Đại dịch Covid-19 đã khiến thị trường lao động phải đối mặt với tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng khi tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm tăng lên mức rất cao. Tình trạng cung - cầu lao động mất cân bằng ở các địa phương và các ngành nghề, thu nhập bình quân tính theo tháng của người lao động cũng sụt giảm mạnh so với trước đại dịch. Những tác động tiêu cực từ đại dịch đã làm cơ cấu lao động bị đảo chiều.

Với người lao động, nhất là những lao động trẻ bị mất việc làm, chính sách BHTN đã và đang trở thành điểm tựa, giúp họ ổn định cuộc sống, đóng góp vào sự vững mạnh của hệ thống an sinh xã hội. Thống kê trên thế giới có 1/6 số lượng thanh niên phải ngừng việc kéo theo thu nhập giảm. Trong nước, tình hình dịch bệnh phức tạp cũng tác động trực tiếp đến việc làm và thu nhập của hơn 28,2 triệu lao động, gần 400.000 doanh nghiệp.

Bảo hiểm thất nghiệp: Điểm tựa cho lao động trẻ

Chia sẻ tại Hội thảo trực tuyến “Bảo hiểm thất nghiệp: Tăng cường kết nối thị trường lao động - đồng hành cùng thanh niên” mới đây về tình hình lao động việc làm trong thời gian tới, ông Lê Quang Trung - nguyên Cục trưởng Cục Việc làm - cho biết, đợt dịch lần thứ tư bùng phát và kéo dài đã tác động trực tiếp đến các khu công nghiệp, NLĐ gây gián đoạn hoặc đứt gãy chuỗi sản xuất.

Dự báo đến năm 2022 và 2023, nền kinh tế có thể vẫn còn bị ảnh hưởng bởi đại dịch. Các nhóm ngành nghề liên quan đến công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, thực phẩm và công nghệ số được dự báo là ba nhóm ngành phát triển mạnh trong những năm tới. Vì vậy, “các bạn trẻ, thanh niên cần tận dụng cơ hội của mình, nâng cao trình độ để giữ chỗ hay thăng tiến trong nghề, đáp ứng nhu cầu thị trường lao động. Bên cạnh đó, NLĐ chưa tham gia BHTN cũng cần trang bị kiến thức cơ bản nhằm đáp ứng được những yêu cầu của thị trường lao động”- ông Trung cho hay.

Thông tin về chính sách hỗ trợ NLĐ từ quỹ BHTN, ông Trần Tuấn Tú - Trưởng phòng BHTN - Cục Việc làm cho biết: NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm ngày 30/9/2021 (có tên trong danh sách tham gia BHTN của cơ quan BHXH), không bao gồm các trường hợp NLĐ đang làm việc tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị- xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân; NLĐ đang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên theo quy định tại Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và các quy định pháp luật hiện hành về tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập.

"Điều 9, Nghị định 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập phân loại mức tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công như: Đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư; đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên; đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần chi thường xuyên; đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên", ông Trần Tuấn Tú cho hay.

Bên cạnh đó, liên quan đến giải pháp hỗ trợ NLĐ học nghề từ nguồn kinh phí BHTN, đại điện Cục Việc làm cho biết, người học nghề cần phải tự tìm hiều về các nghề thị trường lao động đang cần và các trung tâm đào tạo nghề tốt; phải đánh giá bản thân mình, năng lực, mong muốn, hoàn cảnh… để học nghề cho đúng.

Đối với người sử dụng lao động cần quan tâm tuyển người được đào tạo phù hợp với công việc mình cần, phải có chính sách đãi ngộ, tạo điều kiện cho họ thăng tiến. Đối đối doanh nghiệp phải thực sự quan tâm đến đào tạo nghề; đầu tư, tận dụng ưu điểm trong BHTN để đào tạo nghề miễn phí. Muốn đào tạo tốt, doanh nghiệp với cở sở đào tạo nghề phải phối hợp chặt chẽ, đồng thời trung tâm giới thiệu việc làm phải tư vấn, hướng dẫn cho NLĐ.

Trước bối cảnh dịch bệnh phức tạp và khó lường như hiện nay, BHTN không chỉ là trợ cấp mà còn trao cho cơ hội mới về nghề nghiệp. Nó thật sự trở thành điểm tựa của NLĐ và người sử dụng lao động, được các ngành, các cấp và xã hội đánh giá cao.

Theo ông Trần Tuấn Tú, tính đến hết 11 tháng năm 2021, cả nước đã có trên 1,64 triệu lượt người được tư vấn, tìm việc làm miễn phí qua kênh BHTN. Có thể thấy được, với chính sách BHTN hiện nay NLĐ sẽ được tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí và số lượng người cần tư vấn rất lớn.