Nêu 4 vấn đề nổi lên trong đấu giá quyền sử dụng đất thời gian qua, đại biểu Nguyễn Thị Thủy - đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn cho biết: Thứ nhất, tình trạng thắng thầu bỏ cọc, thổi giá đất lên cao, việc thắng thầu bỏ cọc không còn là chuyện hiếm trong đấu giá đất ở nước ta với muôn vàn lý do.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Đoàn Bắc Kạn phát biểu thảo luận tại hội trường

Song vừa qua, không ít nhà đầu tư đã lợi dụng chiêu trò này thắng với mức đấu giá cao chót vót, sau đó bỏ cọc nhằm kích giá đất, thổi giá đất để thao túng thị trường, làm lợi cho một nhóm thiểu số.

Việc trả giá quá cao xong bỏ cọc như thời gian qua đã dẫn tới nhiều hệ lụy như đẩy giá đất, giá nhà lên cao; có những nhà đầu tư còn lợi dụng để nâng giá trị cổ phiếu trái phiếu và nguy hiểm hơn là có những người còn lợi dụng để đánh võng giá trị tài sản bảo đảm cho các khoản vay ngân hàng.

Nếu thực hiện trót lọt có thể rút ruột các ngân hàng. "Đáng lưu ý, việc giá đất bị đẩy lên quá cao cùng với giá ảo sẽ khiến cho giấc mơ an cư của những người có thu nhập thấp ngày càng trở nên xa vời" - đại biểu đoàn Bắc Kạn nhấn mạnh.

Thứ hai, tình trạng quân xanh, quân đỏ thông đồng để dìm giá. Việc bắt tay nhau để dìm giá, mua rẻ tài sản của Nhà nước, nhất là giá đất đai diễn ra tại nhiều phiên đấu giá. Việc thông đồng có thể được diễn ra giữa những người tham gia đấu giá với nhau, còn gọi là quân xanh, quân đỏ để lót đường cho một nhà đầu tư đã định sẵn, trúng với giá rẻ và giá trị thực của những lô đất đã bị quân xanh, quân đỏ này dìm xuống.

Ngoài ra trên thực tế, việc dìm giá còn có cả thủ đoạn sử dụng “xã hội đen” để đe dọa những người tham gia đấu giá, khiến cho họ sợ hãi, bỏ cuộc, rút hồ sơ. Khi đó, cuộc đấu giá thực chất chỉ có một người tham gia, một mình một chợ; còn những người khác chỉ là quân xanh của chúng và giá của những lô đất này như thế nào là do những đối tượng này thao túng và gần như đã định sẵn là thấp hơn nhiều so với giá thị trường và cao hơn giá khởi điểm không đáng kể.

"Có thể nói, những thủ đoạn này đã gây ra những thiệt hại rất lớn cho tài sản của Nhà nước chứ không chỉ đơn thuần là những vi phạm về quy định về đấu giá, đấu thầu" - bà Nguyễn Thị Thủy nói.

Thứ ba, tình trạng bắt tay ngầm rút ruột tài sản Nhà nước. Theo đại biểu, sẽ không thể tác động được vào cuộc đấu giá nếu như không có “tay trong”. Ở mức độ vi phạm đơn giản thì các "tay trong" cung cấp thông tin, tiết lộ thông tin để giúp tổ chức vây thầu, trúng giá rẻ. Ở mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn là sự cấu kết với những người có thẩm quyền để tạo thành nhóm lợi ích rút ruột của Nhà nước từ các phiên đấu giá.

Thứ tư, tình trạng móc ngoặc trong thẩm định giá. Đại biểu nêu rõ, thẩm định giá là một khâu vô cùng quan trọng trong đấu giá đất. Tuy nhiên, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, pháp luật đã trao cho tổ chức này chức năng quá lớn, trong khi cơ chế kiểm soát lại hết sức lỏng lẻo. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới nhiều sai phạm trong thẩm định giá nói chung và thẩm định giá đất nói riêng.

Nêu rõ những chiêu trò quân xanh, quân đỏ, thông đồng dìm giá, thắng thầu bỏ cọc, đánh võng giá đất, thổi giá đất nêu trên đã gây ra những hệ lụy rất lớn với kinh tế xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề nghị cần phải mạnh tay xử lý.

Theo đó, kiến nghị Chính phủ cần phải tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn nữa và tăng cường chỉ đạo thanh tra, kiểm tra thường xuyên hơn đối với hoạt động này; đồng thời, kiến nghị Bộ Công an chọn một số phiên đấu giá đất để xác minh, điều tra làm rõ nhằm tăng tính răn đe, phòng ngừa vi phạm tội phạm trong hoạt động này.

Trước vấn đề này, đại biểu Trịnh Xuân An - đoàn Đồng Nai đồng tình, cần có công cụ để điều tiết thị trường bất động sản, xử lý nợ xấu liên quan đến bất động sản và kiểm soát việc tăng giá bất động sản bất thường ở mọi vùng, mọi nơi, tránh lại tiếp tục xảy ra “bong bóng bất động sản” thời gian tới.