Sự cố vỡ đập thủy điện ở Lào ít tác động đến Đồng bằng sông Cửu Long

Việc thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu - đông nam Lào - bị vỡ, tác động như thế nào đến Việt Nam, thưa ông?

Khi có thông tin đập thủy điện bên Lào bị vỡ chúng tôi đã giao cho cơ quan khoa học phối hợp với các cơ quan liên quan để tính toán dự báo cụ thể những tác động đến vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Theo tính toán ban đầu của Viện khoa học thủy lợi miền Nam, chúng tôi đã có những số liệu dự kiến đến ngày 27/7 (tức là sau 4 ngày vỡ đập thủy điện), mực nước tại Tân Châu và Châu Đốc (An Giang) tăng lên so với bình thường là 5-6 cm. Với thông tin như vậy, có thể nói ảnh hưởng không đáng kể đối với đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt với vụ hè thu năm nay. Tuy nhiên, đây là tính toán ban đầu, chúng tôi đang tích cực phối hợp với các cơ quan đơn vị liên quan để có những thông tin chính xác về vấn đề này.

Dự báo trong thời gian tới, Việt Nam sẽ liên tục có mưa, đặc biệt là tại các vùng miền núi. Ông có thể cho biết, trước tình hình này, sẽ có những chỉ đạo như thế nào về vấn đề hồ đập tại Việt Nam?

Những đợt mưa lũ gần đây đã ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề an toàn hồ chứa nhất là tại các tỉnh vùng núi phía Bắc, đặc biệt những tỉnh Bắc Trung bộ. Đối với hồ chứa lớn, trong thời gian qua, công tác quản lý an toàn hồ chứa đã được Chính phủ, Bộ NN&PTNN rất quan tâm nhằm đảm bảo an toàn cho người dân vùng hạ du. Từ 2003 đến nay, Chính phủ đã đầu tư sửa chữa 230 hồ chứa lớn.

Tuy nhiên tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cao lại đến từ hồ chứa nhỏ. Nguyên nhân do, hiện nay, ở hai vùng này các hồ chứa nhỏ cơ bản đã đầy nước. Trong bối cảnh rất đặc biệt do các hồ chứa nhỏ đã được xây dựng cách đây khoảng 30-40 năm. Thời điểm đó, điều kiện kinh tế đất nước còn nhiều khó khăn không bảo đảm yêu cầu kỹ thuật. Đồng thời công nghệ lạc hậu cộng với các hồ chứa nhỏ có thể nói phần lớn giao cho các thôn xã quản lý, với yêu cầu năng lực không đáp ứng được. Cùng với việc biến đổi khí hậu, mưa lũ cực đoan, khi lượng mưa lớn trên vùng lòng hồ vượt so với quy định thì nhiều trường hợp đã xảy ra nước tràn qua đỉnh đập. Đây đang là mối lo lớn.

Người dân trèo lên nóc nhà chờ lực lượng cứu hộ sau khi đập thủy điện vỡ gây lũ lớn ở huyện Sanamxay, tỉnh Attapeu, đông nam Lào. Ảnh: Attapeu Today.

Đặc biệt, sự cố vỡ đập tại Lào sẽ là bài học lớn trong công tác chuẩn bị chủ động ứng phó an toàn đập cho hệ thống hồ chứa tại Việt Nam, đảm bảo an toàn cho đập cũng như tính mạnh an toàn của người dân vùng hạ du.

Với lượng mưa được dự đoán khoảng 100- 200 mm sắp tới, theo ông, các hồ chứa này có đảm bảo an toàn hay không?

Có thể nói theo dự đoán lượng mưa trong thời gian tới 100-200 mm, thì cơ bản vẫn đáp ứng được. Bởi vì ngoài vấn đề mức độ an toàn cũng như khả năng chống chọi của đập, thì chúng tôi cũng đã chỉ đạo các địa phương phải tăng cường công tác quản lý, đặc biệt là ở các hồ chứa những vùng sâu, vùng xa được giao cho cấp địa phương quản lý.

Đối vùng Đồng bằng sông Cửu Long đặc biệt như: Đồng Tháp, Long An..., chúng tôi cũng đã giao cho các cơ quan khoa học để có những chỉ đạo rất cụ thể như vùng nào có đê bao an toàn, vùng nào thì không để khuyến cáo cho các địa phương bảo đảm khi mùa lũ đến chúng ta triển khai vụ thu đông bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Xin cám ơn ông!

Họp khẩn ứng phó việc vỡ đập thủy điện ở Lào, mưa lũ dồn dập Chiều 25/7, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai tổ chức cuộc họp khẩn liên quan đến vụ việc vỡ đập thuỷ ...