Nhiều thách thức

Tại Hội nghị đối thoại về thực hiện chính sách, pháp luật BHYT với DN dược mới đây, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn nhấn mạnh, trong những năm qua, BHXH Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế và các bộ, ban, ngành, các tổ chức quốc tế trong nghiên cứu, xây dựng, bổ sung, hoàn thiện chính sách pháp luật về BHYT tại Việt Nam, trong đó có chính sách pháp luật về thuốc. BHXH Việt Nam đã tham gia vào tất cả quá trình đấu thầu thuốc cùng với ngành y tế, từ cấp quốc gia, địa phương đến cơ sở KCB. Điều này đã đóng góp tích cực vào kết quả kéo giảm giá thuốc tại Việt Nam. Hiện, BHXH đang hoàn thiện bước cuối cùng để thực hiện thí điểm đấu thầu thuốc tập trung quốc gia đối với thuốc sử dụng trong lĩnh vực BHYT.

Tuy vậy, Việt Nam đang đối mặt với các thách thức lựa chọn, kiểm soát, sử dụng thuốc như: Tỷ lệ sử dụng thuốc biệt dược gốc còn cao, tình trạng lạm dụng thuốc đang diễn ra khá phổ biến. Nguyên nhân, là do danh mục thuốc quá rộng, ghi chép thông tin trong đấu thầu thuốc còn chưa đúng; việc lựa chọn xây dựng danh mục thuốc, gia, kế hoạch chưa phù hợp; việc thanh toán chi phí thuốc chưa kịp thời, tạo thêm áp lực về lãi suất lên giá gốc...

Chế tài phù hợp trong đấu thầu

Theo ông Sơn, để giải quyết những bất cập nêu trên, đòi hỏi trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan tổ chức thực hiện, các cơ sở KCB và các DN trong việc thực hiện mục tiêu mua sắm, đấu thầu thuốc chất lượng, giá cả hợp lý; lựa chọn sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả trong điều trị; đảm bảo quyền lợi trong KCB phù hợp với khả năng thanh toán của người dân; khả năng chi trả của Quỹ BHYT và đảm bảo lợi nhuận của DN cung ứng thuốc gắn với phát triển bền vững.

Nhiều đại diện cho biết, thị phần của DN dược trong nước vẫn "lép vế" nhiều so với các DN nước ngoài cả về số lượng và giá trị. Các quy định về tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm nhà thầu, khả năng cung ứng thuốc đang làm khó các DN dược trong nước; hợp đồng đấu thầu thuốc hiện vẫn nghiêng nhiều về trách nhiệm của bên cung ứng. Quá trình cung ứng, thời gian kéo dài, hồ sơ thanh toán phức tạp, dẫn đến DN dược bị chậm thanh toán…

Vì vậy, các DN kiến nghị, cần minh bạch về luật pháp, không tạo ra những rào cản vô lý trong đấu thầu thuốc, điều kiện các DN được tham gia đấu thầu, doanh mục hoạt chất rõ ràng; mở diễn đàn công khai cho các DN dược; có chế tài phù hợp trong công tác đấu thầu; chất lượng hàng hóa liên quan đến giá cả…

Trước kiến nghị của DN dược, ông Phạm Lương Sơn cho biết, BHXH Việt Nam sẽ cung cấp thông tin, giải đáp và tháo gỡ băn khoăn của DN trong khả năng và trách nhiệm của mình.