Trong khuôn khổ chuyến công tác tham dự Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 54 tại Xiêm Riệp, Campuchia, chiều ngày 14 tháng 9 năm 2022, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã hội đàm với Ngài Jose Lucas Da Silva, Bộ trưởng Bộ Thương mại, Công nghiệp và Du lịch Đông Ti-mo.

Tham dự buổi hội đàm, về phía Bộ Công Thương Việt Nam có sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các đơn vị: Vụ Thị trường châu Á-châu Phi, Thương vụ Việt Nam tại Campuchia, đại diện Lãnh đạo Vụ ASEAN Bộ Ngoại giao. Về phía Đông Ti-mo có Ông Arcanjo da Silva, Vụ trưởng Vụ Thương mại và Đầu tư của Bộ Thương mại, Công nghiệp và Du lịch Đông Ti-mo, Bà Fernanda Mesquita Borges, Trưởng đoàn Hội nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Đông Ti-mo.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên hội đàm với Bộ trưởng Jose Lucas Da Silva

Bộ trưởng Jose Lucas Da Silva cảm ơn Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã thu xếp thời gian làm việc với đoàn Đông Ti-mo. Hai Bên trao đổi thông tin về tình hình phát triển kinh tế, thương mại của mỗi nước. Phía Đông Ti-mo cho biết nước này trong thời gian qua dành nhiều nỗ lực để đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông. Đánh giá cao tiềm lực thương mại của Việt Nam và những cơ hội tăng cường hợp tác thương mại với Việt Nam, Đông Ti-mo mong muốn thúc đẩy hợp tác kết nối với Việt Nam trong các lĩnh vực vận tải, xuất nhập khẩu, cảng biển để hỗ trợ cho hoạt động trao đổi thương mại. Đông Ti-mo cũng bày tỏ mong muốn phía Việt Nam hỗ trợ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm xây dựng cơ chế một cửa quốc gia và kinh nghiệm quản lý trong các lĩnh vực xúc tiến thương mại, đầu tư.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại hội đàm

Hai Bên ghi nhận quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Đông Ti-mo đang có những bước phát triển tích cực. Năm 2022 đánh dấu kỷ niệm 20 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Tuy nhiên, trao đổi thương mại song phương còn hết sức khiêm tốn. Kim ngạch hai chiều năm 2021 đạt 33,6 triệu USD, chỉ bằng 0,005% tổng kim ngạch trao đổi thương mại của Việt Nam với thế giới. Phía Việt Nam cũng nhận thấy các hoạt động giao lưu, trao đổi đoàn doanh nghiệp còn hạn chế. Hai Bên thiếu thông tin về cơ chế chính sách quản lý, nhu cầu xuất nhập khẩu của mỗi nước.

Bộ trưởng Jose Lucas Da Silva tại hội đàm

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định Việt Nam sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ phía Đông Ti-mo trong những lĩnh vực Việt Nam có nhu cầu hợp tác và Đông Ti-mo có lợi thế như khoáng sản, lâm sản, thủy sản... Bộ trưởng cho rằng thị trường Đông Ti-mo còn nhiều tiềm năng đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam như gạo, thực phẩm chế biến, sữa và sản phẩm sữa, giày dép, đồ uống, sản phẩm gia dụng, máy móc thiết bị điện... Bộ trưởng đề nghị phía Đông Ti-mo cung cấp danh sách các doanh nghiệp nhập khẩu gạo và các mặt hàng nêu trên, đồng thời hỗ trợ kết nối doanh nghiệp của Đông Ti-mo với các nhà cung ứng phía Việt Nam.

Đoàn đại biểu Việt Nam

Bộ trưởng cho biết hiện nay Việt Nam đang trở thành công xưởng quan trọng của khu vực và thế giới. Các hoạt động kinh tế tại Việt Nam trong những năm tới sẽ cần nhiều hơn các mặt hàng đầu vào như nhiên liệu (xăng dầu), gỗ nguyên liệu, thủy sản nguyên liệu, khoáng sản, kim loại... Đây cũng là những sản phẩm tiềm năng tại Đông Ti-mo. Hợp tác với Việt Nam, các mặt hàng của Đông Ti-mo sẽ là đầu vào quan trọng cho sản xuất hàng hóa, giúp cả Đông Ti-mo và Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Đoàn đại biểu Đông Ti-mo

Để khai thác được những tiềm năng hợp tác, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị hai Bên tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và các cơ chế hợp tác kinh tế, thương mại, tăng cường trao đổi thông tin, trao đổi đoàn doanh nghiệp. Cụ thể, Bộ Công Thương Việt Nam có kế hoạch tổ chức một đoàn doanh nghiệp sang làm việc tại Đông Ti-mo vào đầu năm 2023 để tìm kiếm các cơ hội hợp tác thương mại, đầu tư tại đây. Về khuôn khổ pháp lý, Bộ trưởng đề nghị phía Đông Ti-mo sớm hoàn tất thủ tục phê chuẩn Hiệp định thương mại đã ký giữa hai nước. Đánh giá cao tiềm năng và các cơ hội đầu tư mới tại Đông Ti-mo, Bộ trưởng đề nghị phía Đông Ti-mo tạo thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu, tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Đông Ti-mo trong các lĩnh vực như hợp tác thăm dò khai thác dầu khí, hợp tác khai thác chế biến tài nguyên rừng, tài nguyên khoáng sản, khai thác quặng kim loại, kim loại màu, hợp tác đầu tư để sản xuất hàng hóa xuất khẩu đi các nước có cơ chế đối xử ưu đãi đối với Đông Ti-mo.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tặng quà lưu niệm Bộ trưởng Jose Lucas Da Silva

Bên cạnh các nội dung hợp tác song phương, hai Bên cũng đã trao đổi một số nội dung hợp tác trong các khuôn khổ đa phương. Kết thúc buổi làm việc, hai Bên nhấn mạnh và cùng chia sẻ nhận định trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay, trong đó có việc tăng giá năng lượng, cước vận tải, nguy cơ lạm phát, sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng, trong đó có mặt hàng lương thực..., hai nước cần hợp tác chặt chẽ hơn để cùng hỗ trợ nhau khắc phục khó khăn, tạo ra những điều kiện thuận lợi nhất cho các hoạt động hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư song phương, góp phần vào những mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của mỗi nước.