"Hô biến" tài sản nhà nước thành tài sản cá nhân

Mới đây, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu công bố Kết luận Thanh tra số 73/KL-TTT về việc thanh tra chấp hành pháp luật trong thực hiện dự án tổng thể xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trường; công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất; công tác quản lý, sử dụng tài chính tại Văn phòng Đăng ký đất đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường và các chi nhánh trực thuộc.

Theo đó, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu kết luận, trong quá trình thực hiện lập quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng đô thị - nông thôn trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh còn có nhiều thiếu sót, hạn chế. Đặc biệt là trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và công tác quản lý, sử dụng tài chính.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh có nhiều thiếu sót trong công tác lập quy hoạch. Ảnh MH

Cụ thể, có 9 hồ sơ với 56 thửa đất, diện tích 6.574,38 m2 nhận chuyển nhượng của dự án kinh doanh bất động sản không cùng ngành nghề kinh doanh, là sai quy định.

Riêng đối với dự án Khu dân cư Tràng An và dự án Khu đô thị Hoàng Phát, qua nắm tình hình thực tế, tại địa bàn dân cư có nhiều diễn biến phức tạp trong việc chuyển nhượng một phần dự án đã được phân nền nhưng không đảm bảo mức độ phù hợp với kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy định. Do đó, cần phải kiểm tra, thanh tra toàn diện đối với 2 dự án này trong thời gian tới để làm rõ theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, có 6 hồ sơ nhận chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất từ tổ chức, cá nhân có hạn chế, thiếu sót.

Đó là hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất của Chi nhánh Công ty TNHH MTV Xăng dầu Tây Nam Bộ - Chi nhánh Bạc Liêu, chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất theo Công văn số 3697/UBND-KT ngày 2/7/2018 của UBND tỉnh Bạc Liêu nhưng đã xây dựng và hoạt động kinh doanh, làm thất thu ngân sách nhà nước gần 430 triệu đồng.

Hồ sơ đăng ký biến động chuyển nhượng quyền sử dụng đất của Quỹ Tín dụng nhân dân xã Vĩnh Mỹ B, huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu có diện tích 266 m2 (thửa đất số 42, tờ bản đồ số 21) chưa chuyển mục đích sử dụng đất từ đất ở sang đất thương mại, dịch vụ theo nhu cầu sử dụng.

Hồ sơ đăng ký biến động chuyển nhượng quyền sử dụng đất của Quỹ Tín dụng nhân dân thị trấn Châu Hưng: Không thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với diện tích 223,5 m2 mà đã đầu tư xây dựng đi vào hoạt động, là sai quy định, làm thất thu ngân sách nhà nước 153,2 triệu đồng.

Hồ sơ của hộ ông Nguyễn Hùng Vương và bà Đào Thị Sáng chuyển nhượng cho Công ty cổ phần Du lịch Bạc Liêu: Cục Thuế có trách nhiệm truy thu số tiền chênh lệch lệ phí trước bạ và thuế thu nhập cá nhân phải nộp là 8.206.250 đồng.

Hồ sơ của Công ty TNHH Chế biến thủy sản và Xuất nhập khẩu Trang Khanh: Sở Tài chính, Cục Thuế xác định khoản khấu trừ tiền thuê đất phải nộp được tính theo giá trị hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, số tiền 600 triệu đồng là không có cơ sở. Cần phải truy thu số tiền khấu trừ tiền thuê đất sai quy định do khoản khấu trừ bao gồm giá trị chuyển nhượng đất ở với diện tích 13.989,9 m2 (đất nhà nước không cho thuê).

Đặc biệt, đối với hồ sơ của Công ty TNHH Thọ Hoàng Thanh, có dấu hiệu vi phạm pháp luật khi để xảy ra sai phạm chuyển tài sản nhà nước thành tài sản cá nhân.

Theo Thanh tra tỉnh Bạc Liêu, Công ty TNHH Thọ Hoàng Thanh được cơ quan nhà nước cho thuê đất với tổng diện tích 15.596 m2 để thực hiện dự án nuôi tôm quản canh.

Đến ngày 25/1/2018, Công ty TNHH Thọ Hoàng Thanh chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Phan Thanh Tuấn với tổng diện tích 15.596 m2 đất nuôi trồng thủy sản. Sau 6 ngày (ngày 1/2/2018), ông Tuấn đề nghị cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận với lý do giấy chứng nhận bị rách và được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp lại giấy chứng nhận vào ngày 1/3/2018, chuyển từ thuê đất sang giao đất không thu tiền sử dụng đất (tức tài sản của nhà nước đã mất đi và chuyển sang tài sản cá nhân).

