Có tình trạng "khoán trắng" việc bảo vệ an ninh mạng cho cơ quan chuyên trách

Tại phiên chất vấn trước Quốc hội đối với Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng sáng 4/11, Đại tướng Tô Lâm- Bộ trưởng Bộ Công an đã cùng "chia lửa", trả lời chất vấn về 3 vấn đề: Những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng; giải pháp ngăn chặn, xử lý tình trạng mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân; những vấn đề về kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu chuyên ngành với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Bộ trưởng Tô Lâm tham gia trả lời chất vấn trước Quốc hội, sáng 4/11

Về công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng hiện nay, theo Bộ trưởng Tô Lâm có 5 nhóm hạn chế: Hành lang pháp lý, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thiện; quan hệ phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị xã hội chưa đi vào thực chất, nặng về hình thức, có tình trạng "khoán trắng" việc bảo vệ an ninh mạng cho các cơ quan chuyên trách; công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm chưa hiệu quả, triệt để, kịp thời; phần lớn các nền tảng dịch vụ OTT, mạng xã hội, ứng dụng dịch vụ công nghệ của các doanh nghiệp nước ngoài hiện không có pháp nhân, văn phòng đại diện tại Việt Nam để triển khai các biện pháp quản lý; nhiều sơ hở trong công tác quản lý các loại hình dịch vụ tiềm ẩn những nguy cơ tội phạm như tiền ảo, kinh doanh ngoại hối, cung ứng dịch vụ sim, quản lý sử dụng sim...

"Quản lý sử dụng sim rất quan trọng, chúng tôi cũng nhiều lần đề nghị các doanh nghiệp khi phát hành sim phải loại bỏ sim rác, góp phần lành mạnh thông tin và các giao dịch trong xã hội" - Bộ trưởng nói.

Về phía Bộ Công an, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp: Tham mưu đẩy mạnh các hoạt động của Ban Chỉ đạo an toàn an ninh mạng quốc gia, hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết các vấn đề đồng bộ, thống nhất; tập trung tham mưu hoàn thiện các hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn, quản lý nhà nước về an ninh mạng.

4 giải pháp ngăn chặn mua bán dữ liệu thông tin cá nhân

Đối với tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, Bộ trưởng đánh giá hiện nay đang diễn ra rất phức tạp. Để góp phần phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng này, Bộ trưởng kiến nghị 4 giải pháp cụ thể:

Một là, hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách đặc thù để bảo vệ an ninh, an toàn thông tin mạng, trong đó đề xuất Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân - một nghị định rất quan trọng mà vừa qua Bộ Công an đã hoàn thành dự thảo, hiện đang xin ý kiến các cơ quan chuyên môn, đề nghị Chính phủ và Quốc hội quan tâm.

Hai là, các ban, bộ, ngành, địa phương cần chủ động đầu tư, hiện đại hoá cơ sở hạ tầng, đảm bảo hệ thống an ninh thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, kiểm soát chặt chẽ quy trình, bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng sản phẩm công nghệ, lưu trữ thông tin dữ liệu cá nhân. "Vấn đề này rất quan trọng, dữ liệu như Bộ trưởng Bộ Thông tin & Truyền thông nói là tài sản quốc gia cũng cần phải được bảo đảm, trong đó có dữ liệu bí mật cá nhân”- Bộ trưởng Bộ Công an nêu.

Ba là, xây dựng chiến lược đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lực lượng bảo đảm an ninh mạng, bảo đảm an toàn thông tin an ninh dữ liệu; bố trí đội ngũ nhân sự có khả năng hoàn thành các nhiệm vụ này, không chỉ riêng các cơ quan của Bộ Công an mà các cơ quan có liên quan.

Bốn là, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trên lĩnh vực an ninh mạng, an ninh dữ liệu; mở rộng quan hệ hợp tác với các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp bảo mật an ninh mạng hàng đầu trên thế giới; tích cực tham gia xây dựng các sáng kiến, cơ chế phối hợp, bộ quy tắc tiêu chuẩn về dữ liệu bảo vệ an ninh mạng.

Toàn cảnh phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông

Về công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Bộ trưởng Tô Lâm thông tin, hiện nay, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã chính thức triển khai kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu chuyên ngành của 12 bộ, ngành, 4 doanh nghiệp nhà nước và UBND 5 địa phương. Tuy nhiên, việc kết nối, chia sẻ dữ liệu này còn gặp một số khó khăn: hạ tầng công nghệ thông tin nhiều bộ, ngành, địa phương chưa bảo đảm, thiếu đồng bộ, chưa có hệ thống để kết nối, chưa triển khai đầy đủ các phương án đảm bảo an toàn thông tin; nhiều bộ, ngành, địa phương chưa số hoá dữ liệu, quy trình phục vụ cho triển khai thủ tục hành chính trên môi trường điện tử nên dù kết nối nhưng kết quả khai thác còn hạn chế.

"Thời gian tới, Bộ Công an sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát việc kết nối này, trong đó theo kinh nghiệm của Bộ Công an, nếu đã có cơ sở dữ liệu phải đảm bảo 4 nguyên tắc: "đúng, đủ, sạch, sống". Thiếu những yếu tố này thì không thể hoàn thiện được" - Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.

Chia sẻ thêm về tiện ích của tài khoản định danh điện tử, Bộ trưởng cho biết, từ ngày 18/7/2022, Bộ Công an đã công bố hệ thống định danh xác thực điện tử đi vào hoạt động chính thức. Đây là một bước tiến mới, đưa Việt Nam chính thức là một trong những nước có định danh điện tử quốc gia. Tính đến 1/11/2022, Bộ Công an đã cấp hơn 12 triệu hồ sơ định danh điện tử cho công dân.