Tại Lễ Phát động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2024, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, tiêu dùng là nhu cầu thiết yếu của người dân và là động lực quan trọng để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Người tiêu dùng ngày càng thể hiện rõ vai trò quyết định không chỉ tới sự phát triển của nền kinh tế mà còn có tác động tới các vấn đề cốt lõi của xã hội và môi trường.

Nhận thức rõ vai trò, vị trí của người tiêu dùng, ngay từ sớm, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đã tạo lập đầy đủ các văn bản, chính sách để xây dựng nền tảng pháp lý cho công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Năm 1999, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Năm 2010, Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tiếp đó, để hướng dẫn thi hành Luật, Chính phủ ban hành 06 Nghị định; Thủ tướng Chính phủ ban hành 07 Quyết định điều chỉnh trực tiếp công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Sự phối hợp đồng bộ trong quá trình xây dựng và thực thi luật pháp đã góp phần thúc đẩy hiệu quả công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Việt Nam, qua đó đã góp phần đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, như: Nâng cao nhận thức, ý thức của các chủ thể; xây dựng và phát triển hệ thống cơ quan quản lý nhà nước và mạng lưới tổ chức xã hội từ trung ương tới địa phương; thúc đẩy và nâng cao vị thế, tiếng nói của Việt Nam trong các hoạt động hợp tác quốc tế về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong khu vực và trên thế giới…

Dù đạt được những kết quả quan trọng, song ông Tạ Đình Thi nhìn nhận, trải qua gần 12 năm thực thi, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 có nhiều tồn tại, bất cập đã phát sinh và dẫn tới yêu cầu cần sửa đổi, bổ sung.

Ngày 22/01/2019, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 30-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, trong đó đã xác định nhiệm vụ sửa đổi, bổ sung Luật cho phù hợp với yêu cầu quản lý của đất nước và hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, quá trình xây dựng Dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi đã được các cơ quan của Chính phủ và Quốc hội phối hợp chặt chẽ, nghiêm túc.

“Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là nhằm góp phần thực thi đầy đủ các quyền của người dân. Do vậy, căn cứ kết quả thực hiện Quyết định số 1035 của Thủ tướng Chính phủ, tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023, Quốc hội tiếp tục khẳng định lấy ngày 15 tháng 3 là Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam”, ông Tạ Đình Thi cho hay.

Đồng thời khẳng định, việc quy định về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam tại Luật không chỉ tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng với sự phát triển ổn định, bền vững của xã hội và đất nước mà còn tạo cơ sở pháp lý để huy động sự quan tâm, hưởng ứng, tham gia của toàn xã hội đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội hoan nghênh, biểu dương và đánh giá cao các cơ quan của Chính phủ, Bộ Công Thương, UBND các tỉnh, thành và các doanh nghiệp, tổ chức đã thường xuyên, liên tục hàng năm tổ chức Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam, góp phần đưa dịp Ngày 15 tháng 3 là sự kiện quen thuộc đối với người tiêu dùng và cộng đồng doanh nghiệp trên cả nước.

Để triển khai hiệu quả Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, trong đó có việc tiếp tục đưa Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam trở thành thói quen thường xuyên, xuyên suốt trong toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh, hoạt động của các cơ quan, tổ chức, ông Tạ Đình Thi đề nghị: Cần xác định rõ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, chứ không chỉ tập trung vào một cơ quan, một đơn vị. Bên cạnh công tác thực thi của các cơ quan Chính phủ thì các đơn vị của Quốc hội có trách nhiệm giám sát để kịp thời phát hiện, kiến nghị và có giải pháp điều chỉnh về mặt chính sách, lập pháp để không ngừng nâng cao hiệu lực của các quy định.

“Đặc biệt, trong quá trình thực thi Luật, tất cả các cơ quan, đơn vị cần chú trọng thường xuyên đối thoại với doanh nghiệp, người dân để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện”, ông Tạ Đình Thi đề nghị.

Bên cạnh đó, cần phát huy trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo của các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Cá nhân, tổ chức, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị cần nhận thức đầy đủ và thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, chủ động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được phân công.

“Cần huy động tổng lực tham gia thực hiện công tác truyền thông, thông tin, bảo đảm tuyên truyền rộng, sớm và đúng các nội dung của Luật. Cần lưu ý nghiên cứu việc sử dụng công nghệ thông tin trong công tác truyền thông, ví dụ như việc sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền về Luật”, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường yêu cầu.

Đồng thời, để sớm đưa các quy định của Luật vào cuộc sống, đề nghị các cơ quan của Chính phủ cần bảo đảm việc ban hành các văn bản hướng dẫn, quy định chi tiết không phát sinh chồng chéo, vướng mắc, điểm nghẽn, phát sinh quy trình, thủ tục, gây gánh nặng bất hợp lý cho doanh nghiệp.

Đáng chú ý, cần nâng cao ý thức, nhận thức về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của các chủ thể tham gia thị trường. Theo ông Tạ Đình Thi, xu hướng phát triển kinh tế ngày càng cho thấy rõ vai trò của người tiêu dùng đối với sự thành bại của doanh nghiệp. Tuy nhiên, người tiêu dùng lại là nhóm chủ thể có nhiều hạn chế trong việc tiếp cận và thực hiện quyền lợi của mình. Do vậy, các chủ thể tham gia thị trường có trách nhiệm hỗ trợ người tiêu dùng, đặc biệt là các doanh nghiệp và các tổ chức xã hội. Đối với các doanh nghiệp, cần nhận thức được rằng việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng không chỉ là nghĩa vụ mà cũng là quyền lợi của chính mình và là trách nhiệm với lợi ích chung của toàn xã hội.

Tại Lễ Phát động, ông Tạ Đình Thi bày tỏ tin tưởng rằng, việc quy định về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam và việc thực thi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 sẽ tiếp tục là động lực quan trọng để nâng cao vị thế của người tiêu dùng và là cơ hội để các cơ quan, tổ chức đưa sự kiện này thành sự kiện thường niên, gắn kết cộng đồng trong và ngoài nước, truyền cảm hứng và niềm tin cho người tiêu dùng, cho cộng đồng và toàn xã hội.

“Với tinh thần "Tất cả vì người tiêu dùng", chúng ta hãy cùng nỗ lực xây dựng môi trường tiêu dùng lành mạnh, sáng tạo, phát triển và thành công!”, ông Tạ Đình Thi nhấn mạnh.