Đến ngày 12/5/2020, ông Tuấn tiếp tục tách thửa số 199 thành thửa số 224 diện tích 13.503,2 m2 và thửa số 225 diện tích 247,9 m2 để chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nuôi trồng thủy sản sang đất ở nông thôn và được UBND thị xã Giá Rai cho phép theo Quyết định số 1728/QĐ-UBND, là vi phạm về thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức, quy định tại điểm a khoản 1 Điều 59 Luật Đất đai 2013 và thẩm quyền chuyển nhượng dự án đầu tư có sử dụng đất quy định tại điểm b khoản 2 Điều 83 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu kết luận, sai phạm trên có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần chuyển sang cơ quan điều tra để làm rõ, xử lý theo quy định pháp luật.

Thu tiền sai quy định gần 22 tỷ đồng

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu cũng kết luận, Sở Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị trực thuộc đã vi phạm các quy định pháp luật về thu phí đo đạc trong giai đoạn 2016-2020, dẫn đến việc thu sai số tiền lên tới 21.067.944.587 đồng tại các địa phương như thành phố Bạc Liêu, thị xã Giá Rai... Số tiền này đơn vị đã sử dụng, chủ yếu dùng để chi trả tiền lương, hoạt động, chi thu nhập tăng thêm...

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu kiến nghị chuyển cơ quan điều tra một số sai phạm của Sở Tài nguyên và Môi trường. Ảnh MH

Thanh tra tỉnh nhận định, sai phạm trong việc thu phí đo đạc thời gian qua của Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai và các Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai trực thuộc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần chuyển sang cơ quan điều tra để làm rõ, xử lý theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, các đơn vị còn thu phí đo đạc nơi chưa có bản đồ địa chính có tọa độ và thu phí đo đạc theo yêu cầu với số tiền 6.740.999.856 đồng, ghi nhận số liệu báo cáo của Văn phòng Đăng ký đất đai nhưng không kiểm tra, xác minh đến các tổ chức, cá nhân thực hiện.

Cung cấp hóa đơn có dấu hiệu “đối phó”

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu phát hiện tiền mặt tại quỹ khi kiểm tra thiếu số tiền 974.686.562 đồng, nhưng lãnh đạo, kế toán trưởng, thủ quỹ Văn phòng Đăng ký đất đai không chứng minh được lý do thiếu quỹ tiền mặt.

Đến ngày 26/3/2021 (sau 7 ngày kiểm quỹ tiền mặt), kế toán, thủ quỹ cung cấp Giấy tạm ứng của các tổ chức, cá nhân với số tiền 674.686.562 đồng và đến ngày 29/3/2021, cung cấp 5 chứng từ chi cho Sở Tài nguyên và Môi trường với số tiền 300 triệu đồng. Các chứng từ trên có dấu hiệu lập để đối phó số tiền thiếu, hụt quỹ tiền mặt.

Qua kiểm tra, số tiền 300 triệu đồng chi không nhập, xuất theo dõi sổ, chứng từ của kế toán, thủ quỹ Sở Tài nguyên và Môi trường; không theo dõi sổ chi, xuất, chứng từ của Kế toán, Thủ quỹ Văn phòng Đăng ký đất đai. Hiện nay, Văn phòng Đăng ký đất đai đã khắc phục và nộp theo quyết định tạm giữ của Thanh tra tỉnh Bạc Liêu với số tiền 300 triệu đồng.

Thanh tra cũng chỉ rõ, việc trích cải cách tiền lương tại đơn vị không tuân thủ đúng quy định tại điểm c khoản 3 Điều 3 Thông tư số 103/2016/TT-BTC và điểm đ khoản 3 Điều 3 Thông tư số 67/2017/TT-BTC, dẫn đến việc thiếu hụt số tiền điều chỉnh mức lương cơ sở và điều chỉnh trợ cấp hàng tháng đối với cán bộ xã đã nghỉ việc. Số tiền phải trích thêm là 1.135.887.494 đồng (số tiền phải trích theo quy định là 8.526.995.918 đồng, số thực trích là 7.391.108.424 đồng).

Từ những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu kiến nghị thu hồi số tiền sai phạm của Sở Tài nguyên và Môi trường, các phòng, ban liên quan trực thuộc và các sở, ngành liên quan, nộp ngân sách nhà nước với số tiền 21.743.859.762 đồng.

Đồng thời, tổ chức kiểm điểm, xử lý đối với Giám đốc, phó Giám đốc phụ trách Văn phòng Đăng ký đất đai và các cá nhân có liên quan tại thời điểm phụ trách, và kiến nghị chuyển sang cơ quan điều tra những hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật.