Hồi đầu tháng 6, truyền thông Nga đưa tin các lực lượng của Ukraine đã phát động một loạt các cuộc tấn công lớn vào các vị trí của Nga, đánh dấu bước đầu của cuộc phản công Moscow. Tuy nhiên, trước hàng rào phòng thủ kiên cố và các bãi mìn rộng lớn của Nga, Ukraine cho đến nay đã phải gánh chịu thương vong nặng nề, trong khi không giành lại được thêm phần lãnh thổ đáng kể nào.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, Ukraine đã mất hơn 43.000 quân nhân và khoảng 5.000 đơn vị vũ khí khác nhau, trong đó có 26 máy bay và 25 xe tăng Leopard, trong cuộc phản công từ tháng 6 đến tháng 7.

Tốc độ phản công chậm chạp và tổn thất nặng nề của Kiev đã gây thất vọng cho những người ủng hộ Ukraine ở cả Mỹ và NATO. Một số hãng truyền thông phương Tây đưa tin việc hỗ trợ quân sự thêm cho Kiev có thể phụ thuộc vào thành công của cuộc phản công.

Nga có sự chuẩn bị về trận địa và chiến thuật

Phía Nga có vẻ không chỉ chuẩn bị trận địa phòng thủ kỹ lưỡng, mà các chiến thuật chiến đấu được lựa chọn cũng cho thấy Moscow đã rút được kinh nghiệm từ những thất bại.

Ông Konrad Muzyka, chuyên gia tình báo quân sự kiêm Chủ tịch công ty tư vấn Rochan Consulting ở Ba Lan nhận định: “Nga có mạng lưới máy bay không người lái (UAV) giám sát chặt chẽ, các đơn vị được trang bị tên lửa chống tăng có điều khiển và các loại pháo mà bất kỳ phương tiện nào của Ukraine đang tiến tới đều bị phát hiện và ngăn chặn ngay lập tức. Điều này làm giảm lợi thế công nghệ của xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 của Đức hay xe chiến đấu bộ binh Bradley của Mỹ”.

Theo ông Muzyka, thực tế này cũng buộc Ukraine phải hạn chế những cuộc tấn công quy mô nhỏ. “Nga sử dụng kết hợp UAV cảm tử với pháo binh. Theo đó, trước tiên Nga sử dụng UAV để ngăn chặn bước tiến của xe bọc thép Ukraine, sau đó sử dụng hỏa lực pháo binh để phá hủy xe bọc thép”, ông Muzyka cho biết.

Ukraine mắc sai lầm và thiếu kinh nghiệm chiến đấu

Ông Muzyka cũng chỉ ra những thiếu sót nghiêm trọng phía Ukraine. Cụ thể, các đơn vị tham gia phản công của Ukraine không có khả năng phối hợp cho cuộc tấn công lớn. Mặc dù được huấn luyện bởi các chuyên gia quân sự của NATO, nhưng quân đội Ukraine vẫn còn thiếu kinh nghiệm chiến đấu.

Trong khi, chuyên gia người Mỹ Robert Lee cho biết: “Một số đơn vị của Ukraine đã mất định hướng trong vài ngày đầu tiên và di chuyển sai hướng. Thậm chí có trường hợp cuộc tấn công của một số đơn vị bị trì hoãn trong 2 giờ. Điều này làm mất đi lợi thế của các phương tiện trang bị thiết bị nhìn ban đêm của NATO”.

Mặt khác, theo ông Lee, các đơn vị chiến đấu của Ukraine thậm chí đã phải tiến lên ngay cả khi không có pháo binh yểm trợ.

Ngoài ra, một tài liệu bí mật bị rò rỉ cho giới truyền thông từ Bộ Quốc phòng Đức cho thấy các sĩ quan NATO đang đổ lỗi cho quân đội Ukraine về những thất bại trên chiến trường. Tuy nhiên, việc đào tạo có thể chưa đủ khi chỉ diễn ra từ 4-6 tuần.

Theo các chuyên gia, còn có những hạn chế như không đủ số lượng phương tiện rà phá bom mìn và hệ thống phòng không, cũng như thiếu lực lượng không quân để hỗ trợ hảo lực cho bộ binh.

Ukraine đánh giá thấp Nga

Theo các chuyên gia, trong chiến trận tấn công thường khó khăn hơn phòng thủ. Tấn công thường đòi hỏi sức mạnh quân sự vượt trội so với phòng thủ. Tuy nhiên, Ukraine thậm chí còn không đạt được quân số vượt trội. Từ khi chiến sự nổ ra cho đến nay, Ukraine thể hiện khả năng phòng thủ “khéo léo”, nhưng thường xuyên gặp khó khăn trong các cuộc phản công vào các vị trí của Nga.

Trong khi đó, phía Nga đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trong nhiều tháng để sẵn sàng đối phó với cuộc phản công hiện nay của Ukraine, do đó đã tạo ra các tuyến phòng thủ so le sâu từ 20-30 km. Các vành đai mìn, chướng ngại vật chống tăng và chiến hào cùng các chướng ngại vật tự nhiên như sông nhỏ khiến việc tiến quân của Ukraine trở nên vô cùng khó khăn.

Mặc dù biết rõ thách thức, nhưng phía Ukraine vẫn đánh giá thấp nhiệm vụ và tin tưởng vào ưu thế của xe tăng và xe chiến đấu bộ binh mới được phương Tây chuyển giao.

Một số đơn vị của Ukraine bị suy yếu

Theo ghi nhận, hình ảnh các phương tiện quân sự phương Tây bị hư hại cho thấy một số đơn vị tham gia phản công của Ukraine đã bị suy yếu đáng kể.

Thông tin rò rỉ từ Lầu Năm Góc cho biết, 2 lữ đoàn của Ukraine bị ảnh hưởng là những lữ đoàn duy nhất dự kiến được trang bị xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 hoặc xe bọc thép chở quân Bradley.

Báo cáo tổng hợp của Oryx, trang phân tích thông tin tình báo dựa trên các nguồn công khai có trụ sở tại Hà Lan, đã ghi lại thiệt hại hoặc việc 11 xe tăng Leopards và 47 xe bọc thép chở quân Bradleys bị phá hủy. Điều này cho thấy, lữ đoàn cơ giới 33 đã mất 1/3 số xe tăng Leopard kể từ đầu tháng 6, trong khi lữ đoàn 47 đã mất gần một nửa số xe bọc thép chở quân Bradley. Trong khi, số binh sĩ thiệt mạng cũng có thể là đáng kể, nhưng không có ước tính đáng tin cậy về số người thiệt mạng và bị thương.