Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai khẳng định, rau màu là cây trồng chính vụ đông của huyện, sản phẩm rau xanh, tươi sống cho nên khuyến cáo nhân dân trồng rải vụ để tránh thu hoạch dồn dập khó tiêu thụ, thậm chí phải trồng gối vụ nhiều lứa, diện tích thu hoạch tập trung phục vụ Tết Nguyên đán. Diện tích thực hiện vụ Đông năm 2022 là 335ha, tại 19 xã, thị trấn. Trong đó chú trọng mở rộng diện tích cây rau đặc sản, áp dụng khoa học công nghệ, trồng rau mô hình công nghệ cao tại các xã Lùng Phình, Tả Chải, Na Hối, Nậm Mòn; tập trung vào các sản phẩm có thị trường tiêu thụ ổn định, tăng cường mở rộng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm thông qua các doanh nghiệp, hợp tác xã với các loại rau chủ yếu được thị trường ưa chuộng, hiện đang có giá thành cao như: Rau ải bắp, su hào, rau đậu Hà Lan, cải kale, cải ngọt, cải thảo, cải địa phương, súp lơ,...

Khu ươm giống cải kale của Hợp tác xã công nghệ cao xã Lùng Phình, cung ứng cho nông dân trong xã và huyện trồng vụ đông năm 2022

Lùng Phình là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số Phù Lá, Mông chiếm trên 90% dân số, thuộc diện đặc biệt khó khăn. Đây cũng là xã trung tâm cụm thượng huyện Bắc Hà, có khí hậu đặc trưng ôn đới, mùa đông lạnh giá, vốn trước không trồng cấy... mấy năm gần đây, Lùng Phình trở thành xã đi đầu khu vực về gieo trồng cây rau màu vụ đông.

Trên cơ sở thành công vụ đông xuân 2021- 2022 khi Lùng Phình được hỗ trợ từ nguồn vốn giảm nghèo triển khai mô hình trồng rau cải xoăn kale với diện tích 3ha, có 23 hộ dân ở 02 thôn Pả Chư Tỷ và Tả Chải, xã Lùng Phình tham gia thực hiện mô hình đem lại hiệu quả kinh tế khá cao. Vụ đông năm 2022, xã Lùng Phình phấn đấu gieo trồng 35ha cây rau màu, trong đó có 3ha bắp cải, 5ha rau đặc sản đậu Hà Lan, su hào 1ha, đậu đỗ 11ha, cải ngọt 4ha, cải mèo 5,5ha và 3ha cải kale.

Ông Đỗ Anh Sơn - Chủ tịch UBND xã cho biết; "Hiện xã đã triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông tới các hộ dân ở các thôn, đáng mừng là đã có nhiều hộ dân đăng ký mua giống cải kale của Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Lùng Phình, tự đầu tư trồng, không còn hỗ trợ như vụ trước. Chính quyền xã chỉ đạo đội ngũ cán bộ khuyến nông tăng cường bám sát đồng ruộng, hướng dẫn bà con nhân dân thực hiện làm đất, vệ sinh đồng ruộng, lên luống, gieo trồng, chăm sóc cây rau màu vụ đông".

Khu ruộng tại thôn Pả Chư Tỷ, xã Lùng Phình đã được phủ xanh cây cải kale đặc sản

Tới thăm Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Lùng Phình ở thôn Tả Chải. Qua tìm hiểu được biết, hợp tác xã đã đầu tư làm nhà màng để trồng dâu tây và các loại rau củ trái vụ, trồng và ươm giống, cung cấp các loại giống cải kale, bắp cải cho nông dân. Ông Nguyễn Duy Giang, Giám đốc hợp tác xã cho biết, sản phẩm cải xoăn kale của hợp tác xã do thời tiết thuận lợi, được chăm sóc trong điều kiện tốt nhất, loại rau này cho thu hoạch đến cuối tháng 11 hàng năm. Loại cải này chỉ tốn công trồng một lần một năm, khoảng thời gian còn lại dành cho việc chăm sóc và thu hái sản phẩm lá. Toàn bộ diện tích trồng cải được áp dụng phương thức trồng hữu cơ và áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt của Israel trong canh tác. Hiện hợp tác xã đã và đang vừa trồng, vừa ươm, cung ứng giống cho bà con nông dân trồng và phát triển loại rau đặc sản này.

Anh Tráng Sào Long, thôn Tả Chải, xã Lùng Phình chăm sóc rau cải kale

Gia đình anh Tráng Sào Long, thôn Lùng Phình, xã Lùng Phình trồng hơn 9.000 cây giống cải kale vụ đông xuân năm 2021-2022, với giá bán tại vườn trung bình 15 - 20.000 đồng/kg. "Vụ đông năm 2022 này, gia đình tiếp tục đầu tư vốn mua giống của hợp tác xã, mua phân bón để trồng cải kale", anh Tráng Sào Long cho biết.

