M&A sôi động khi kinh tế dần hồi phục

Theo các công ty nghiên cứu thị trường bất động sản, trong quý I/2022, thị trường M&A bất động sản chứng kiến thêm một số số thương vụ nổi bật ở TP. Hồ Chí Minh như: Cú "bắt tay” giữa Novaland và Công ty TNHH Xây dựng Sản xuất TM Tài Nguyên, để khởi động lại dự án Grand Sentosa (tên cũ Kenton Node), diện tích 11 ha ở khu vực Nhà Bè. Tương tự, ở khu vực quận 1, tòa nhà Saigon One Tower đã được đổi tên thành IFC One Tower do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển VivaLand quản lý.

Ở khu vực Đồng Nai, dự án Swan Bay với diện tích khoảng 200ha sẽ được tiếp tục phát triển bởi Công ty CP Địa ốc Phú Long.

Đáng chú ý, Hà Nội có tổng lượng giao dịch lớn nhất cả nước, nhờ vào thương vụ chuyển nhượng tòa nhà văn phòng hạng A Capital Place (Ba Đình, Hà Nội) từ CapitaLand Development sang Viva Land với tổng trị giá 550 triệu USD.

Ước tính, tổng giá trị các giao dịch M&A quý I/2022 cao hơn cả tổng giá trị từng năm 2019-2021. Trong đó phân khúc văn phòng chiếm 58% tổng giá trị giao dịch, phân khúc công nghiệp và nhà ở lần lượt chiếm 28% và 13%.

Bà Trang Bùi - Tổng giám đốc Công ty Cushman & Wakefield Việt Nam nhận định: Tổng nguồn cung văn phòng tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội chỉ xấp xỉ bằng Bangkok, chủ yếu bao gồm các tòa nhà hạng B và C; các tài sản hạng A - vốn được các doanh nghiệp FDI săn đón lại rất khan hiểm. Chính vì vậy, ngay khi người lao động được quay trở lại văn phòng sau một thời gian dài áp dụng hạn chế di chuyển, đã thúc đẩy giao dịch M&A văn phòng vươn lên vị trí dẫn đầu. Trong giai đoạn 2017- đến quý I/ 2022, "khẩu vị" của các nhà đầu tư chủ yếu vẫn nhắm đến các loại tài sản truyền thống bao gồm thị trường nhà ở, khu đất phát triển, công nghiệp, văn phòng và bán lẻ. Trong đó, 76% các giao dịch nhà ở tập trung ở TP. Hồ Chí Minh; trong khi Bắc Ninh, Đồng Nai và Bình Dương chiếm hơn 50% tỷ trọng đầu tư bất động sản công nghiệp; Hà Nội sở hữu 65% tỷ trọng giao dịch khách sạn.

Theo bà Trang, trong quá trình làm việc với các nhà đầu tư trong và ngoài nước, công ty này nhận thấy sự quan tâm đáng kể đến việc phát triển các dự án bất động sản từ dự án căn hộ cho đến các bất động sản công nghiệp, thương mại và bất động sản ứng dụng.

“Thị trường cũng sẽ chứng kiến câu chuyện phục hồi mạnh mẽ ở các mảng du lịch nghỉ dưỡng và bán lẻ, vốn đã bị kìm hãm trong thời gian qua nhờ mở cửa các đường bay quốc tế trở lại. Thị trường bất động sản nhà ở cũng được kỳ vọng sẽ tích cực nhờ vào gói đầu tư hạ tầng 114 nghìn tỷ USD đã được Quốc hội thông qua”- bà Trang cho hay.

Thống kê của Cushman & Wakefield Việt Nam cũng cho thấy, do thị trường thống trị bởi nhà đầu tư nội địa, nhiều nhà đầu tư quốc tế vẫn ưa chuộng tham gia bằng hình thức liên doanh với các đối tác trong nước. Hầu hết các nhà đầu tư tham gia vào các thương vụ liên doanh và M&A chứ không phải là các giao dịch bất động sản thuần túy. Nguồn tiền đầu tư không hề thiếu, nhưng khó khăn lại nằm ở cơ hội. Rào cản lớn nhất là việc khan hiếm quỹ đất phù hợp trong các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội để phát triển dự án.

Gỡ bỏ rào cản để hút thêm dòng vốn ngoại

Nói về yếu tố thu hút M&A từ nguồn vốn ngoại, nhiều ý kiến cho biết, một trong những điều quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư quốc tế là tính minh bạch. Thị trường càng minh bạch thì nhà đầu tư nước ngoài càng quan tâm. Nếu thị trường không đủ minh bạch, không có đủ thông tin và dữ liệu, giao dịch chậm và quyền sở hữu đất đai không rõ ràng - tất cả đều đặt ra thách thức cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Để hút vốn vào bất động sản Việt Nam, vừa qua, Chính phủ đã thống nhất xây dựng Luật Nhà ở sửa đổi và Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi, sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ tư, tháng 10/2022. Đồng thời, có đề nghị trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) để tạo cơ sở pháp lý đối với hoạt động kinh doanh quyền sử dụng đất. Khi được thông qua, các bộ luật này sẽ có tác động lớn đến thị trường bất động sản: Hàng loạt vấn đề tồn tại liên quan đến thị trường bất động sản như hoạt động đầu tư, thủ tục pháp lý vì hệ thống pháp luật liên quan hiện đã dần hoàn thiện nên không còn mâu thuẫn giữa các quy định trong hệ thống pháp luật về đầu tư. Điều này sẽ gỡ bỏ nhiều rào cản hiện hữu cho các hoạt động M&A bất động sản trong năm nay.