Vụ tấn công gây tử vong đầu tiên của Houthi vào một tàu thương mại đã xảy ra vào đầu tháng 3, khiến ba người thiệt mạng. Các cuộc tấn công ở Biển Đỏ đã tạo ra sự phân tán xung quanh Mũi Hảo Vọng đối với tất cả các công ty vận tải container lớn, khi họ lựa chọn sự an toàn của thủy thủ đoàn và hàng hóa với chi phí thời gian vận chuyển ngắn hơn. Kết quả của việc chuyển hướng này là cước phí vận chuyển container giao ngay trên toàn cầu đã tăng vọt lên hơn 200% chỉ trong vài tuần.

Giá cước đã đạt đến mức vượt xa những gì đã trải qua trong phần lớn năm 2023. Phần lớn sự gia tăng ban đầu, giống như với đại dịch Covid-19, được tạo ra bởi sự không chắc chắn của các cuộc tấn công, cả về thời gian diễn ra xung đột cũng như mức độ nghiêm trọng. Khi các tàu container được định tuyến lại quanh Mũi Hảo Vọng, thời gian vận chuyển tăng lên, cộng thêm hai tuần cho các chuyến vận chuyển.

Ảnh minh họa

Từ Trung Quốc đến Hà Lan, nối các cảng lớn của châu Á với cảng Rotterdam, cảng lớn nhất châu Âu, thời gian vận chuyển đã tăng 4,27 ngày hay 10% so với cùng kỳ năm ngoái, theo FreightWaves. Mặc dù đó là mức tăng khá lớn nhưng mức tăng lớn hơn đến từ độ trễ cập cảng biển, tăng 2,54 ngày so với cùng kỳ năm ngoái ở mức 9,5 ngày. Sự kết hợp của cả hai thời gian vận chuyển theo lịch trình là 37,7 ngày và độ trễ cộng thêm 9,5 ngày tương đương với tổng thời gian vận chuyển là 47,2 ngày.

Hồi giữa tháng 10 năm ngoái, thời gian vận chuyển theo lịch trình là 32,85 ngày và độ trễ chỉ hơn một ngày, nâng tổng thời gian vận chuyển xuống dưới 34 ngày. Tổng thời gian vận chuyển từ Trung Quốc sang Hà Lan đã tăng 39% kể từ giai đoạn đầu của xung đột Biển Đỏ.

Điều đó có liên quan gì đến giá cước container giao ngay trên biển? Thời gian vận chuyển dài hơn có nghĩa là các công ty tàu container phải bố trí lại công suất một cách thích hợp để phục vụ cùng mức nhu cầu.

Ngoài ra, các chủ hàng phải hành động sớm hơn, đặc biệt là ở châu Âu, để bù đắp rủi ro về sự chậm trễ trong quá trình vận chuyển. Sự kết hợp giữa việc tái cân bằng năng lực và việc thúc đẩy nhu cầu một cách hiệu quả sẽ tạo ra một môi trường trong đó các hãng vận tải đường biển có thể đẩy giá giao ngay lên cao, bảo vệ năng lực một cách hiệu quả cho các chủ hàng theo hợp đồng.

Tuy nhiên, kể từ đợt tăng đầu tiên, cũng trùng hợp với đợt giảm giá liên quan đến Tết Nguyên đán, giá container giao ngay trên biển toàn cầu đã mất đà. Chỉ số container thế giới Drewry đã giảm 4,54% trong tuần đầu tháng 3 xuống còn 3.493,19 USD/container 40 foot. Chỉ số giao hàng Baltic Freightos hàng ngày giảm 8,2% xuống 3.021,73 USD/container 40 foot.

Những sự sụt giảm này là dấu hiệu cho thấy sự phục hồi của Trung Quốc sau Tết Nguyên đán có thể kéo dài hơn, trái ngược với sự gia tăng nhanh chóng về nhu cầu khi hoạt động sản xuất tăng trở lại.

Với động lực của các hãng vận tải biển đang bị chững lại, câu hỏi đặt ra bây giờ là khi nào việc tăng giá cước chung sẽ được công bố và liệu chúng có ổn định không? Với sự suy giảm đang diễn ra trên toàn cầu, điều quan trọng là phải hiểu các tuyến thương mại riêng lẻ đang bị ảnh hưởng như thế nào. Ở châu Âu, mức giảm thay đổi tùy theo điểm đến.

Chỉ số Freightos Baltic Daily từ Trung Quốc đến Địa Trung Hải giảm 12,4% trong tuần đầu tháng 3 xuống còn 4.318,33 USD/container 40 foot, mức thấp nhất trong năm nay. Chỉ số hàng ngày Freightos Baltic từ Trung Quốc đến Bắc Âu giảm ít hơn nhiều, giảm 4,4% trong tuần đầu tháng 3 xuống còn 4.306,68 USD/container 40 foot.

Chỉ số container thế giới Drewry từ Thượng Hải đến Rotterdam giảm 7,5% trong tuần qua xuống còn 3.650 USD/container 40 foot. Giống như các chỉ số tổng hợp toàn cầu, hai chỉ số đều đồng ý rằng giá cước giao ngay từ Trung Quốc đến châu Âu đang giảm.

Dọc theo tuyến xuyên Thái Bình Dương, giá cước giao ngay trên biển giảm mạnh hơn, đây có thể là dấu hiệu cho thấy nhu cầu yếu hơn sau Tết Nguyên đán. Chỉ số hàng ngày Freightos Baltic từ Trung Quốc đến bờ biển phía tây Bắc Mỹ đã giảm 7,8% trong tuần đầu tháng 3 xuống còn 4.335,94 USD/container 40 foot, mức thấp nhất trong hơn một tháng.

Chỉ số hàng ngày Freightos Baltic từ Trung Quốc đến bờ biển phía đông Bắc Mỹ đã giảm 9,7% trong tuần qua xuống còn 5.981,55 USD/container 40 foot. Chỉ số container thế giới Drewry từ Thượng Hải đến Los Angeles đã giảm 4,8% trong tuần qua xuống còn 4.272 USD/container 40 foot.

Chỉ số container thế giới Drewry từ Thượng Hải đến New York đã giảm 6,2% trong tuần qua xuống còn 5.458 USD/container 40 foot. Với tất cả các chỉ số trên các tuyến thương mại chính đều cho thấy giá cước container giao ngay trên biển đang giảm. Vậy làm gì để ngăn giá cước giao ngay quay trở lại mức năm 2023 ? Thị trường đang chờ động thái tiếp theo của các hãng vận tải biển.