CôngThương -  Đây là mục tiêu tăng trưởng rất lớn, vì vậy, ngoài việc nâng cấp, cải tạo hệ thống lưới điện truyền tải và phân phối hiện có, còn phải xây dựng mới hàng trăm km lưới điện các cấp điện áp đạt chuẩn theo quy định của ngành điện. Hiện tại, chỉ riêng phần lưới điện do Công ty Điện lực Quảng Nam (PC Quảng Nam) quản lý vận hành đã có 14 trạm biến áp (TBA) và 612 km đường dây 35kV; 2.551 km đường dây 15/22kV với 2.600 TBA phụ tải; 2.800 km đường dây 0,4kV. Đến năm 2020, con số này tăng gấp đôi, vì thế diện tích đất chiếm dụng của lưới điện không nhỏ.

Trên thực tế, phần lớn lưới điện thuộc các dự án lớn đều có quyết định cấp đất và đền bù hoa màu, nhà cửa đầy đủ. Còn đối với lưới điện trung, hạ áp do các hợp tác xã xây dựng, có sự góp vốn của người dân thì việc cấp đất gần như chỉ thỏa thuận miệng, nhiều hộ dân không có quyết định thu hồi đất, không đòi đền bù. Việc kiện tụng đòi đất, hoặc đòi di dời công trình vì thế cũng hiếm khi xảy ra. Hành lang an toàn lưới điện (HLATLĐ) cũng được người dân hỗ trợ phát quang nên rất ít bị xâm hại.

Tuy nhiên, kể từ khi triển khai thực hiện chủ trương giao cho ngành điện tiếp nhận quản lý vận hành lưới điện trung áp nông thôn và nhất là triển khai đại trà giao nhận lưới điện hạ áp để bán điện trực tiếp đến hộ dân thì công tác quản lý HLATLĐ trở nên phức tạp hơn. Nhiều người trước đây hiến đất, giao đất không vụ lợi thì nay quay ra đòi hỏi, yêu sách với ngành điện.

Để đẩy nhanh tiến độ giao nhận và hạn chế tối đa những tranh chấp, vướng mắc về đất đai, PC Quảng Nam yêu cầu các công trình phải có đầy đủ hồ sơ, lý lịch tài sản, tài liệu chứng minh đền bù đất đai.

Sau khi hoàn thành chủ trương giao - nhận lưới điện trung, hạ áp nông thôn, PC Quảng Nam đã phối hợp với UBND các huyện, thành phố xây dựng quy chế phối hợp hành động chia sẻ trách nhiệm trong các hoạt động điện lực ở địa phương; đi kèm với đó là quy chế phối hợp trách nhiệm giải quyết hành lang an toàn lưới điện nông thôn. Nhờ vậy, hàng chục vụ xâm phạm HLATLĐ đều được chính quyền và người dân hậu thuẫn để các điện lực giải quyết tốt. Riêng về đơn khiếu kiện, chỉ tính năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013, có 17 trường hợp. Trong đó, PC Quảng Nam tập trung giải quyết gần hết, chỉ còn 3 trường hợp khiếu kiện dai dẳng, diễn biến phức tạp.

Riêng với các công trình lưới điện do hợp tác xã xây dựng, đã thỏa thuận cấp đất và đền bù từ trước, nhưng đến nay khi chuyển qua Công ty quản lý thì một số hộ dân lại đâm đơn kiện. Tuy nhiên, việc giải quyết phải dựa trên cơ sở pháp lý, không để thiệt thòi cho những hộ dân khiếu kiện chính đáng. Đối với những yêu cầu,  đòi hỏi quyền lợi quá đáng của một số đối tượng, cần có sự chỉ đạo xử lý kiên quyết của chính quyền địa phương nhằm tránh tiền lệ xấu và tâm lý lây lan, khiếu kiện nhiều làm ảnh hưởng đến an ninh - trật tự xã hội và gián đoạn cung cấp điện.

Nhị Triều - Xuân Trâm