Sáng 22/8, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến hết năm 2023 đối với nhóm lĩnh vực thứ hai, gồm các lĩnh vực: Tư pháp; Nội vụ; An ninh, trật tự, an toàn xã hội; Thanh tra; Tòa án; Kiểm sát.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi liên quan đến việc phòng, chống tội phạm mạng, tội phạm công nghệ cao, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nhấn mạnh, vấn đề tội phạm mạng, sử dụng công nghệ cao không chỉ riêng ở Việt Nam. Đây là một trong những thách thức an ninh phi truyền thống, các nước trên thế giới đều phải đối mặt.

Theo Bộ trưởng, hiện nay Liên Hiệp quốc đang đề xuất Hiệp định tội phạm mạng quốc tế của Liên Hiệp quốc. Hiệp định này sẽ ký trong thời gian tới và Bộ Công an sẽ là một trong các thành viên tham gia ký kết.

Loại tội phạm này có 3 đặc điểm dẫn đến khó phát hiện, xử lý đó là: Không biên giới, tính ẩn danh cao, trình độ công nghệ cao và hầu hết trên đời thực có cái gì thì không gian mạng có cái đó. Đời thực có một, không gian mạng có thể nhân lên nhiều lần.

Do vậy, Bộ trưởng Công an cho rằng, giải pháp đấu tranh với loại tội phạm này cũng “phải có tính đặc thù”.

Về giải pháp của lực lượng Công an đã và đang tiếp tục thực hiện, Bộ trưởng Lương Tam Quang cho hay, ngoài các giải pháp phải hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, điều tra xử lý nghiêm các tội phạm, một số giải pháp khác đang thực hiện.

Thứ nhất, đẩy mạnh ứng dụng tài khoản định danh điện tử của công dân. Đây được xem là căn cước trên không gian mạng để xác thực danh tính khi tham gia các hoạt động phục vụ quản lý Nhà nước, hạn chế tình trạng nặc danh, lừa đảo.

Thứ hai, là phải ứng dụng kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để kịp thời xác thực thông tin, làm sạch tài khoản ngân hàng, loại bỏ các tài khoản ảo, làm sạch tài khoản thuê bao di động, loại bỏ sim rác. Qua đó, hạn chế tội phạm sử dụng công nghệ cao, nhất là tội phạm lừa đảo.

Thứ ba, chúng tôi cũng đang củng cố, nâng cao tiềm lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng an ninh mạng, phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Bộ trưởng viện dẫn Nghị quyết 12 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới thì lực lượng an ninh mạng, phòng, chống tội phạm công nghệ cao là 1 trong 6 lực lượng phải tiến thẳng lên hiện đại vào năm 2025.

“Do vậy, chúng tôi rất cần sự ủng hộ vào cuộc, tăng cường tiềm lực của các địa phương, các nguồn lực xã hội khác” - ông Lương Tam Quang nói.

Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng đã bố trí lực lượng an ninh mạng, phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao tại Công an các địa phương, 63 tỉnh, thành đều có lực lượng này. Đây là lực lượng chủ công, đồng thời, các lực lượng khác của Bộ Công an cũng được nâng cao kỹ năng, phương tiện để đấu tranh tội phạm sử dụng công nghệ cao theo hệ đối tượng đấu tranh của mình.

Bộ Công an nhận thấy, việc giải quyết loại tội phạm này còn là vấn đề lâu dài, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, của cả hệ thống chính trị nhưng nếu thực hiện tốt các giải pháp đột phá nêu trên sẽ tạo chuyển biến tích cực thời gian tới.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cũng khuyến cáo cử tri, người dân tự mình nâng cao ý thức cảnh giác, tự phòng, tự đề kháng để phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong đó, cần đề cao cảnh giác khi nhận điện thoại của người lạ. Thường xuyên kiểm tra, cập nhật tính năng bảo mật và quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội.

Ông Quang cũng lưu ý, không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa biết rõ nhân thân, lai lịch người đó. Đồng thời, cần rà soát thận trọng, kiểm tra kỹ thông tin khi giao dịch trực tuyến, điện tử.

“Trường hợp có nghi ngờ tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì kịp thời thông báo cho cơ quan nơi gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn, giải quyết” - Bộ trưởng cho hay.