Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại Diễn đàn hợp tác kinh tế Việt Nam- Australia. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Tiếp tục chuyến thăm chính thức Australia, chiều 2/12 theo giờ địa phương, tại trụ sở Đại học RMIT, thành phố Melbourne, bang Victoria, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tham dự Diễn đàn hợp tác kinh tế Việt Nam-Australia.

Theo đặc phái viên TTXVN, cùng tham dự có Thị trưởng thành phố Melbourne, bà Sally Capp; đại diện Chính quyền bang Victoria, Cao ủy Đông Nam Á bang Victoria, bà Rebecca Hall; Giám đốc điều hành Asia Society Australia, ông Philipp Ivanov cùng đông đảo đại diện cộng đồng doanh nghiệp hai nước tham dự.

Phát biểu chào mừng, bà Sally Capp hân hạnh thay mặt lãnh đạo thành phố Melbourne bày tỏ vui mừng chào đón Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam, đại diện doanh nghiệp hai nước tới Melbourne tham dự diễn đàn hợp tác kinh tế hai nước.

Nhấn mạnh quan hệ hai nước đã phát triển trên chặng đường dài với gần nửa thế kỷ, bà Sally Capp bày tỏ tự hào, trong mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp đó, hợp tác giáo dục giữa hai nước là điểm sáng, trong đó số lượng du học sinh Việt Nam du học ở Melbourne chiếm khá lớn.

Cùng với đó, cộng đồng người Việt Nam tại tiểu bang có hơn 180 nghìn người nên ngôn ngữ tiếng Việt được nói nhiều ở tiểu bang Victoria.

Bày tỏ tự hào có số lượng sinh viên quốc tế lớn, trong đó nhóm học sinh, sinh viên đến nhiều từ Việt Nam, bà Sally Capp cho rằng đây là sự đầu tư lâu dài cho thành phố và đất nước Australia trong tương lai.

Chia sẻ hai nước có mối quan hệ giáo dục rất mạnh mẽ, lấy ví dụ trường Đại học RMIT với 22 năm hoạt động hiệu quả tại Việt Nam, chính quyền tiểu bang Victoria mong muốn mở rộng mối quan hệ này.

Hiện thành phố Melbourne đã thành lập Viện chính sách Australia-Việt Nam và thành phố có thể hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam sang đầu tư, kinh doanh.

Đại diện chính quyền bang Victoria, Cao ủy Đông Nam Á bang Victoria, bà Rebecca Hall nhấn mạnh Việt Nam là ưu tiên hàng đầu đối với tiểu bang Victoria.

Bà cũng cho biết tiểu bang Victoria đã sẵn sàng sau khi lãnh đạo hai nước công bố ý định nâng cấp quan hệ song phương trong thời gian tới.

Hiện Việt Nam đã trở thành thị trường rất quan trọng của tiểu bang Victoria, trong đó nông nghiệp là lĩnh vực hợp tác quan trọng.

Ngoài ra, các doanh nghiệp Australia cũng rất quan tâm đến lĩnh vực làm đẹp, y tế, chăm sóc mẹ và bé, trường mẫu giáo… tại Việt Nam.

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương và Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đã điểm lại những khó khăn, thách thức, nhất là khi đại dịch COVID-19 xuất hiện, những yếu tố rủi ro bất định mới, đặc biệt là khủng hoảng năng lượng, đứt gẫy chuỗi cung ưng toàn cầu… đang làm thay đổi hoàn toàn cục diện thương mại thế giới. Nhiều tập đoàn đa quốc gia đang thực hiện tái cơ cấu và tái định vị chuỗi sản xuất.

Nắm bắt cơ hội từ những biến động nêu trên, Việt Nam đang được các tổ chức quốc tế, các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá là điểm đến đầu tư an toàn, hấp dẫn.

Nền kinh tế Việt Nam có sự tăng trưởng cao, độ mở lớn, hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, vị thế quốc tế ngày càng được nâng cao, đã tham gia 15 Hiệp định thương mại tư do thế hệ mới, kết nối với hơn 2/3 dân số và 3/4 thị trường tiêu dùng của thế giới.

Với lợi thế và nỗ lực của Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài, luỹ kế tính đến tháng 11/2022, Việt Nam đã thu hút 36.109 dự án từ 141 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với tổng vốn đăng ký là 437,52 tỷ USD.

Quan hệ hợp tác đầu tư, thương mại giữa Việt Nam và Australia đã đạt những thành tựu nhất định, góp phần rất lớn vào sự phát triển quan hệ kinh tế hai nước.

Hai nước đã ký nhiều hiệp định thỏa thuận hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau và cùng là thành viên trong nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, qua đó tạo cơ sở pháp lý thuận lợi, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế song phương.

Quảng bá hàng hóa Việt Nam tại thị trường Australia. (Ảnh: Diệu Linh/TTXVN)

Gần đây hai nước đã thông qua chiến lược Tăng cường Hợp tác Kinh tế Việt Nam-Australia hỗ trợ mục tiêu chung của Việt Nam và Australia để tăng gấp đôi đầu tư hai chiều và trở thành một trong mười đối tác thương mại hàng đầu của nhau.

Việt Nam mong các doanh nghiệp Australia tiếp tục nghiên cứu, mở rộng đầu tư vào Việt Nam trong những lĩnh vực có lợi thế như đào tạo nguồn nhân lực, chuyển đổi số, nông nghiệp công nghệ cao.

Chiều ngược lại, Việt Nam khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu mở rộng đầu tư tại Australia trên cơ sở tuân thủ nghiêm pháp luật hai nước.