Tại xã Tả Chải, vùng trọng điểm trồng rau vụ đông của Bắc Hà không khí ra quân sản xuất vụ đông khá sôi nổi. Vụ đông năm 2022, bà con nông dân xã Tả Chải phấn đấu gieo trồng 28ha cây rau đậu, chủ yếu các loại rau; bắp cải, rau cải, cải kale, cải xoăn, đậu Hà Lan, cây rau gia vị; hành, tỏi, ớt..., phục vụ thị trường những ngày trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2023. Hộ anh Vàng Văn Thắng, thôn Na Lo thuộc diện trồng rau màu với diện tích cao của xã Tả Chải.

Bà con nông dân người Tày thôn Na Lo, xã Tả Chải ra đồng trồng cải kale phục vụ thị trường trước, trong và sau Tết 2023

Theo anh Thắng, mấy năm nay, cây rau vụ đông tiêu thụ khá thuận lợi, giá thành ổn định nên vụ này gia đình trồng hơn 3 sào rau đậu, chủ yếu là rau cải, bắp cải, cải xoăn, cải kale, rau gia vị cung ứng cho thị trường trong mùa đông và chủ yếu là dịp tết. Trong đó 2 vụ gần đây vào dịp này cây rau cải kale là được giá nhất, từ 20 - 40 ngàn đồng/kg, tùy thời điểm đầu vụ và cuối vụ, khách du lịch và người tiêu dùng ngoài tỉnh rất thích mua cải kale nên giờ gia đình và các hộ dân trong thôn nhà nào cũng trồng thêm loại rau này và đa dạng các loại rau cho phù hợp với thị trường.

Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện cho biết, Bắc Hà ước tính giá trị sản xuất vụ đông đạt trên 33,500 tỷ đồng, bình quân thu nhập trên đơn vị canh tác ước đạt trên 100 triệu đồng/ha. Phòng nông nghiệp tham mưu UBND huyện xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện, trong đó, phối hợp với các Sở, ngành liên quan, các trung tâm, chi cục trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cơ quan chuyên môn của huyện, UBND các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, quản lý nhà nước về chất lượng giống cây trồng, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và các loại vật tư nông nghiệp trên địa bàn.

Tổ chức tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất cho người dân; Thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình thời tiết, thị trường để khuyến cáo và chỉ đạo sản xuất. Tăng cường công tác kiểm tra, quản lý nhà nước về vật tư nông nghiệp: Giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… không để tình trạng hàng kém chất lượng, hàng giả, không có trong danh mục được lưu hành làm ảnh hưởng tới sản xuất. Phối hợp với các ngành, địa phương thường xuyên đôn đốc, kiểm tra và tổng hợp, thống kê, báo cáo đánh giá kết quả sản xuất theo quy định. Tổng hợp báo cáo định kỳ kết quả thực hiện về UBND huyện để có biện pháp chỉ đạo kịp thời đảm bảo mục tiêu kế hoạch đề ra; phối hợp với các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn thực hiện tốt công tác thẩm định, đôn đốc, tổng hợp, thống kê và báo cáo đánh giá kết quả sản xuất.

Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện chỉ đạo đội ngũ cán bộ khuyến nông viên tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân triển khai sản xuất vụ đông năm 2022 đảm bảo kịp thời vụ và hiệu quả. Căn cứ vào điều kiện khí hậu, cơ cấu giống cây trồng thực hiện tốt công tác điều tra, dự tính, dự báo tình hình phát sinh, gây hại của các đối tượng sâu, bệnh hại; đồng thời hướng dẫn nông dân các biện pháp phòng trừ đảm bảo kịp thời, hiệu quả.

Bên cạnh trồng cây rau màu, vụ đông năm 2022, huyện Bắc Hà còn sản xuất các cây trồng khác như: Cây ngô ngọt 4ha; cây khoai lang 4ha..., giải quyết công ăn việc làm, tăng thu nhập cho bà con nông dân địa phương; trồng trên 300ha ngô dày đảm bảo nguồn thức ăn dự trữ cho đàn gia súc trong mùa đông.

Đến nay, vụ đông đã trở thành vụ sản xuất chính mang lại hiệu quả kinh tế trên địa bàn huyện vùng cao Bắc Hà, góp phần nâng cao hệ số sử dụng đất, tăng giá trị kinh tế trên đơn vị diện tích canh tác, tăng thu nhập, giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống bà con nông dân và chủ động nguồn cung cấp thực phẩm phục vụ nhu cầu tiêu dùng của nhân dân trong và ngoài huyện, phục vụ đắc lực phát triển dịch vụ - du lịch, nhất là dịch vụ ẩm thực, trải nghiệm du lịch nông nghiệp trên miền cao nguyên trắng Bắc Hà./.