- Chúng ta cần phải có cái nhìn khách quan và đầy đủ hơn về việc Công ty TNHH một thành viên than Uông Bí hợp tác với Công ty VMD (Indonesia) trong việc khai thác than tại mỏ Uông Thượng Đầm Vông. Khu vực mỏ than Uông Thượng Đầm Vông năm 1995 đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép Công ty TNHH một thành viên than Uông Bí thuê đất để hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty VMD (Indonesia) khai thác, chế biến và xuất khẩu than. Theo đó, toàn bộ số than khai thác để xuất khẩu; sản lượng than sạch thu được trong quá trình thực hiện hợp đồng được phân chia theo tỷ lệ: Việt Nam 10% và phía VMD là 90% với thời hạn hợp đồng là 30 năm kể từ ngày cấp giấy phép kinh doanh. Tại thời điểm này, phải nói khoáng sản đang có giá trị thấp, việc khai thác chưa phát triển, nên việc hợp tác với các công ty nước ngoài để tận dụng công nghệ tiên tiến và vốn của họ cũng là cần thiết.

Thưa ông, theo nguồn tin của Thanh Niên, cơ quan hữu trách đã cấp phép cho VMD tăng công suất khai thác?

Ông Nguyễn Văn Thuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và khoáng sản

- Bộ TN-MT không cấp phép khai thác cho Công ty VMD mà căn cứ theo luật Khoáng sản năm 1996, Bộ đã cấp phép khai thác mỏ Uông Thượng Đầm Vông cho Công ty TNHH một thành viên than Uông Bí, thời hạn khai thác là 12 năm 6 tháng kể từ tháng 12.2009, công suất khai thác 500 ngàn tấn/năm.

Tới thời điểm này Bộ chưa nhận được bất cứ văn bản nào của Công ty TNHH một thành viên than Uông Bí xin tăng công suất khai thác.

Tuy nhiên, trong trường hợp nhận được văn bản đề nghị tăng công suất khai thác, phải xem xét đến nhiều khía cạnh. Trữ lượng mỏ có giới hạn, nên nếu tăng công suất thì phải giảm thời gian khai thác và trên cơ sở xem xét nhiều yếu tố như: đánh giá tác động môi trường, cơ sở hạ tầng, quy hoạch và ý kiến của UBND tỉnh Quảng Ninh.

Nhưng nhiều ý kiến phản ánh, VMD đã khai thác vượt mức đã thể hiện trong hợp đồng trước đây và ngay cả trong giấy phép khai thác cấp sau này, là 500.000 tấn/năm. Chúng ta có quyền kiểm tra và xử lý các vi phạm của VMD không thưa ông?

- Tháng 8.2011, đoàn kiểm tra do Tổng cục Địa chất khoáng sản chủ trì phối hợp với Sở TN-MT tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành kiểm tra hoạt động khai thác than tại mỏ Uông Thượng Đầm Vông và phát hiện các sai phạm: khai thác vượt công suất, chưa lập thiết kế mỏ theo quy định, bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ chưa phù hợp theo quy định, chưa hoàn thành dự án cải tạo môi trường, chưa ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường, chưa điều chỉnh giấy phép theo trữ lượng đã chuyển đổi. Công ty đã bị xử phạt hành chính và yêu cầu trong 90 ngày phải khắc phục, nếu không sẽ bị xử lý theo quy định. Công ty đã báo cáo khắc phục xong các sai phạm trên. Sắp tới, Tổng cục Địa chất và khoáng sản sẽ tiến hành phúc tra lại.

Trong hợp đồng ký kết trước đây có rất nhiều kẽ hở dẫn đến việc VMD có vi phạm nghiêm trọng, chúng ta cũng sẽ không thể rút giấy phép của họ?

- Chúng tôi cấp phép khai thác cho Công ty TNHH một thành viên than Uông Bí. Theo quy định, nếu phát hiện có vi phạm nghiêm trọng tại mỏ Uông Thượng Đầm Vông, chúng tôi hoàn toàn có thể rút giấy phép. Còn trách nhiệm giữa công ty này với VMD thì hai bên tự thỏa thuận giải quyết.