Làm chủ hoàn toàn công nghệ tự động hoá lưới điện

Xin ông cho biết một số kết quả trong công tác tự động hóa mà Tổng công ty Điện lực TP. Hồ Chí Minh (EVNHCMC) đạt được trong những năm qua? Kết quả nào mà ông tâm đắc nhất và hiệu quả mang lại đối với ngành điện là gì?

Ông Luân Quốc Hưng - Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực TP. Hồ Chí Minh

Tự động hoá là một cấu phần quan trọng của việc triển khai đề án xây dựng lưới điện thông minh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, nhận thức được vấn đề này, EVNHCMC đã tiến hành nghiên cứu từ những năm 2011-2012 và đến giai đoạn 2014-2015 bắt đầu triển khai bằng những dự án thí điểm. Điển hình là dự án thí điểm trạm 110kV Tân Sơn Nhất không người trực đầu tiên của cả nước, tiếp theo dự án thí điểm dự án tự động hoá lưới điện trung thế nổi tại khu vực dân cư quận 7, cũng như các dự án tự động hoá lưới điện trung thế ngầm (tại khu công nghệ cao quận 9 cũ).

Từ thành công của các dự án thí điểm này, trong giai đoạn 2015 -2020, EVNHCMC tập trung triển khai rộng tự động hóa toàn lưới điện và đến nay, tất cả 56 trạm 110kV của tổng công ty đều đã đáp ứng tiêu chí vận hành không người trực. Trong đó, có 48 trạm đã được rút người trực hoàn toàn, giúp cho tiết kiệm được 400 nhân công trực trạm. Ngoài ra, đối với lưới điện trung thế chỉ từ hơn 10 thiết bị được giám sát điều khiển từ xa, đến nay EVNHCMC đã triển khai được khoảng 3.000 thiết bị và giám sát điều khiển từ xa với hơn 1.000 đường dây trung thế trên toàn địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Đặc biệt, hơn 60% những đường dây trung thế công cộng đang vận hành tự động hoàn toàn, qua đó nếu xảy ra sự cố sẽ tự động tái lập trong vòng 1 đến 2 phút.

Quá trình tự động hóa này đã giúp nâng cao cải thiện rõ rệt độ tin cậy cung cấp điện trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Cụ thể, trong 10 năm qua, thời gian mất điện trung bình của người dân trên địa bàn thành phố (TP) giảm từ 3.400 phút đến nay chỉ còn 41 phút và số lần mất điện trung bình từ 25 lần trong 10 năm trước, đến nay chỉ còn khoảng 0,54 lần. Thành quả này cũng đã được những các tổ chức trên thế giới ghi nhận. Cụ thể, EVNHCMC được chấm 8/8 điểm quản lý kỹ thuật do tổ chức Doing Business chấm điểm tiếp cận điện năng Việt Nam và mới đây nhất Tập đoàn điện lực Singapore khi đánh giá chỉ số lưới điện thông minh của các công ty điện lực trên thế giới cũng đã nghi nhận EVNHCMC được xếp hạng 53, đối với cấu phần tự động hóa lưới điện 4/4 điểm.

Điều mà ngành Điện TP. Hồ Chí Minh tâm đắc nhất qua quá trình triển khai tự động hóa lưới điện chính là tính năng động, sáng tạo và khả năng làm chủ công nghệ. Qua quá trình mày mò, tìm hiểu tự nghiên cứu thì đến nay có thể nói tổng công ty làm chủ hoàn toàn công nghệ tự động hoá lưới điện từ khâu thiết kế, mua sắm, lắp đặt, thi công, cấu hình, lập trình điều khiển thực hiện để đưa các hệ thống vào vận hành hay trong quá trình vận hành sửa chữa, bảo dưỡng thay thế cập nhật, nâng cấp. Thông qua đó, đã mang lại hiệu quả thiết thực không ngừng nâng cao độ tin cậy lưới điện giúp tiết kiệm chi phí do không cần phải thuê đơn vị tư vấn, không tốn nhân lực thuê ngoài khi cần lập trình, nâng cấp, mở rộng. Đây cũng là tiền đề để ngành Điện TP. Hồ Chí Minh tiếp tục ươm mầm, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số và phát triển lưới điện thông minh trong giai đoạn hiện nay. Mặt khác tự động hóa lưới điện đạt được thành công như vậy chính là nền tảng, cơ sở để EVNHCMC triển khai chuyển đổi số cũng như phát triển lưới điện thông minh sâu rộng trong thời gian tới.

Kỹ sư EVNHCMC trực vận hành Trung tâm điều độ hệ thống điện TP. Hồ Chí Minh

Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu cũng như tình hình dịch bệnh Covid-19 căng thẳng, EVNHCMC đã vượt khó như thế nào thưa ông?

