Cuối tháng 8 vừa qua, tiến sỹ Graham Brookes thuộc Viện nghiên cứu PG Economic (Vương quốc Anh) đã công bố nghiên cứu về tác động của việc sử dụng cây trồng biến đổi gen ở cấp độ thu nhập nông hộ và sản xuất nông nghiệp từ năm 1996 - 2020.

Ngô biến đổi gen được trồng tại Việt Nam. Nguồn: CropLife Việt Nam

Dữ liệu và các kết luận của nghiên cứu tiếp tục cho thấy những đóng góp nổi bật của cây trồng biến đổi gen và ứng dụng công nghệ sinh học trong nông nghiệp đối với phát triển nông nghiệp bền vững và an ninh lương thực.

Nghiên cứu đã chỉ ra những lợi ích kinh tế nổi bật ở cấp độ nông hộ dành cho nông dân trong giai đoạn 1996 - 2020, cụ thể là tổng thu nhập tích luỹ gia tăng khi trồng cây biến đổi gen là 261,3 triệu USD - tương đương với mức tăng khoảng 112 USD trên mỗi ha gieo trồng.

Riêng trong năm 2020, mức thu nhập gia tăng mà nông dân trồng cây biến đổi gen thu về là 18,8 triệu USD (tương đương với mức tăng 103 USD/ha). Đáng chú ý, nghiên cứu cũng tiếp tục cho thấy cây trồng biến đổi gen đang mang lại lợi ích kinh tế cho nông dân canh tác quy mô nhỏ lớn hơn so với nông dân tại các nước có quy mô nông trại lớn; cụ thể là mức tăng thu nhập được chia 52% cho nông dân các nước đang phát triển và 48% cho nông dân các nước phát triển.

Khi đi sâu vào đánh giá đâu là các yếu tố giúp gia tăng thu nhập, nghiên cứu kết luận 72% đến từ việc tăng năng suất và sản lượng, 28% đến từ chi phí cắt giảm tiết kiệm được khi công lao động giảm.

Ở cấp độ toàn cầu, những lợi ích về năng suất và sản lượng có được từ cây trồng biến đổi gen đã đóng góp quan trọng vào việc duy trì tính bền vững và thúc đẩy tăng trưởng sản lượng nông nghiệp của những cây trồng quan trọng khi thế giới đã có thêm 300 triệu tấn ngô và 595 triệu tấn đậu tương được bổ sung vào sản lượng ngô và đậu tương từ giữa những năm 90 cho tới nay.

Chỉ tính riêng năm 2020, trên 4 loại cây trồng chính, công nghệ biến đổi gen đã tạo ra thêm 85 triệu tấn đậu tương, ngô, bông, cải dầu. Nếu không có công nghệ này, ước tính nông dân sẽ phải cần thêm 23,4 triệu ha đất nông nghiệp để có thể đạt được mức sản lượng gia tăng tương đương.

Khi nghiên cứu cụ thể hơn về hiệu suất đầu tư, dữ liệu cho thấy với mỗi 1 USD nông dân đầu tư thêm vào công nghệ hạt giống biến đổi gen (so với giống cây thông thường), họ sẽ thu về thu nhập gia tăng 3,76 USD. Ở các nước đang phát triển, nông dân thậm chí còn thu lại được nhiều hơn với mức tăng thêm 5,22 USD cho mỗi 1 USD đầu tư thêm; trong khi con số này ở các nước đang phát triển là 3 USD.

Mức thu nhập nông hộ gia tăng trung bình từ việc sử dụng ngô kháng sâu theo từng quốc gia trong giai đoạn 1996-2020 (đơn vị: đôla Mỹ/ha)

Cây trồng biến đổi gen đã được canh tác và sử dụng rộng rãi trong suốt 25 năm qua. Tính đến năm 2020, diện tích cây trồng biến đổi gen trên toàn thế giới là khoảng 186 triệu ha. Những cây trồng chính ứng dụng công nghệ này là đậu tương, ngô, bông và cải dầu với tổng diện tích cây trồng mang các đặc tính biến đổi gen chiếm tới hơn 47% tổng diện tích của bốn loại cây trồng này trên toàn thế giới năm 2020.

Kể từ khi được giới thiệu và đưa vào canh tác từ giữa những năm 1990 tới nay, đã có rất nhiều các nghiên cứu và báo cáo khoa học được thực hiện để đánh giá các tác động về kinh tế, xã hội và môi trường của cây trồng biến đổi gen. Mục đích của nghiên cứu này là để cập nhật số liệu, đưa ra những phân tích - đánh giá chính xác nhất liên quan tới những tác động kinh tế ở cấp độ nông hộ liên quan tới việc sử dụng cây trồng biến đổi gen trên quy mô toàn cầu.