Đây là Hội nghị Cấp cao đầu tiên giữa ASEAN và một nước đối tác ngay sau khi ASEAN hình thành Cộng đồng và cũng là Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ đầu tiên được tổ chức tại Hoa Kỳ.

Hội nghị là một dấu mốc mới trong quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Hoa Kỳ, đồng thời thể hiện vai trò và vị thế quốc tế ngày càng cao của ASEAN cũng như mong muốn của các quốc gia thành viên ASEAN tranh thủ sự hợp tác của các đối tác trong việc duy trì hòa bình, an ninh khu vực, giữ được mức tăng trưởng cao, bền vững, thúc đẩy liên kết kinh tế và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN.

Thông qua Hội nghị, Hoa Kỳ muốn nâng tầm hợp tác thiết thực hơn, khẳng định sự cam kết lâu dài đối với khu vực Đông Nam Á cũng như tổ chức ASEAN, gửi thông điệp mạnh tới công chúng Hoa Kỳ về lợi ích chiến lược của Hoa Kỳ gắn với hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở Đông Nam Á.

Tại phiên khai mạc ngày 15/2, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN thảo luận về chủ đề “Thúc đẩy thịnh vượng khu vực theo hướng phát huy tinh thần kinh doanh và sáng tạo”.

Hội nghị nhận định khu vực Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương tiếp tục phát triển năng động, dù còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong giai đoạn tới, việc chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng phát triển các ngành sản xuất có hàm lượng khoa học công nghệ cao, phát huy tinh thần kinh doanh và sáng tạo sẽ là một hướng ưu tiên của các nước ASEAN. Để góp phần thực hiện mục tiêu trên, các nước nhất trí cần đưa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Hoa Kỳ phát triển sâu sắc hơn nữa. Là nền kinh tế lớn nhất thế giới, đối tác hàng đầu của ASEAN, có thế mạnh về khoa học, công nghệ, sáng tạo, hệ thống sản xuất, mạng lưới doanh nghiệp toàn cầu, Hoa Kỳ cần tăng cường hợp tác, hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, kinh tế số, công nghệ cao, năng lượng sạch, phát huy tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp, sáng tạo.

Chủ trì Hội nghị, Tổng thống Barack Obama chúc mừng sự hình thành của Cộng đồng ASEAN, khẳng định Hoa Kỳ coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc khu vực đang định hình. Tổng thống Obama mong muốn Hoa Kỳ cùng với các nước ASEAN tiếp tục thúc đẩy quan hệ kinh tế và thương mại phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh là một thành viên tích cực, trách nhiệm của ASEAN, Việt Nam đã nỗ lực đóng góp vì Cộng đồng ASEAN và sự phát triển thịnh vượng ở khu vực. Sau 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm tăng trưởng kinh tế đi đôi với tiến bộ, công bằng xã hội. Trong giai đoạn tới, Việt Nam sẽ đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đồng thời tích cực triển khai chính sách hội nhập quốc tế sâu rộng và tham gia liên kết kinh tế trên nhiều tầng nấc, trong đó Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) là những khuôn khổ then chốt.

Nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ đối với hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị thời gian tới hai bên cần triển khai hiệu quả các chương trình hợp tác đã thỏa thuận, nhất là Kế hoạch hành động ASEAN-Hoa Kỳ giai đoạn 2016-2020, gia tăng các hoạt động hợp tác, đầu tư, chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp, tri thức, công nghệ giữa các doanh nghiệp ASEAN và Hoa Kỳ nhằm hỗ trợ ASEAN xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho đổi mới, sáng tạo, năng động, nâng cao năng lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin và phát triển bền vững. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề xuất thành lập một Trung tâm ASEAN-Hoa Kỳ về hỗ trợ khởi nghiệp và phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ đặt tại Việt Nam nhằm phát huy tiềm năng sáng tạo, sự kết nối của các doanh nghiệp ASEAN.

Cũng tại phiên họp, các nhà lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi với đại diện một số tập đoàn hàng đầu của Hoa Kỳ như IBM, Microsoft và Cisco nhằm đưa ra các đề xuất và tìm kiếm các biện pháp thúc đẩy nền kinh tế số và sự hợp tác, hỗ trợ của các công ty Hoa Kỳ đối với các doanh nghiệp công nghệ thông tin của các nước ASEAN. Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đánh giá cao tiềm năng phát triển công nghệ thông tin và nền kinh tế số của các nước ASEAN và khuyến nghị các lãnh đạo và chính phủ các nước tạo môi trường thuận lợi cho lĩnh vực công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ hơn nữa.