Chuyển đổi số đang là xu hướng của cả thế giới nói chung và ngành Điện nói riêng trong những năm gần đây. Hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số đã phát huy được hiệu quả tích cực đặc biệt trong phòng chống dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn cao điểm chống dịch. Ngoài các giải pháp như tập trung nguồn lực để đảm bảo cấp điện thông qua những cái nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số tổng công ty duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.

Cụ thể, đối với khách hàng EVNHCMC áp dụng tất cả những hình thức phục vụ khách hàng trực tuyến, khách hàng vẫn được chăm sóc tốt. Đối với bộ phận gián tiếp rõ ràng việc ứng dụng tự động hóa, vận hành và điều khiển từ xa lưới điện trong giai đoạn này mang lại hiệu quả tích cực nhất. Có thể nói, thông qua hệ thống tự động hóa nhất định vẫn có thể giám sát vận hành toàn bộ lưới điện trên toàn địa bàn TP. Qua đó, EVNHCMC đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định liên tục cho TP. Hồ Chí Minh, đặc biệt cho 113 bệnh viện, 61 cơ sở y tế, 180 cơ sở cách ly và 31 bệnh dã chiến.

Mục tiêu và giải pháp trong công tác tự động hóa của EVNHCM trong năm 2022 và các năm tiếp theo?

Trên cơ sở những thành công đã đạt được, EVNHCMC cũng đã xây dựng đề án phát triển lưới điện thông minh giai đoạn 2021- 2025, trong đó chúng tôi đặt mục tiêu vào Top 50 công ty điện lực có lưới điện thông minh tốt nhất trên toàn thế giới. Đối với tự động lưới điện, tổng công ty tiếp tục triển khai những hạng mục nâng cao. Cụ thể, ngay trong năm 2022, EVNHCMC sẽ đưa vào vận hành Trung tâm điều khiển dự phòng tách biệt hoàn toàn về mặt vật lý đối với trung tâm chính. Ngoài ra, EVNHCMC cũng sẽ nâng tỷ lệ tự động hóa lưới điện trung thế từ 60% lên 100%, đưa vào ứng dụng trạm 110kV không người trực đầu tiên, đồng thời triển khai thí điểm dự án hạ tầng đo đếm thông minh. Đối với các giai đoạn tiếp theo, tổng công ty sẽ triển khai các ứng dụng khác như giám sát điều khiển từ xa lưới điện hạ thế, xây dựng quản lý các nguồn năng lượng phân tán cũng như mở rộng hệ thống lưới điện thông minh thu nhỏ trên toàn địa bàn TP. Hồ Chí Minh.

Được biết EVNHCMC có sản phẩm tự động hóa được Tập đoàn Điện lực Việt Nam chứng nhận là sản phẩm Make by EVN, ông có thể chia sẻ thêm về sản phẩm này?

Ngành Điện lực TP. Hồ Chí Minh rất tự hào có một sản phẩm là Chương trình quản lý mất điện được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) xét duyệt và công nhận là sản phẩm Make by EVN. Đối với tổng công ty phân phối, công tác quản lý mất điện là vô cùng quan trọng. Trước năm 2010, công tác quản lý mất điện được EVNHCMC quản lý trên file Excel rất thủ công. Sau năm 2010, chúng tôi ứng dụng chương trình mới cơ bản đáp ứng được nhu cầu. Tuy nhiên, với nhu cầu ngày càng năng cao và đáp ứng chuyển đổi số, từ năm 2016, bằng nguồn lực nội bộ đã nghiên cứu thành công xây dựng Chương trình quản lý mất điện trên sơ đồ đơn tuyến, chương trình này được viết trên mã nguồn mở hết sức linh hoạt trong việc lập trình cũng như kết nối với các hệ thống khác.

Qua việc ứng dụng chương trình này trên toàn địa bàn TP. Hồ Chí Minh, việc cung cấp điện, phát hiện mất điện, sửa chữa điện, quản lý cung cấp điện sẽ được thực hiện trực quan sinh động trên sơ đồ đơn tuyến. Ngoài ra, kết hợp với hệ thống tự động hóa, thiết bị được giám sát điều khiển, công tơ đo đếm thông minh để truyền dữ liệu về chương trình này và qua đó ngành điện có thể giám sát được tình hình cung cấp điện trên toàn địa bàn TP 24/7. Chương trình này đã được EVN chấp thuận và sử dụng đại trà đối với tất cả các công ty điện lực trên cả nước. Qua đó, cũng góp phần giúp cho thống nhất và đồng bộ về công tác quản lý, công tác báo cáo.

Xin cảm ơn ông!