Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) - cho biết: Trong hơn 10 năm qua, nhất là từ năm 2010 đến nay, đã nở rộ tình trạng khoét lõm xây dựng “chung cư mini”, “chung cư hộp diêm”, có nhiều tầng, nhiều căn hộ mini tại các đô thị, các quận nội thành.

Cưỡng chế tháo dỡ chung cư mini sai phạm tại Thủ Đức

Trong đó, có những công trình nhà “chung cư mini” xây dựng trái phép, sai phép, làm phá vỡ quy hoạch, gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện để được cấp “sổ đỏ” cho người mua, làm phát sinh tranh chấp ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.

Thống kê của Phòng cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PC07) Công an TP. Hồ Chí Minh mới đây cho thấy, hiện trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh hơn 42.250 nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê thuộc diện quản lý nhà nước về phòng cháy chữa cháy.

Các loại hình này phát triển mạnh về số lượng, đa dạng hình thức đã và đang phục vụ cho lượng lớn sinh viên, công nhân, người lao động… sinh sống, làm việc, tuy nhiên các văn bản quy phạm pháp luật để quản lý vẫn chưa đáp ứng kịp. Qua đó dẫn đến tình trạng không được cấp phép về xây dựng, hoặc cấp phép một đằng nhưng thực tế thi công một nẻo, vi phạm về quy mô xây dựng, sai công năng được cấp phép. Đồng thời, không đảm bảo phòng cháy chữa cháy, không chịu sự quản lý của cơ quan có thẩm quyền.

Liên quan đến việc xây dựng các loại hình nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê… trên địa bàn thành phố, theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh việc cấp phép nhà cho thuê theo kiểu chung cư mini, Sở đã có hướng dẫn thẩm định thiết kế xây dựng công trình nhà ở cho người lao động, công nhân thuê.

Đối với công trình nhà ở biến tướng thành chung cư mini để bán, thời gian qua thanh tra xây dựng phối hợp cùng với chính quyền địa phương kiên quyết tháo dỡ. Đơn cử, như công trình xây dựng tại thửa 639 tờ 45 bản đồ địa chính phường Linh Đông (đường 32, phường Linh Đông, TP. Thủ Đức) do ông Đỗ Trưởng Quyền và Đỗ Huệ Trinh làm chủ đầu tư đã bị cưỡng chế tháo dỡ phần diện tích vi phạm.

Cụ thể, từ tháng 4/2018 đến tháng 4/2019, Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh và UBND quận Thủ Đức đã ban hành nhiều quyết định xử phạt, cưỡng chế đối với công trình trên. Sau đó, chủ đầu tư đã có đơn xin tự nguyện khắc phục hậu quả, tiến hành tháo dỡ công trình vi phạm.

Tượng tự, đối với công trình xây dựng vi phạm tại đường số 8, khu phố 4, phường Linh Chiểu, quận Thủ Đức, do bà Trương Thị Ngọc Hiếu làm chủ đầu tư, UBND quận Thủ Đức (nay là TP. Thủ Đức) cũng đã có văn bản ngày 15/3/2018, đề nghị Sở Xây dựng hỗ trợ xử lý việc chuyển nhượng căn hộ mini và xử lý công trình xây dựng sai phép.

Sau đó, UBND TP. Hồ Chí Minh, Sở Xây dựng đã ban hành các quyết định xử lý công trình xây dựng vi phạm như xây sai kiến trúc, tăng chiều cao, trổ nhiều cửa đi tại nhiều tầng, ngăn thành nhiều phòng không đúng như nội dung giấy phép. Đồng thời ra quyết định cưỡng chế, buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.

Theo ghi nhận, thời gian qua trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, nhiều khu nhà trên giấy phép xây dựng được cấp là nhà cấp 4, nhà trọ ở quận Bình Tân, quận 12, huyện Hóc Môn… cũng được doanh nghiệp biến tướng xây dựng trái phép, sai phép thành căn hộ mini để rao bán, với giá hàng tỷ đồng mỗi căn.

Để kiểm soát tình trạng trên, ông Lê Hoàng Châu cho biết, Hiệp hội thống nhất với Văn bản chỉ đạo của Bộ Xây dựng, đề nghị các địa phương phối hợp với ngành chức năng tăng cường phổ biến, tuyên truyền quy định của pháp luật và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng trên địa bàn.

"Hiệp hội đã nghiên cứu tình trạng phát triển tự phát “chung cư mini” và nhận thấy, tình trạng “nở rộ” chung cư mini vượt ngoài tầm kiểm soát có nhiều nguyên nhân như: Bắt nguồn từ những bất cập của các quy định pháp luật về “phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân”; do những hạn chế, bất cập trong công tác thực thi pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước, nhất là cấp cơ sở; các đầu nậu và một số doanh nghiệp móc nối với hộ gia đình, cá nhân để thực hiện các công trình nhà “chung cư mini” trái phép"- ông Châu cho biết thêm.

Đồng thời, theo ông Châu, Hiệp hội cũng đề nghị các địa phương phối hợp với ngành chức năng tăng cường phổ biến, tuyên truyền quy định của pháp luật và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng trên địa bàn, đặc biệt là các công trình nhà ở riêng lẻ kiểu chung cư mini, có nhiều tầng, nhiều căn hộ, xây dựng trái phép...