Việt Nam chủ động khai thác có hiệu quả các FTA
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, tất cả các nhóm thị trường mà Việt Nam ký kết FTA và đang thực thi đều ghi nhận tăng trưởng tốt. Đơn cử như: xuất khẩu sang Nhật Bản 11 tháng năm 2019 tăng 7,6%; xuất khẩu sang Hàn Quốc tăng 10,1%; xuất khẩu sang ASEAN tăng 2,5%; xuất khẩu sang Nga tăng 9,1%; xuất khẩu sang New Zealand tăng 6,85% so với cùng kỳ…
| Dệt may là mặt hàng được hưởng lợi lớn từ CPTPP |
“Đặc biệt, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường là thành viên Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đạt mức tăng tốt, thể hiện bước đầu tận dụng hiệu quả các cam kết từ Hiệp định này để thúc đẩy, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu” – Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định.
Liên quan đến Hiệp định CPTPP, đại diện Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) - thông tin, Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực tại Việt Nam từ 14/1/2019. Cho đến nay, Việt Nam đã triển khai hiệp định trong vòng 1 năm, tuy nhiên, hiệp định chưa có hiệu lực đầy đủ đối với các thành viên đã ký kết. Cụ thể, với 4 thành viên còn lại là Peru, Chile, Brunei, Malaysia… đang được phê chuẩn nội bộ, nên chưa có hiệu lực đối với 4 nước này.
“Mặc dù, Hiệp định CPTPP mới chỉ có hiệu lực với 7 nước đã được phê chuẩn, nhưng kim ngạch xuất nhập khẩu sang các thị trường này được ghi nhận tăng trưởng tốt. Theo đó, xuất khẩu sang Canada 11 tháng năm 2019 đạt 3,5 tỷ USD, tăng 27,2%; xuất khẩu sang Mexico đạt 2,7 tỷ USD, tăng 29,5%. Ngoài ra, bộ chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) của Việt Nam cấp sang các thị trường lần đầu tiên Việt Nam có FTA là Mexico, Canada chiếm tỷ trọng lớn” – đại diện Vụ Chính sách thương mại đa biên cho hay.
Điều này chứng minh, trong 1 năm Hiệp định CPTPP có hiệu lực, doanh nghiệp Việt Nam đã có bước chuẩn bị, tận dụng lợi thế nhất định trong việc xuất khẩu hàng hóa sang các nước này.
Đối với tuyên truyền phổ biến cho các doanh nghiệp để có thể hiểu rõ, hiểu đúng và hiểu kỹ bản chất của các cam kết này, cũng như tận dụng lợi ích từ hiệp định, trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã phối hợp với cơ quan có liên quan, UBND các địa phương trên toàn quốc để triển khai một loạt thông tin tuyên truyền. Theo đó, triển khai tuyên truyền phổ biến hội thảo, buổi tập huấn chuyên sâu trong từng lĩnh vực cụ thể như tra cứu biểu thuế, cách đọc biểu cam kết dịch vụ đầu tư, đọc biểu cam kết của các nước CPTPP về quy tắc xuất xứ.
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng tuyên truyền phổ biến, triển khai theo phương thức khác nhau. Điển hình, Bộ Công Thương đã xây dựng và triển khai đi vào vận hành trang website chính thức của Việt Nam về CPTPP, cập nhật thường xuyên các thông tin hiệp định, tình hình thực thi của Việt Nam, giải thích các cam kết của Việt Nam với các nước CPTPP để doanh nghiệp nắm rõ hơn việc này đảm bảo việc thực thi có hiệu quả.
Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) được ký kết vào 30/6/2019, hiện tại, cả Việt Nam và EU đang khẩn trương đẩy mạnh quy trình thủ tục trong nước, tiến tới phê chuẩn hiệp định trong thời gian sớm nhất.
Riêng Việt Nam, theo quy định của Luật Hiệp ước quốc tế 2016, việc phê chuẩn EVFTA trải qua 3 bước, đầu tiên, Bộ Công Thương phải trình hồ sơ lên Chính phủ sau khi lấy ý kiến đầy đủ của các bộ, ngành có liên quan. Sau đó Chính phủ trình bộ hồ sơ lên Chủ tịch nước và cuối cùng, Chủ tịch nước sẽ trình bộ hồ sơ lên Quốc hội để xem xét phê chuẩn. Hiện tại, Việt Nam đang ở bước đầu tiên đối với bộ hồ sơ trình phê chuẩn.
Ngoài ra, công tác chuẩn bị thực thi hiệp định để chính thức đi vào triển khai, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương triển khai một số hoạt động. Chẳng hạn như Bộ Tư pháp tiến hành rà soát toàn bộ văn bản quy định pháp luật Việt Nam để đảm bảo các văn bản này phù hợp hoàn toàn với những cam kết của Việt Nam trong Hiệp định EVFTA. Hiện, Bộ Tư pháp cũng đã hoàn tất và báo cáo với Thủ tướng Chính phủ.
Chính phủ cũng giao Bộ Công Thương chủ động xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ để triển khai Hiệp định EVFTA. Hành động này kéo theo các bộ, ngành có liên quan cũng như cơ quan các địa phương, ban hành các hương trình hành động tương ứng để đảm bảo đồng bộ, hiệu quả. “Hiện, Bộ Công Thương đang xây dựng bộ hồ sơ phê chuẩn, và dự thảo chương trình hành động về thực thi EVFTA” – đại diện Vụ Chính sách thương mại đa biên thông tin tin thêm.
Mặc dù đã có nhiều hoạt động thông tin tuyên truyền về các FTA đến doanh nghiệp, nhưng nhiều doanh nghiệp, cơ quan, địa phương chưa quan tâm đúng mức, chưa tận dụng được cam kết mà Việt Nam đang có và đã có.
“Bộ Công Thương đang tập trung tuyên truyền và đưa các thông tin về từng ngành hàng, mặt hàng, thị trường có liên quan, phối hợp với các đơn vị trong và ngoài nước, cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài... để đẩy mạnh thúc đẩy hoạt động với các nước mà chúng ta ký kết FTA” – Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.