Chiều 21/8/2024, tiếp tục Chương trình Phiên họp thứ 36, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn với nhóm lĩnh vực thứ hai, trong đó có lĩnh vực nội vụ. Lĩnh vực Nội vụ, trách nhiệm trả lời thuộc Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà.

Cụ thể, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn) cho biết, trong Báo cáo của Chính phủ có nêu, sau 4 năm kể từ ngày Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp, đổi mới đối với từng đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có hiệu lực thi hành thì vẫn còn 58/706 cán bộ, công chức cấp huyện; 1.405/9.694 cán bộ, công chức cấp xã dôi dư chưa được sắp xếp, giải quyết chế độ; có 05/06 đơn vị hành chính, chiếm 83,33% đô thị cấp huyện hình thành sau sắp xếp chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung đô thị; 43/152 đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch và 58/104 đơn vị hành chính đô thị cấp xã hình thành sau sắp xếp đều có nguyên nhân là phụ thuộc vào nguồn lực và khả năng cân đối ngân sách của các địa phương.

Trong khi đó, đa số các địa phương chưa tự cân đối được ngân sách, gặp khó khăn về nguồn kinh phí để thực hiện. Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết giải pháp căn cơ để tháo gỡ những vướng mắc, tồn tại trên.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ trả lời phiên chất vấn ngày 21/8. Ảnh: Quochoi.vn

Trả lời câu hỏi chất vấn, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết đến nay, số cán bộ, công chức dôi dư ở cấp huyện là 58 người (chiếm 8,22%) và ở cấp xã là 1.405 người (chiếm 14,49%). Theo kế hoạch được giao, đến năm 2025 phải giải quyết xong. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đánh giá cao nỗ lực của một số địa phương như: Quảng Ninh, Thanh Hóa… và chia sẻ với các địa phương còn gặp những khó khăn trong giải quyết vấn đề này, do số lượng đơn vị hành chính cấp xã lớn.

Nhằm tiếp tục giải quyết và chuẩn bị cho giai đoạn 2023 - 2030, Bộ trưởng Bộ Nội vụ thông tin rằng Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị định quan trọng để giải quyết vấn đề này. Đồng thời mong muốn trong thời gian tới, các địa phương tiếp tục quan tâm, tập trung, trách nhiệm để giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng về sắp xếp cán bộ, công chức dôi dư trên cơ sở những chính sách hiện có, cố gắng đến hết năm 2025 hoàn thành việc này.

Tiếp đến, chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ và gửi câu hỏi tới Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại biểu Triệu Quang Huy (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn) đề nghị Bộ trưởng cho biết các giải pháp căn cơ để giúp các bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ việc xử lý tài sản, trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức tại các đơn vị hành chính ở cấp huyện, cấp xã nhằm phát huy hiệu quả của việc xử lý tài sản công sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nguyên nhân lớn nhất là việc xác định giá đất, giá tài sản gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là phương pháp định giá và thuê doanh nghiệp thẩm định giá để xác định giá trị tài sản. Hiện nay, Bộ Tài chính đã hoàn thiện việc sửa đổi Nghị định số 67, qua đó sẽ tháo gỡ được những vấn đề căn cốt nhất cho các địa phương trong việc thực hiện sắp xếp tài sản dôi dư. Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương tập trung rà soát, hoàn thiện các cơ sở, điều kiện, nhất là cơ sở pháp lý để thực hiện tốt việc này.

Bên cạnh đó, liên quan tới trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong vấn đề tiến độ sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà chia sẻ rằng cho đến nay, Bộ Nội vụ đã tiếp nhận 43 hồ sơ của 54 tỉnh thuộc diện sắp xếp, đã hoàn thiện thẩm định 32 bộ hồ sơ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội 3 bộ và đang báo cáo Chính phủ 3 bộ hồ sơ. Hiện vẫn còn 10 địa phương chưa gửi hồ sơ về bộ để thẩm định.

''Tiến độ này khó hoàn thành trước tháng 10'', Bộ Trưởng Phạm Thị Thanh Trà lưu ý.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhận định vấn đề kể trên có trách nhiệm của Bộ Nội vụ, các bộ liên quan và cả địa phương. Theo Bộ trưởng, ngay khi có Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã, Thủ tướng Chính phủ tổ chức hội nghị rất sớm nhưng khi triển khai khối lượng công việc rất lớn.

Bên cạnh đó, yêu cầu của nghị quyết cho giai đoạn này cũng chặt chẽ hơn, đảm bảo phù hợp quy hoạch tỉnh, đô thị, nông thôn và quy hoạch khác. Đồng thời, nhiều địa phương kết hợp mở rộng không gian đô thị hay thành lập đơn vị hành chính đô thị.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ thông tin rằng các địa phương vướng nhiều việc chưa xây dựng được kế hoạch để thực hiện nhiệm vụ quy hoạch, chưa thực hiện hoàn thành các loại quy hoạch. Các hồ sơ vướng mắc cơ bản về quy hoạch và phân loại đô thị. Tuy nhiên, bà Trà cũng dẫn ví dụ về việc Nam Định mở rộng không gian thành phố rất lớn với việc sắp xếp 77 đơn vị hành chính cấp xã để còn 52 đơn vị, nhưng làm rất tốt.

''Nếu địa phương nỗ lực, cố gắng, quyết tâm cao sẽ thực hiện được. Thời gian còn lại mong địa phương cố gắng, nỗ lực. Tới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháo gỡ thêm một số vướng mắc liên quan quy hoạch đô thị, phân loại đơn vị hành chính đô thị nhưng cái đó một phần thôi, các địa phương phải nỗ lực cùng Bộ Nội vụ hoàn thành nhiệm vụ'', bà Phạm Thị Thanh Trà chia sẻ.