiên dự định đeo băng đội trưởng “One Love”, là một trong những ứng cử viên vô địch World Cup 2022, sau khi thua Ý trong loạt sút luân lưu trong trận chung kết Euro Cup 2020.