Hợp tác hành động tập thể nhằm xây dựng hàng hóa công khu vực sẽ mang tới những lợi ích lớn hơn so với khi các quốc gia hành động đơn lẻ để giải quyết những vấn đề thách thức có tác động tới cả các nước láng giềng. Đó là nhận định trong Báo cáo Tổng hợp kinh tế châu Á 2018 (AEIR) vừa công bố ngày 23/10/2018. Trong đó, hàng hóa công khu vực là những hàng hóa, dịch vụ và hệ thống chính sách/hoặc quy định giúp mang lại lợi ích chung giữa các quốc gia như cơ sở hạ tầng xuyên biên giới, kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm, quản lý rủi ro thiên tai...

Chung tay xây dựng tầm nhìn cho quan hệ đối tác châu Á - Thái Bình Dương thế kỷ 21. Ảnh minh họa

Ông Yasuyuki Sawada - Trưởng ban kinh tế của ADB, chia sẻ: “Tăng cường hợp tác và phối hợp hành động trong khu vực có thể giúp các quốc gia xử lý các vấn đề thách thức khu vực, nhất là khi chúng bổ sung cho các hành động ở phạm vi quốc gia và toàn cầu. Các ngân hàng phát triển đa phương có thể giúp gia tăng hàng hóa công khu vực bằng cách thu hẹp khoảng cách về tri thức và tài trợ, thúc đẩy đối thoại chính sách phục vụ cho hợp tác lâu dài giữa các quốc gia”.

Tại Báo cáo AEIR, ADB đã chỉ ra một số nỗ lực hợp tác ở châu Á nhằm thiết lập và tăng cường hàng hóa công khu vực. Chẳng hạn, cam kết năm 2014 của 18 nhà lãnh đạo ở châu Á về xóa sổ bệnh sốt rét vào năm 2030 đã thúc đẩy các nước phối hợp với nhau đạt được mục tiêu này vì lợi ích toàn khu vực. Trong đó, Dự án Bảo vệ sức khỏe Tiểu vùng Mê Công mở rộng đã góp phần giúp kiểm soát các bệnh lây truyền trong những vùng biên giới khu vực là một phần của những nỗ lực hợp tác nêu trên.

Hay những chương trình tạo thuận lợi thương mại giữa các quốc gia thuộc khu vực Hợp tác kinh tế Vùng Trung Á đã đẩy mạnh thương mại trong khu vực, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Thương mại nội khối của châu Á (tính theo giá trị) đã tăng từ 57,2% tổng giá trị thương mại toàn cầu vào năm 2016 lên 57,8% trong năm 2017. Sự phục hồi của thương mại khu vực có thể do sự mở rộng của chuỗi giá trị toàn cầu sau đợt sụt giảm kể từ năm 2012. Đầu tư trực tiếp nước ngoài nội khối cũng tăng nhẹ, từ 254,7 tỷ USD vào năm 2016 lên 260 tỷ USD năm 2017.

Báo cáo AEIR cho rằng, mối quan hệ hợp tác gắn kết về thương mại và đầu tư đang gia tăng ở châu Á - Thái Bình Dương có thể là tầng đệm giúp khu vực chống đỡ trước thách thức bấp bênh trong nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, sự bấp bênh về chính sách thương mại trong tương lai có thể ảnh hưởng tới sự phục hồi thương mại khu vực và toàn cầu, tác động tới tâm lý của người tiêu dùng và lòng tin của doanh nghiệp đối với chi tiêu và đầu tư vốn. Báo AEIR lưu ý rằng, hội nhập khu vực ở châu Á - Thái Bình Dương, được đo lường theo Chỉ số hợp tác và hội nhập (ARCII) của ADB, đã tăng nhẹ từ 0,525 vào năm 2015 lên 0,530 vào năm 2016, tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo. Chỉ số đo lường này được kết hợp sáu chỉ số phụ đo lường thương mại và đầu tư, tiền tệ và tài chính, chuỗi giá trị khu vực, cơ sở hạ tầng và kết nối, chuyển dịch nhân khẩu, hội nhập thể chế và xã hội./.