Thông tin tại buổi họp báo Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về một số luật mới được Quốc hội thông qua diễn ra vào sáng 23/7, ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết về quy định hưởng bảo hiểm xã hội một lần trong Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH).

“Chủ trương của ban soạn thảo, Chính phủ khi trình Quốc hội là gia tăng việc bảo vệ, tăng quyền lợi, tăng lợi ích nhằm bảo đảm cho người lao động thụ hưởng quyền lợi hưu trí thay vì hưởng BHXH một lần. Đồng thời vẫn bảo đảm tôn trọng quyền của người lao động”, ông Phạm Trường Giang nói.

Đại diện Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết thêm, theo quy định của Luật, người lao động đã chấm dứt tham gia BHXH mà có đề nghị thì hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp: Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH; người lao động ra nước ngoài định cư; người lao động một số mắc bệnh hiểm nghèo; người có mức suy giảm lao động từ 81% trở lên.

Ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Ảnh: Trần Thường

Theo ông, hiện có khoảng 18 triệu người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, những người này có quyền hưởng BHXH một lần. Những người bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025 trở đi sẽ giải quyết BHXH một lần trong bốn trường hợp nêu trên.

Ông Phạm Trường Giang khẳng định, không có chuyện cấm hay dừng quyền lợi hưởng BHXH một lần đối với người tham gia BHXH sau ngày 1/7/2025.

Cũng tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà cho biết, Luật BHXH số 41 được Quốc hội thông qua, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025, nhằm từng bước mở rộng diện bao phủ, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân, để BHXH thực sự là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội.

Theo Thứ trưởng, luật vừa được Quốc hội thông qua, gồm 11 chương, 141 Điều, trong đó có 14 điểm mới cơ bản. Cụ thể, luật đã bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống BHXH đa tầng.

Đây là loại hình BHXH do ngân sách nhà nước đảm bảo, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng đối với người cao tuổi không có lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng.

Trong đó, giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội xuống 75 tuổi (hiện hành là 80 tuổi). Riêng với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà phát biểu trao đổi những điểm mới của Luật Bảo hiểm xã hội sáng 23/7. Ảnh: Hải Lưu

Cùng với đó, lần sửa đổi này cũng bổ sung quy định nhằm gia tăng sự liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản; mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bằng việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh.

Điểm mới đáng chú ý khác là việc gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu của người tham gia BHXH thông qua giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm.

Luật sửa đổi cũng bổ sung quy định nhằm gia tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần.

Ngoài ra, luật cũng bổ sung một chương quy định về bảo hiểm hưu trí bổ sung, trong đó quy định về đối tượng, nguyên tắc, quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung và chính sách của Nhà nước đối với bảo hiểm hưu trí bổ sung, tạo điều kiện cho người sử dụng lao động và người lao động có thêm sự lựa chọn tham gia đóng góp để hưởng mức lương hưu cao hơn.

Bà Nguyễn Thị Hà nêu rõ, luật lần này cũng quy định cụ thể về mức tham chiếu thay cho mức lương cơ sở. Cụ thể, luật quy định mức tham chiếu dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ BHXH; khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở.

“Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ BHXH", bà Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.