Quá khứ gian nan

Tròn 20 năm qua, từ khi bắt đầu đưa cây thông và keo lai lên trồng trên đất rừng Kon Tum, những dấu ấn trong quá khứ gian nan, khốc liệt của những người đi mở đất, trồng và giữ rừng như vẫn còn in đậm trong ký ức của mỗi người. Bạt núi mở đường nơi đất dốc đồi cao, vượt qua gian khó để trồng được trên 17.200ha rừng nguyên liệu. Thế nhưng những khắc nghiệt về thời tiết, bom mìn của chiến tranh để lại, nước lũ mưa nguồn, địa hình chia cắt, núi cao rừng sâu… đã làm cho hàng ngàn hécta rừng của công ty bị cháy cộng với số diện tích keo lai không phù hợp với điều kiện ở Tây Nguyên đã không tồn tại. Nhưng với sự quyết tâm và lòng quả cảm của những con người ở đây, trên 9.000ha rừng thông nguyên liệu của công ty hiện đang phát triển, xanh thẳm, trải khắp 33 xã của 8 huyện trong toàn tỉnh. Đặc biệt là trên những dãy núi cao ở Sa Thầy, Tu Mơ Rông, Đắk Tô và trên dãy núi Sạc Ly, nơi trước đây là vùng đất bom cày, đạn xới, là bạt ngàn cỏ tranh, lau lách vốn nổi danh là “vùng đất chết ” nay đang bật dậy, hồi sinh với những dải rừng thông xanh ngút mắt.

Tìm hướng đi mở con đường mới

Phải khẳng định rằng, trên 9.000ha rừng thông của Công ty Nguyên liệu giấy miền Nam hiện nay đang phát triển khá tốt. Tuy nhiên theo quy hoạch và phương án kinh doanh ban đầu của dự án thì rừng sẽ được khai thác sau 15 năm. Tức là công ty sẽ phải chuẩn bị khai thác vào năm 2015. Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc Công ty Tống Hữu Chân cho biết: Công ty thí điểm thực hiện tỉa thưa rừng thông nhưng đã bị lỗ, vì ở Kon Tum không có nhà máy chế biến, gỗ tỉa thưa phải đưa xuống Gia Lai hoặc Bình Định chế biến để tiêu thụ; giá thu mua của các nhà máy chỉ là 820.000 đồng/tấn, trong khi đó công vận chuyển đã mất khoảng 450.000 đồng/tấn. Với giá bán và cách tiêu thụ này, công ty sẽ lỗ gần 17 triệu đồng/ha. Như vậy, nếu thực hiện theo phương án kinh doanh ban đầu đã được phê duyệt và tiến hành khai thác, với trên 9.000ha rừng hiện nay, công ty sẽ lỗ khoảng trên 150 tỷ đồng. Và nếu thực hiện phương án sản xuất ván ghép thanh với cây thông ở 15 năm tuổi thì chất lượng gỗ sẽ kém, chi phí sản xuất cao, giá bán thấp thì sẽ lỗ khoảng trên 200 tỷ đồng.

Từ thực tế nêu trên, lãnh đạo công ty đã báo cáo, xây dựng phương án trình Tổng công ty giấy Việt Nam cho phép kéo dài thời gian khai thác rừng nguyên liệu từ 15 năm sang 25 năm. Giám đốc Tống Hữu Chân tâm sự: “Lãnh đạo công ty rất quyết tâm. Suốt mấy năm qua chúng tôi phải ngược xuôi giải trình với các bộ, ngành về phương án “giải cứu thua lỗ” cho công ty. Theo đó, nếu để 25 hoặc 30 năm khai thác, rừng thông sẽ cho chất lượng gỗ cao hơn, sử dụng được trong nhiều lĩnh vực chế biến, lượng tiêu hao nguyên liệu gỗ tròn trên một đơn vị sản phẩm chế biến thấp. Với phương án đó, dự kiến lợi nhuận thu được gần 79 triệu đồng/ha. Tổng lợi nhuận sẽ đạt khoảng gần 700 tỷ đồng”.

Còn theo Phó Giám đốc Công ty Phạm Văn Hà, nếu kéo dài dự án sang 25 năm trở lên, ngoài mục tiêu về kinh tế còn giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục ngàn lao động của tỉnh Kon Tum, nhất là bà con đồng bào các dân tộc thiểu số tại chỗ; góp phần cân bằng sinh thái, cải thiện khí hậu và đất đai, duy trì nguồn nước sinh hoạt, canh tác và phục vụ cho hoạt động của các nhà máy thủy điện trong tỉnh Kon Tum và một số tỉnh lân cận, phòng chống biến đổi khí hậu…

Với sự tính toán khoa học, cụ thể và thuyết phục, phương án đề nghị kéo dài thời gian khai thác gỗ rừng trồng của công ty đã được chấp thuận. Trước mắt và khởi đầu là sự kiện xây dựng nhà máy sản xuất ván Veneer có công suất thiết kế 12.000m3/năm để tiêu thụ sản phẩm tỉa thưa hàng năm nhằm nâng cao giá trị sản phẩm rừng trồng, tạo điều kiện cho rừng phát triển, giải quyết công việc và thu nhập cho cán bộ công nhân viên trong công ty.

Dấu ấn nhà máy dưới chân đồi Sạc Ly

Còn nhớ, sự kiện Tổng công ty Giấy Việt Nam quyết định xây dựng nhà máy sản xuất ván Veneer tại Công ty Nguyên liệu giấy miền Nam cuối năm 2014 đã làm nức lòng cán bộ, đảng viên, người lao động công ty. Họ đã chờ đợi sự kiện này rất lâu rồi và hôm nay đã thành hiện thực.

Có mặt tại lễ khởi công xây dựng nhà máy tại xã Tân Cảnh, huyện Đắk Tô cuối năm 2014 mới thấy được niềm vui đối với những người quan tâm đến sự nghiệp trồng nguyên liệu giấy trên vùng đất Kon Tum. Chứng kiến thời khắc đó, tôi nhác thấy gương mặt thật nhiều biểu cảm, rạng rỡ và tràn đầy xúc động của Giám đốc Tống Hữu Chân. Ánh mắt của người đứng đầu công ty này như ánh lên niềm vui về một bước chuyển mới đã đến sau bao thăng trầm, biến cố của sự nghiệp trồng rừng nguyên liệu trên vùng đất nơi cực Bắc Tây Nguyên đầy nắng gió và khắc nghiệt này.

Niềm vui ấy vẫn hiện rõ trên khuôn mặt và cái xiết tay thật chặt của Giám đốc Tống Hữu Chân khi tôi đến thăm nhà máy vào thời điểm công ty đang chuẩn bị kỷ niệm 20 năm ngày thành lập. Niềm vui thực sự đó như được lan tỏa sang tất cả mọi người, nhất là cán bộ, đảng viên, người lao động trong toàn công ty. Giọng nói của anh như nghẹn lại trong huyết quản của mình… Tôi biết anh vui vì cuộc sống mới của người lao động của công ty sẽ mở ra, đã lo được những việc lớn vì trách nhiệm trên vai của mình mà mọi người luôn kỳ vọng. Xin được chung vui cùng với công ty, với anh, một con người luôn tận tâm, hết mình vì nhiệm vụ đã bén duyên và dấn thân trên mảnh đất Tây Nguyên để mang về màu xanh sự sống và niềm vui cho tất cả mọi người, vì sự nghiệp ổn định và phát triển của công ty nguyên liệu giấy miền Nam.