Tham dự Hội nghị có các đồng chí: Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Trần Quốc Tỏ, Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Thái Nguyên; các đại biểu đại diện cho Hội đồng dân tộc của Quốc hội, Ban Dân tộc của Chính phủ, Bộ Công an cùng 14 đại biểu tiêu biểu đại diện cho 5.558 người uy tín của 11 dân tộc thuộc 7 tỉnh miền núi, trung du phía Bắc: Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Kạn, Yên Bái, Hòa Bình và Bắc Giang.

Hiện cả nước có 29.885 người có uy tín trong 53 dân tộc thiểu số ở tất cả các lĩnh vực tiêu biểu trong lao động sản xuất, xoá đói giảm nghèo; trong bảo tồn, giữ gìn các giá trị văn hoá dân tộc; trong bảo vệ an ninh trật tự, bảo vệ cột mốc biên giới, hòa giải cộng đồng... Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số có vai trò quan trọng trong việc tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và MTTQ Việt Nam, là “cầu nối” rất năng động giữa các dòng họ, giữa dân tộc này với dân tộc khác và giữa dân với Đảng và Nhà nước.

Tại Hội nghị, các đại biểu khẳng định, trong những năm qua, xác định đúng vị trí, vai trò quan trọng của người có uy tín tiêu biểu, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống triển khai thực hiện các nội dung giải pháp phát huy vai trò của người có uy tín tiêu biểu trong công tác tuyên truyền vận động đồng bào các dân tộc thiểu số thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực hưởng ứng các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước do MTTQ Việt Nam phát động.

Để phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc, tại Hội nghị, các đại biểu tập trung trao đổi và cho ý kiến về tình hình số lượng, cơ cấu thành phần, những nội dung, hình thức và các mô hình, kinh nghiệm về phát huy vai trò người có uy tín, tiêu biểu trong công tác vận động đồng bào các dân tộc thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; Kết quả thực hiện chính sách đối với người có uy tín tiêu biểu, để phát huy tốt vai trò của người có uy tín tiêu biểu cần đề xuất, kiến nghị ban hành những chính sách như thế nào cho phù hợp.

Thông qua ý kiến của Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh và các vị người có uy tín tiêu biểu đại diện cho 11 dân tộc thiểu số trong cụm sẽ giúp Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lắng nghe được những tiếng nói trực tiếp ở các địa phương nhằm tiếp tục phát huy tốt hơn nữa vai trò của người uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số.

Góp ý vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng về nội dung công tác dân tộc, các đại biểu cho rằng, Luật Dân tộc qua các thời kỳ đều đã đề cập đến nhưng chưa được xây dựng ban hành; việc đầu tư cho vùng dân tộc miền núi vừa qua rất dàn trải có chỗ hiệu quả thấp. Một số cấp ủy Đảng, chính quyền chưa nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của đồng bào các dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nên chưa chú trọng đến công tác chỉ đạo triển khai và phát huy vai trò của đồng bào các dân tộc thiểu số.

Các đại biểu đề nghị tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về dân tộc và các cơ chế chính sách, tập trung đầu tư có trọng điểm, tạo sự chuyển biến rõ rệt trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội vùng dân tộc thiểu số, nhất là các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ, Tây duyên hải miền Trung. Cần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực và chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số. Tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện các chủ trương, chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước ở các cấp. Chống kỳ thị dân tộc; nghiêm trị những âm mưu, hành động chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc.

Bên cạnh đó cần phát huy tốt vai trò của người có uy tín trong cộng đồng như: thường xuyên cung cấp tài liệu, sách báo về các lĩnh vực phù hợp cho người có uy tín; các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo phát huy vai trò của người có uy tín; tạo điều kiện cho người có uy tín phát triển sản xuất, cải thiện đời sống…Để làm được việc này, các cấp cần có trách nhiệm chủ động xây dựng kế hoạch công tác để phát huy vai trò và khả năng của họ. Đặc biệt cần động viên cả tinh thần và vật chất đối với bản thân và gia đình những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc.

Đồng thời cần bổ sung thêm nhóm nhiệm vụ đối với trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong việc chỉ đạo triển khai có hiệu quả các chính sách, chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo thực hiện tốt các chế độ chính sách đối với người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số.

Về lâu dài, Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam cần có sự quan tâm chỉ đạo vấn đề này. Cụ thể, cần có quy chế phát huy vai trò người có uy tín trong thời kỳ mới. Bổ sung thêm nhóm nhiệm vụ đối với trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong việc chỉ đạo triển khai có hiệu quả các chính sách, chương trình phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo thực hiện tốt các chế độ chính sách đối với người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số.

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, nước ta có 53 dân tộc thiểu số với trên 13 triệu người, chiếm gần 15% dân số, là lực lượng rất quan trọng trong việc giữ gìn hòa bình, an ninh, ổn định biên giới, góp phần tạo nên khối đại đoàn kết dân tộc. Trong thành quả đó có vai trò quan trọng của những điển hình có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số.

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, người có uy tín góp phần quan trọng trong việc tuyên truyền phổ biến chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; hướng dẫn bà con phát triển những mô hình mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; vận động nhân dân phát triển giao thông, bảo vệ môi trường; góp phần vận động nhân dân giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội; góp phần giữ gìn, phát huy nền văn hóa các dân tộc...

Để phát huy vai trò của người có uy tín, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị đẩy mạnh cung cấp thông tin và tập huấn cho người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; phải tổ chức các chuyến đi thực tế để có tầm nhìn xa hơn, làm tốt công tác truyền thông; đẩy mạnh tuyên dương những nhân tố mới, điển hình tiên tiến; phải tăng số lượng người có uy tín...

Đề cập đến Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng vừa công bố tiếp tục khẳng định phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, việc phát huy vai trò của người uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong thời gian qua đã khá hiệu quả nhưng cần tiếp tục có giải pháp để phát huy tốt hơn. Bên cạnh đó, cần đề cao trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong công tác vận động người có uy tín. Với vai trò đại diện cho quyền lợi, tiếng nói của nhân dân, Mặt trận luôn lắng nghe ý kiến thẳng thắn của các đại biểu, nhất là những kiến nghị về chính sách để làm tốt hơn công tác vận động bà con dân tộc thiểu số, xóa đói giảm nghèo, giữ gìn môi trường, bảo đảm trật tự trị an trên địa bàn…/.