Bảo vệ cảnh quan quần đảo Cát Bà

Hiện nay, trên các vịnh thuộc quần đảo Cát Bà có 440 cơ sở nuôi trồng thủy sản với 516 nhà chòi, 8.216 ô lồng, 58.790m2 giàn nuôi nhuyễn thể và 1.298 nhân khẩu trên các cơ sở nuôi, tập trung tại vịnh Cát Bà, vịnh Lan Hạ, vịnh Bến Bèo, vịnh Trà Báu và vịnh Gia Luận. Các cơ sở nuôi này đã phần nào ảnh hưởng tới cảnh quan môi trường, xung đột với định hướng phát triển du lịch của địa phương.

Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24 tháng 01 năm 2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đặt mục tiêu, đến năm 2025 Cát Bà, Đồ Sơn cùng với Hạ Long trở thành trung tâm du lịch quốc tế. Bên cạnh đó, để đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế du lịch với thương hiệu “Cát Bà xanh”, Cát Bà đặt mục tiêu thực hiện theo tinh thần, nội dung Nghị quyết số 16-NQ/TU ngày 27/01/2004 của Ban Thường vụ Thành ủy về xây dựng và phát triển huyện Cát Hải đến năm 2020 là: “Xây dựng đảo Cát Bà trở thành một trung tâm du lịch sinh thái của cả nước và quốc tế; trọng điểm phát triển kinh tế biển; trung tâm thủy sản, dịch vụ hậu cần nghề cá của thành phố và vùng duyên hải Bắc bộ; đảo Cát Hải trở thành khu vực đô thị mới văn minh, hiện đại và khu dịch vụ cảng biển quan trọng của thành phố và khu vực các tỉnh phía Bắc”. Ngoài ra, Cát Bà cũng đang đặt mục tiêu chuẩn bị các điều kiện cần thiết để UNESCO công nhận vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là Di sản thiên nhiên thế giới vào năm 2022.

Để thực hiện các mục tiêu trên, đồng thời nhằm tạo bước đột phá trong công tác bảo vệ cảnh quan môi trường trên các vịnh thuộc quần đảo Cát Bà mà vẫn đảm bảo nguồn cung cấp sản phẩm thủy sản đặc thù có chất lượng cao, từng bước đầu tư áp dụng công nghệ nâng cao sản lượng mà không xung đột với cảnh quan, môi trường du lịch, UBND thành phố đã chỉ đạo UBND huyện Cát Hải xây dựng nội dung hỗ trợ cho các cơ sở nuôi.

Thực tế, hiện nay, Luật Thuỷ sản năm 2017 mới chỉ có quy định thực hiện bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi khu vực biển để nuôi trồng thuỷ sản vì mục đích công cộng, quốc phòng và an ninh chứ chưa có quy định cụ thể về cơ chế hỗ trợ đối với việc cắt giảm các cơ sở nuôi trồng thuỷ sản không được giao, không được cho thuê mặt nước biển, khu vực biển cũng như các trường hợp thu hồi khác quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật Thuỷ sản năm 2017. Trong khi đó, các hộ nuôi trồng thủy sản trên các vịnh của quần đảo Cát Bà đều chưa được cơ quan có thẩm quyền giao, cho thuê mặt nước biển, khu vực biển để nuôi trồng thủy sản.

Vì vậy, căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, trên cơ sở khảo sát, tính toán, xin ý kiến các Bộ, ngành Trung ương và thực hiện đầy đủ các thủ tục ban hành Nghị quyết theo quy định, UBND thành phố đề xuất HĐND thành phố ban hành Nghị quyết quy định các nội dung hỗ trợ cho toàn bộ các cơ sở nuôi trồng thủy sản.

68 tỷ đồng hỗ trợ người dân

Đồng tình với những đề xuất của UBND thành phố, ngày 12/8, Kỳ họp thứ 2 Hội đồng nhân dân TP Hải Phòng khóa 16 (nhiệm kỳ 2001-2026) đã nhất trí thông qua Quy định về cơ chế chính sách, hỗ trợ tháo dỡ các cơ sở nuôi trồng thủy sản trên các vịnh thuộc quần đảo Cát Bà, huyện Cát Hải.

Theo đó, TP Hải Phòng sẽ dành hơn 68 tỷ đồng hỗ trợ việc tháo dỡ các cơ sở nuôi trồng thủy sản trên các vịnh thuộc vùng biển quần đảo Cát Bà.

Cụ thể, hỗ trợ vật kiến trúc: mức hỗ trợ đối với nhà chòi là 19.857.983 đồng/nhà chòi; mức hỗ trợ đối với ô lồng nuôi cá là 4.836.000 đồng/ô lồng; mức hỗ trợ đối với giàn nuôi nhuyễn thể là 89.008 đồng/m2.

Đối với các ô lồng nuôi cá tháo dỡ trước ngày 1/1/2022 sẽ hỗ trợ là 25.000 đồng/m3; các ô lồng tháo dỡ từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2022 sẽ hỗ trợ 12.500 đồng/m3. Hỗ trợ đối với các giàn nuôi nhuyễn thể tháo dỡ trước ngày 1/1/2022 với mức 12.500 đồng/m2.

Hỗ trợ ổn định đời sống đối với thành viên hộ gia đình là chủ cơ sở nuôi trồng thủy sản bị tháo dỡ sinh sống trên các cơ sở nuôi trồng thủy sản trước ngày 1/7/2021, mức hỗ trợ là 6.480.000 đồng/nhân khẩu.

Tổng kinh phí hỗ trợ dự kiến hơn 68,4 tỷ đồng.

Quy định trên nhằm thực hiện việc quy hoạch nuôi trồng thủy sản theo hướng cắt giảm và tiến tới tháo dỡ hoàn toàn các cơ sở nuôi trồng thủy sản ở khu vực vịnh Trà Báu, vịnh Lan Hạ, vịnh Cát Bà và sắp xếp lại ở khu vực vịnh Bến Bèo và Bến Gia Luận theo hướng bảo đảm cảnh quan, môi trường. Việc này kỳ vọng sẽ giải quyết dứt điểm những vấn đề tồn tại, bất cập giữa phát triển nuôi trồng thủy sản với bảo tồn, bảo vệ hệ sinh thái, môi trường tự nhiên cũng như cảnh quan du lịch. Đồng thời, sẽ tạo bước đột phá trong công tác bảo vệ cảnh quan môi trường trên các vịnh thuộc quần đảo Cát Bà, đặc biệt nằm trong vùng lõi của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà. Đây cũng là điều kiện cần thiết để UNESCO có thể công nhận Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là Di sản thiên nhiên thế giới vào năm 2022.