CôngThương - Theo ông Bùi Văn Thạnh - Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, hiện Bình Phước có 155.000ha điều, trong đó có 144.000ha đang trong chu kỳ khai thác với sản lượng đạt 140.000 tấn. Tuy nhiên thời gian qua, diện tích trồng điều đã giảm sút nhanh chóng và sẽ còn tiếp tục giảm trong thời gian tới. Lý giải nguyên nhân này, ông Thạch cho rằng, người nông dân luôn phải chịu rủi ro rất lớn bởi thời tiết, giá cả thị trường và họ là người phải nhận lợi nhuận thấp nhất trong chuỗi giá trị của ngành điều.

Để giúp nông dân vừa tăng thu nhập mà vẫn duy trì cây điều, UBND tỉnh Bình Phước đã đồng ý cho tổ chức Roots of peace (Mỹ) triển khai dự án trồng cây ca cao trên địa bàn 3 huyện: Bù Đăng, Đồng Phú, Bù Gia Mập trong thời gian 2 năm (2010 - 2012) với kinh phí 7,6 tỷ đồng và chú trọng đến diện tích ca cao trồng xen dưới tán điều. Việc trồng xen ca cao vào vườn điều sẽ rất có lợi cho người trồng, vì cây ca cao được hưởng bóng mát của cây điều. Ngược lại, cây điều sẽ có thêm nguồn dinh dưỡng từ việc chăm sóc cho cây ca cao, năng suất sẽ cao hơn. Tổng thu nhập cả điều và ca cao có thể đạt từ 60 -75 triệu đồng/ha/năm, cao gấp đôi so với chỉ trồng chuyên canh một loại cây.

Ngoài Bình Phước, tại xã Đa Kai, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận cũng đang đẩy mạnh phát triển mô hình trồng ca cao dưới tán cây điều cho nông dân. Ông Nguyễn Tấn Trượng -Trạm trưởng Trạm khuyến nông Đức Linh cho biết, từ khi bắt đầu dự án, từ tháng 7/2008 đến nay đã có 50 hộ nông dân tham gia trồng và đã có khoảng gần một nửa số vườn ca cao cho thu hoạch. Mặc dù tổng sản lượng chưa được nhiều (khoảng 3,7-4,5tấn/ngày) nhưng đã bắt đầu đem lại thu nhập khá cho một số hộ dân. 

Theo tính toán của ông Trượng, hiện nay, với điều kiện đất đai và khí hậu ở địa phương thì đầu tư 1ha ca cao trồng xen trong vườn điều, bắt đầu từ năm thứ 3 có thể cho thu hoạch khoảng 46,2 triệu đồng (gồm 16,2 triệu đồng từ bán trái ca cao và 30 triệu đồng bán hạt điều). Trong khi đó, tổng kinh phí để đầu tư 1ha ca cao (trồng xen) hết khoảng 47,3 triệu đồng. Như vậy, chỉ cần sau 1 năm thu hoạch là nông dân có thể lấy lại được vốn. Từ năm thứ 4, khi ca cao cho thu hoạch rộ thì số tiền lãi từ việc bán ca cao sẽ đạt khoảng 35-40 triệu đồng/ha, tổng thu từ 1ha ca cao trồng xen điều có thể đạt 60-75 triệu đồng. Trong thời gian tới, Trạm khuyến nông Đức Linh sẽ phổ biến mô hình này tới rộng rãi bà con nông dân để giúp họ tăng thêm thu nhập.

Ông Đặng Tường Khâm - Giám đốc Công ty Ca cao Trọng Đức - cho biết, công ty đã đầu tư khoảng 1.000ha ca cao tại các địa phương thuộc tỉnh Bình Thuận, Đồng Nai và Lâm Đồng. Đến nay, công ty đã chế biến thành công khoảng 10 loại sản phẩm từ cây ca cao. Thời gian tới, Trọng Đức sẽ tiếp tục nghiên cứu để đưa vào sản xuất một số sản phẩm mới, nhằm tận dụng tối đa vùng nguyên liệu. Hiện, giá thu mua ca cao trái tươi của công ty ở mức 4.500 đồng/kg. Mức giá này được tính toán để bà con có thể thu lợi từ 1ha ca cao (trồng xen) từ 18-22 triệu đồng/vụ.

Mai Ca