10 hiện vật được tiếp nhận gồm: 1 rìu đá hậu kỳ đá mới; 4 hiện vật (3 rìu đồng, 1 nồi gốm) thuộc văn hóa Đông Sơn; 3 tượng cá sấu đá thế kỷ 1 - 2 sau công nguyên và 2 tẩu đồng thế kỷ 17 - 18.

Bà Pam S.Devolder, Tham tán Thông tin, văn hóa, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết, những cổ vật được trao trả cho Bảo tàng Lịch sử Quốc gia nằm trong bộ sưu tập 7.000 cổ vật bị buôn bán trái phép bởi một công dân Hoa Kỳ.

Theo bà Pam S.Devolder, Chính phủ Hoa Kỳ khẳng định luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam và các nước khác trong việc nghiên cứu, điều tra, thu hồi và hoàn trả những cổ vật đã bị buôn bán trái phép… Sự cam kết này được thể hiện qua biên bản ghi nhớ về phòng chống tội phạm liên quốc gia giữa cơ quan an ninh 2 nước.

Bên cạnh hỗ trợ phòng chống tội phạm liên quốc gia trong lĩnh vực văn hóa và nghệ thuật, Chính phủ Hoa Kỳ cũng hỗ trợ các quốc gia khác trong lĩnh vực văn hóa, tài trợ bảo tồn văn hóa. Một trong những chương trình lớn nhất là Quỹ bảo tồn văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ. Tới nay, Hoa Kỳ đã hỗ trợ hơn 1,2 triệu USD để bảo tồn cổ vật và di sản quốc gia, đã có 16 dự án được thực hiện ở Việt Nam...

Năm 2014, Cục điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã thu hồi hơn 7.000 đồ vật/hiện vật, Donald Miller sau đó từ bỏ quyền sở hữu với các đồ vật này, hợp tác với FBI, mong muốn các đồ vật được trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp. Ngày 27/2/2019, FBI công bố thông cáo báo chí trên website của FBI, tuyên bố mong muốn trao trả các tác phẩm nghệ thuật bị đánh cắp về với cộng đồng mà chúng thuộc về, đồng thời kêu gọi các chính phủ nước ngoài liên hệ và cử chuyên gia giám định liên hệ với FBI.

Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia Nguyễn Văn Đoàn cũng đã đánh giá, đây là hoạt động có ý nghĩa khi cả nước đang hướng tới kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11. “Với chức năng nhiệm vụ của mình, việc tiếp nhận các hiện vật đã tạo thêm cơ hội cho bảo tàng sưu tầm, bổ sung, hoàn thiện đầy đủ bộ sưu tập hiện vật các thời kỳ, trên cơ sở đó thực hiện công tác bảo tồn, phát huy giá trị trong quá trình xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc…”- ông Nguyễn Văn Đoàn cho hay.

Qua sự kiện này, Nhà nghiên cứu sử học Dương Trung Quốc cho rằng, di sản văn hóa luôn mang giá trị nhân loại, thế giới càng ngày càng hướng tới những giá trị và hành xử chung trong tôn trọng di sản của quá khứ. Thời gian vừa qua, chúng ta đã chứng kiến khá nhiều sự kiện các quốc gia trao trả di sản cho nhau. Điều đó cho thấy chúng ta càng có trách nhiệm bảo tồn di sản của dân tộc mình, quan tâm hơn tới di sản của Việt Nam đang lưu lạc ở nước ngoài do nhiều nguyên nhân của lịch sử. Và nếu chúng ta làm tốt cam kết quốc tế, duy trì quan hệ tốt đẹp, chúng ta có cơ hội thu hồi di sản, và lan tỏa giá trị di sản ấy trong giá trị chung của nhân loại....

Các hiện vật do Hoa Kỳ trao trả cho Việt Nam

Cùng ngày, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã tổ chức lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Từ nhà Bác cổ đến Bảo tàng Lịch sử quốc gia” nhân kỷ niệm 90 năm ngày khánh thành công trình tòa nhà bảo tàng (1932 - 2022) và Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23.11).

Trưng bày giới thiệu nhiều tư liệu, hiện vật, hình ảnh gắn với lịch sử 90 năm, từ khi khánh thành công trình tòa nhà Bảo tàng Louis Finot của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp đến nay là Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (1932 - 2022).

Đây là một trong những công trình tiêu biểu cho phong cách kiến trúc Đông Dương ở Việt Nam thời thuộc địa, một phong cách kiến trúc kết hợp độc đáo giữa phương Đông và phương Tây do các kiến trúc sư người Pháp thiết kế, xây dựng. Sau đó, các thế hệ người Pháp, người Việt và đặc biệt là Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tiếp tục bảo tồn, phát huy hiệu quả.