Mới đây, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đưa vào sử dụng cơ sở trực tuyến về các điều khoản lao động trong các hiệp định thương mại (LP Hub), tại địa chỉ: //www.ilo.org/LPhub/. LP Hub cung cấp hệ thống hóa một cách toàn diện về nội dung của các điều khoản liên quan đến lao động trong hơn 100 hiệp định thương mại khu vực tại khoảng 140 nền kinh tế trên thế giới.

Việc ILO đưa vào sử dụng LP Hub tạo cơ sở cho cách tiếp cận đối với chính sách thương mại chú trọng hơn đến việc đặt con người làm trung tâm

Theo thông tin từ Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Geneva (Thụy Sỹ), LP Hub hướng đến các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia kỹ thuật, đại diện của công nhân, giới chủ và các tổ chức, cá nhân quan tâm, nhằm đáp ứng các yêu cầu ngày càng tăng đối với một bộ cơ sở dữ liệu trung tâm, phục vụ cho việc tìm kiếm thông tin, nghiên cứu và phân tích pháp lý.

Các điều khoản liên quan đến lao động là nghĩa vụ được quy định trong các hiệp định thương mại nhằm bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động thông qua các hình thức hợp tác và đối thoại khác nhau giữa các hiệp hội doanh nghiệp, các tổ chức kinh doanh và công chúng nói chung. Khoảng gần 1/2 các hiệp định thương mại được ký kết trong thập kỷ vừa qua (2011-2020) có các điều khoản liên quan đến lao động, so với chỉ 22% các hiệp định thương mại được ký kết trong giai đoạn 2001-2010 có các điều khoản liên quan đến lao động.

Bộ Công Thương cho rằng, việc ILO đưa vào sử dụng LP Hub tạo cơ sở cho cách tiếp cận đối với chính sách thương mại chú trọng hơn đến việc đặt con người làm trung tâm. Tuyên bố thế kỷ của ILO về tương lai việc làm (năm 2019) kêu gọi các quốc gia coi việc làm là một mục tiêu trung tâm của chính sách thương mại và là mục tiêu cho thương mại hỗ trợ phát triển bền vững, góp phần hỗ trợ phục hồi nền kinh tế sau đại dịch covid-19.

Theo đánh giá của bà Martha Newton - Phó Tổng giám đốc ILO phụ trách chính sách, LP Hub sẽ giúp thúc đẩy thương mại mang tính bao trùm hơn, thông qua việc nâng cao nhận thức về các lĩnh vực đang nổi lên của các điều khoản liên quan đến lao động như lao động cưỡng bức, chống phân biệt đối xử, bình đẳng giới, trong bối cảnh thương mại cũng như các điều khoản liên quan đến lao động có mối tương quan với lĩnh vực rộng hơn của thương mại trong tương lai, bao gồm môi trường và công nghệ.

Người sử dụng LP Hub có thể tìm kiếm và phân tích các điều khoản liên quan đến lao động theo các đối tác thương mại và theo thời gian, mường tượng được dữ liệu và xu hướng, tìm hiểu cơ chế thực thi, giám sát cũng như tải xuống các thông tin liên quan khác.

Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã ký kết và thực thi 3 hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới có các điều khoản tiêu chuẩn cao về lao động, bao gồm Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do với Liên minh châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Thương mại tự do với Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UKVFTA).

Nhằm thực thi hiệu quả các cam kết lao động trong các FTA này, Việt Nam đã triển khai rất nhiều hoạt động, bao gồm sửa đổi Bộ luật Lao động, gia nhập một số Công ước cơ bản của ILO (số 105 về xóa bỏ lao động cưỡng bức, số 98 về quyền tổ chức và thương lượng tập thể).

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Kế hoạch thực thi Công ước ILO số 105 tại Quyết định số 673/QĐ-TTg ngày 7/5/2021, và phê duyệt Kế hoạch thực thi Công ước ILO số 98 tại Quyết định số 2234/QĐ-TTg ngày 30/12/2021.