Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt được trong năm 2022 là 730,21 tỷ USD.

Công chức Cục Hải quan Đồng Nai, Tổng cục Hải quan kiểm tra mã hàng hoá xuất nhập khẩu

Có thể nói, năm 2022, xuất khẩu của Việt Nam nổi lên như điểm sáng cả về kim ngạch, mức xuất siêu, cơ cấu hàng xuất và sự phục hồi thị trường. Xuất khẩu tăng khoảng 10,5%, hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội và Chính phủ giao (kế hoạch tăng 8%).

Đáng chú ý, có 39 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD (tăng 4 mặt hàng so với năm 2021), trong đó có 9 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD (hơn 1 mặt hàng so với năm 2021).

Tất cả các thị trường xuất khẩu đều phục hồi so với năm 2021. Trong đó, các thị trường là đối tác ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Việt Nam có tăng trưởng ở mức cao, như: Liên minh châu Âu (EU) tăng 23,5%; khu vực Đông Nam Á tăng 23,3%.

Đặc biệt, năm 2022, lần đầu tiên xuất khẩu thủy sản Việt Nam có thể đạt mức 11 tỷ USD, tức về đích trước hẹn so với mục tiêu Chính phủ đặt ra là đạt 10 tỷ USD vào năm 2025.

Kết quả tăng trưởng của xuất khẩu năm 2022 là điểm sáng trong phát triển kinh tế đất nước, thể hiện sự nỗ lực trong thực thi đồng bộ nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp và sự chủ động, linh hoạt trong tổ chức sản xuất của các doanh nghiệp xuất khẩu nắm bắt cơ hội phục hồi và khan hiếm hàng hóa từ các thị trường nhập khẩu, khai thác hiệu quả các FTA nhanh chóng đẩy mạnh xuất khẩu.

Năm 2022 cũng là năm ngành Hải quan chính thức hoàn thành chỉ tiêu phấn đấu về thu ngân sách với con số 437.383,3 tỷ đồng nhờ hoạt động xuất nhập khẩu lập đỉnh 750 tỷ USD và một phần tăng thu gần 460 tỷ đồng từ xử lý vi phạm…

Một trong những yếu tố chính giúp ngành Hải quan hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách từ sớm là do hoạt động xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh mẽ; trong đó, nhiều mặt hàng có thuế ghi nhận giá trị kim ngạch tăng cao giúp vượt thu ngân sách như: Dầu thô, chất dẻo, hóa chất, xăng dầu, sắt thép, ô tô nguyên chiếc…

Không chỉ vậy, để có được kết quả trên, các đơn vị đã tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; tháo gỡ, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp phát triển ổn định, vững chắc, thu hút đầu tư, tăng thêm năng lực sản xuất mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo tiền đề để tăng thu cho ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, các đơn vị thường xuyên đánh giá tình hình thu ngân sách nhà nước, rà soát nắm vững nguồn thu, phân tích, đánh giá biến động tăng, giảm số thu từng tháng, đồng thời dự báo xu hướng, tốc độ thu những tháng cuối năm sát thực tế tại địa bàn quản lý.

Mức tăng trưởng đáng phấn khởi trên cũng là kết quả nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp đã vượt qua khó khăn để ổn định sản xuất, giữ vững thị trường, bảo đảm chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế.

Đặc biệt, ngành Hải quan đã tích cực hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu, bảo đảm nguồn nguyên liệu, chuỗi cung ứng, đẩy nhanh thủ tục thông quan.

Đến nay, 100% thủ tục hải quan cơ bản đã được tự động hóa, 100% Cục Hải quan, Chi cục hải quan thực hiện thủ tục hải quan điện tử với 99,65% doanh nghiệp tham gia. Nhờ đó, việc khai báo, tiếp nhận, xử lý thông tin và ra quyết định thông quan được thực hiện với mức độ tự động hóa rất cao; thời gian xử lý bộ hồ sơ hải quan chỉ từ 01 - 03 giây.

Tổng cục Hải quan đã phối hợp với Công ty EPAY triển khai phần mềm khai hải quan miễn phí cho doanh nghiệp; tiếp tục triển khai mở rộng trong phạm vi toàn quốc hệ thống seal định vị điện tử GPS phục vụ giám sát hàng hóa vận xuất nhập khẩu vận chuyển bằng container, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, từ năm 2017, Tổng cục Hải quan cũng đã triển khai Hệ thống quản lý hải quan tự động (VASSCM) thông qua việc kết nối, trao đổi thông tin với doanh nghiệp kinh doanh cảng, sân bay, kho bãi, địa điểm chịu sự giám sát hải quan.

Cùng với đó, một số đơn vị hải quan các địa phương có sự nỗ lực rất lớn. Đại diện Cục Thuế Xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan) cho biết, có 27 Cục hải quan tỉnh, thành phố đạt số thu vượt chỉ tiêu được giao.

Điển hình như, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đạt 143.040,7 tỷ đồng, vượt dự toán 22,8%; Cục Hải quan TP.Hà Nội đạt 34.709,3 tỷ đồng, vượt dự toán 26,6%; Cục Hải quan Quảng Ninh đạt 16.362,6 tỷ đồng, vượt 63,6% so với dự toán…