CMCN 4.0 đang hiển hiện rõ trong việc thay đổi thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Nếu như trước đây, người tiêu dùng Việt Nam chỉ có thể mua sắm ở các cửa hàng, sạp hàng hiện hữu tại kênh bán lẻ truyền thống cũng như bán lẻ hiện đại thì ngày nay, người tiêu dùng hoàn toàn có thể thỏa mãn nhu cầu mua sắm qua các kênh bán lẻ trực tuyến và thương mại điện tử.

Nhu cầu mua sắm trực tuyến ngày càng cao

Về vấn đề này, bà Lê Việt Nga - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) - cho rằng, dưới tác động của cuộc CMCN 4.0, phương thức phân phối hàng hóa được cải thiện hơn rất nhiều theo hướng hiện đại và tối ưu hóa hơn về mặt thời gian cũng như chi phí.

Bà Lê Việt Nga nhấn mạnh: Cùng với việc giúp hoạt động mua sắm của người dân đơn giản và tiện lợi hơn, CMCN 4.0 có tác động rất lớn đến cung - cầu cũng như các phương thức kinh doanh. Từ CMCN 4.0, Việt Nam sẽ có nguồn cung hàng hóa chất lượng, nguồn gốc xuất xứ minh bạch hơn, làm thay đổi cơ cấu mặt hàng cũng như cơ cấu thị trường hàng hóa. Hệ thống phân phối có sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu thu hút nhiều người tiêu dùng hơn.

Tận dụng tốt cơ hội

Ứng dụng công nghệ đã và đang giúp DN bán lẻ đa dạng hóa phương thức phân phối, đem đến sự tiện lợi cho khách hàng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, DN cần có sự thay đổi tích cực để tận dụng được cơ hội này.

Khẳng định người tiêu dùng là trọng tâm trong triển khai các giải pháp chiếm lĩnh thị trường cho DN bán lẻ, bà Đặng Thúy Hà - Giám đốc khu vực miền Bắc, Công ty Nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam - cho rằng, cần có các nghiên cứu chuyên sâu về khách hàng từ cách tiếp cận bằng kênh marketing để theo dõi hành vi, hành trình của họ trước khi ra quyết định đến các điểm phân phối hàng hóa; theo dõi, bám sát nhu cầu và tâm lý để có khách hàng bền vững bằng các phần mềm quản lý, từ đó, DN có thể chạy số liệu để phục vụ từng nhóm khách hàng tiềm năng.

Ông Vũ Vinh Phú - chuyên gia ngành bán lẻ - đề xuất, muốn phát triển nhanh và bền vững, hệ thống phân phối trong nước rất cần có quy hoạch phát triển mạng lưới và điều kiện hạ tầng. Nhà nước phải có những chính sách phát triển hệ thống phân phối theo hướng ưu tiên xây dựng các tập đoàn, DN bán lẻ lớn trong nước, có khả năng dẫn dắt thị trường.

Về phía DN bán lẻ, bí quyết để nâng cao sức cạnh tranh trong cuộc CMCN 4.0 là phải làm sao giảm bớt khâu trung gian, chi phí vô lý và đẩy mạnh phát triển công nghiệp chế biến hàng hóa để cung cấp cho người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng. Song song với đó, tổ chức những vùng sản xuất hàng hóa, nhất là sản xuất nông sản thực phẩm để cung ứng cho người tiêu dùng một cách đều đặn, có chất lượng và hiệu quả. Việc xây dựng trung tâm thu mua hàng hóa nông sản thực phẩm ở các vùng, miền cũng được đánh giá là giải pháp quan trọng nhằm quản lý được chất lượng đầu vào, giảm chi phí vận chuyển, tạo đầu ra với giá cả cạnh tranh…