Cần nới lỏng điều kiện cho vay bất động sản

Từ đầu tháng 5/2022, nguồn vốn cho thị trường bất động sản bị “siết” chặt, ngay lập tức gây “tê liệt” gần như toàn bộ thị trường này. Bất động sản trên cả nước đóng băng, không có giao dịch, dù có những dự án đã cắt lỗ 20-50%.

Ngày 24/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 993 về việc tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp cho thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Công điện này, Chính phủ giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các ngân hàng thương mại: Tiếp tục thúc đẩy việc cho vay tín dụng với lĩnh vực bất động sản; Có giải pháp phù hợp tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất; Rà soát cắt giảm hơn nữa các thủ tục hành chính không phù hợp, gây phiền hà, tốn kém để doanh nghiệp, dự án bất động sản và người mua nhà tiếp cận được nguồn vốn tín dụng thuận lợi hơn; Đồng thời, có chính sách khuyến mại tín dụng đặc biệt dành cho các dự án bất động sản khả thi, tiến độ triển khai nhanh, tạo động lực cho tăng trưởng và thúc đẩy thị trường bất động sản.

Công điện khẩn số 993 của Thủ tướng Chính phủ được coi là "tin vui" cho thị trường bất động sản thời gian tới

Trong Công điện, Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng rà soát kỹ các thủ tục điều kiện cho vay thuận lợi thông thoáng, kiểm soát được và đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng (gói cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư cũ). Chỉ đạo các ngân hàng thương mại khẩn trương hướng dẫn các thủ tục vay vốn tín dụng đối với các dự án đã được công bố đủ điều kiện và có nhu cầu vay vốn đối với cả chủ đầu tư và người cần mua nhà của chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng.

Những nội dung trong Công điện số 993 có thể nói là một tín hiệu vui, trong bối cánh thị trường bất động sản “đóng băng” hơn 1 năm qua.

Nhiều chủ doanh nghiệp bất động sản cho rằng, nguồn vốn tín dụng bị siết từ giữa năm 2022 đến nay đã khiến không chỉ người mua mà các chủ đầu tư cũng như ngồi trên đống lửa. Hầu hết đều không có nhu cầu vay đầu tư bất động sản, vì tâm lý sợ lãi suất cao, không dám vay. Và thực tế lãi suất đã có thời điểm rất cao. Mức vay thấp, lãi suất thả nổi của một số ngân hàng thương mại cho vay bất động sản đều trên 10%, thậm chí có những ngân hàng ở mức 13-14%/năm. Đây là mức lãi suất quá cao đối với cả nhà đầu tư và người có nhu cầu vay mua nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, các chủ đầu tư cũng cho rằng, hiện dù lãi suất có thấp hơn nhưng lại khó tiếp cận vốn vì nhiều điều kiện. Điều này khiến ngân hàng dư vốn trong khi doanh nghiệp và ngân hàng không gặp được nhau. Do đó, nếu Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại thúc đẩy cho vay bất động sản và nới lỏng điều kiện sẽ là điều rất tốt cho phục hồi kinh tế nói chung và thị trường bất động sản nói riêng.

Chính vì thế, nhiều nhà đầu tư kỳ vọng rằng sau công điện này, điều kiện cho vay đối với doanh nghiệp, cá nhân vay triển khai dự án, đầu tư, mua ở sẽ được nới lỏng hơn. Mức vay tốt hơn và lãi suất thả nổi sẽ hạ xuống dưới 10,5%/năm, sẽ xuất hiện các gói vay cố định năm đầu 7,5%/năm hay vay trong 24 tháng lãi suất chỉ 8%/năm như trước đây.

Bên cạnh đó, lãi suất tiền gửi sẽ tiếp tục hạ và quý IV cũng là thời điểm đáo hạn nhiều khoản gửi tiết kiệm của người dân. Một lượng tiền lớn sẽ tung ra thị trường để sản xuất kinh doanh, đầu tư, trong đó có bất động sản.

Tin vui cho thị trường bất động sản

Ông Phạm Đức Toản, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Bất động sản EZ nhận định, Công điện số 993 của Thủ tướng Chính phủ là tin vui cho thị trường bất động sản và sẽ tác động tốt tới thị trường nhà đất. Điều này giúp tăng trưởng tín dụng bất động sản, dòng tiền chảy vào thị trường nhiều hơn. Bên cạnh đó, người mua nhà, nhà đầu tư bất động sản được tiếp cận nguồn vốn tín dụng với lãi suất có thể thấp hơn.

Ông Toản đánh giá, khi lãi suất cho vay rất cao lên tới 13- 14%/năm, hầu như không mấy người muốn mua nhà. Nhiều người có tâm lý đi thuê và chờ đợi cơ hội mua sau. Tuy nhiên, việc Thủ tướng chỉ đạo thúc đẩy cho vay tín dụng bất động sản, ngân hàng tiết giảm chi phí để giảm lãi suất, cắt giảm các thủ tục hành chính để doanh nghiệp, người mua nhà, dự án tiếp cận được nguồn vốn... sẽ gỡ khó rất nhiều vấn đề cho thị trường hiện nay.

Gần đây nhất, Bộ Xây dựng tổ chức họp báo công bố báo cáo về thị trường bất động sản quý III. Theo đó, số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến 31/8/2023 dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 986.477 tỷ đồng. Dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản tính đến cuối năm 2022 đạt khoảng 800.000 tỷ đồng. Như vậy, trong 8 tháng đầu năm 2023, các ngân hàng đã bơm thêm gần 186.500 tỷ đồng cho kinh doanh bất động sản.

Cũng theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế trong 8 tháng đầu năm chỉ đạt 5,57%, tương đương tăng thêm là gần 663.900 tỷ đồng.

Ngân hàng Nhà nước cho biết, diễn biến trên cho thấy, những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường vừa qua đã bắt đầu phát huy tác dụng. Những khó khăn về mặt pháp lý của các dự án bất động sản đã dần được tháo gỡ, góp phần tăng khả năng tiếp cận tín dụng của chủ đầu tư dự án.

Cũng tại báo cáo thị trường bất động sản quý III của Bộ Xây dựng, số doanh nghiệp bất động sản gia nhập và tái gia nhập tăng 18% so với cùng kỳ. Cụ thể, tính riêng trong quý III/2023, số lượng doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường là 59.559 doanh nghiệp, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2022 và là mức cao nhất trong giai đoạn quý 3 kể từ trước đến nay.

Cũng trong 9 tháng vừa qua, tốc độ tăng trưởng của ngành xây dựng ghi nhận tăng khoảng 6,17% so với cùng kỳ năm 2022; tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc ước đạt 42,6%; diện tích bình quân nhà ở toàn quốc ước đạt khoảng 25,6m2 sàn/người (tăng 0,1m2 sàn/người so với năm 2022); tỷ lệ lập quy hoạch chung đô thị đạt 100%.

Nguồn cung bất động sản cũng tăng trưởng rõ rệt. Cụ thể, số lượng dự án nhà ở thương mại hoàn thành trong quý III tăng 300% so với quý II-2023. Số lượng dự án đầu tư xây dựng hạ tầng để chuyển nhượng quyền sử dụng đất xây dựng nhà ở tăng 144%.

Trong quý III/2023, có 21 dự án với 7.633 căn nhà ở thương mại đã hoàn thành, tăng 300% so với quý 2/2023; 863 dự án đang triển khai xây dựng (442.453 căn), tăng 106,99% so với quý II-2023. Ngoài ra, có 15 dự án được cấp phép xây dựng với 3.028 căn, số lượng dự án được cấp phép mới bằng quý II-2023.