Theo khảo sát của Viện nghiên cứu kinh doanh, đầu tư Australia năm 2021, có gần 50% doanh nghiệp Australia nhận định cơ hội đầu tư ở Việt Nam là rất tiềm năng và sẽ đầu tư trong thời gian tới.

Cùng với nỗ lực chung, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cam kết sẽ tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh hơn nữa vai trò tham mưu, kiến tạo những bước đột phá trong cải cách môi trường đầu tư, kinh doanh, đổi mới phương thức hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời luôn tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có Australia đầu tư, kinh doanh hiệu quả tại Việt Nam.

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã trả lời câu hỏi của doanh nghiệp Australia muốn tìm hiểu về Nghị quyết 120 của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu; nêu rõ việc cơ cấu lại nông nghiệp tại vùng là cần thiết trong bối cảnh ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, định hướng chung của Nhà nước là điều chỉnh theo hướng hợp lý hơn, phù hợp với từng tiểu vùng; xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lý trên nền tảng tự chủ về giống, tự chủ về công nghệ, tự chủ chế biến. Từ đó tạo cơ hội để doanh nghiệp thúc đẩy phát triển nông nghiệp, công nghiệp chế biến.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh trả lời câu hỏi của doanh nghiệp Australia về kinh tế dịch vụ của Việt Nam hiện nay; cho biết kinh tế dịch vụ đang phát triển nhanh, tiềm năng lớn hơn khi thu nhập dân cư đang tăng.

Hai nước có 3 hiệp định thương mại tự do, trong cả 3 hiệp định này Việt Nam đều đưa ra cam kết rất cao. Tất cả dịch vụ như dịch vụ kiến trúc, dịch vụ cảnh quan đô thị, dịch vụ tư vấn kỹ thuật , quy hoạch gần như không có rào cản…

Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết Chính phủ Việt Nam có cơ chế chính sách thu hút tạo điều kiện tiếp cận, mở rộng sản xuất kinh doanh trong 3 lĩnh vực thế mạnh là nông nghiệp, giáo dục và hậu cần, đặc biệt trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của cách mạng công nghiệp 4.0.

Cũng tại diễn đàn, đại diện doanh nghiệp Việt Nam đã có những chia sẻ về những thuận lợi khi sang đầu tư tại Melbourne. Tuy nhiên, hiện doanh nghiệp còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tài chính…

Động lực quan trọng cho quan hệ Đối tác chiến lược

Tại diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ, sáng cùng ngày 2/12, một diễn đàn hợp tác về giáo dục và đào tạo rất lớn với sự tham gia của nhiều trường đại học của Australia cũng đã được tổ chức tại thành phố Melbourne; trong đó có lãnh đạo của 20 trường đại học của Việt Nam tham dự và đã có rất nhiều MOU được ký kết.

Đặc biệt là trường Đại học RMIT - nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam, lãnh đạo nhà trường vừa thông báo đã quyết định vào đầu năm 2023 sẽ công bố tăng gấp đôi mức đầu tư vào Việt Nam. Nếu con số này được được công bố thì số 1,9 tỷ USD đầu tư của Australia vào Việt Nam sẽ thay đổi rất nhanh chóng.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, quan hệ chính trị rất tin cậy và tốt đẹp giữa hai nước là nền tảng cho sự phát triển về hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của Việt Nam và Australia.

Nếu như quan hệ tốt đẹp và tin cậy về chính trị, ngoại giao là nền tảng thì giao lưu nhân dân là chất xúc tác cực kỳ mạnh mẽ. Giao lưu nhân dân này có sự đóng góp của khách du lịch hai nước.

Cùng với đó, cộng đồng Việt Nam tại Australia khoảng 350.000 người, là cộng đồng lớn thứ 5 của nước ngoài tại Australia.

Khoảng 30.000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại các tiểu bang của Australia, đứng thứ tư trên toàn thế giới (chỉ sau Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal).

Chủ tịch Quốc hội cho rằng đây là những “sứ giả” của tình hữu nghị, chất xúc tác cho quan hệ hai nước. Trong khi đó, quan hệ kinh tế thương mại và đầu tư chính là động lực quan trọng cho quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai bên.

Sang năm 2023, hai nước sẽ kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao, 5 năm tuyên bố thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược, hai bên cũng đang hướng tới việc nâng cấp quan hệ vào thời điểm phù hợp trong tương lai.

Đặt câu hỏi, với mối quan hệ như vậy thì hiệu quả và kết quả hợp tác kinh tế thương mại đầu tư đến nay giữa hai nước đã hài lòng hay chưa? Theo Chủ tịch Quốc hội, câu trả lời vừa có, lại vừa chưa.

Đó là vì hai nước đã có kim ngạch năm nay xấp xỉ mức 15 tỷ USD và Australia đang là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Việt Nam. Việt Nam cũng đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 10 của Australia.

Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng, trong năm 2021, do ảnh hưởng của đại dịch nhưng kim ngạch thương mại không những giảm đi mà còn tăng lên xấp xỉ 50% và 10 tháng năm 2022, kim ngạch cũng đã tăng 30%. Đây là con số còn thấp so với tiềm năng, nhu cầu hiện có của hai nước.

Theo số liệu chính thức, các doanh nghiệp, nhà đầu tư Australia đầu tư vào Việt Nam khoảng 1,9 tỷ USD, ngược lại các doanh nghiệp của Việt Nam đầu tư sang Australia xấp xỉ khoảng 600 triệu USD.

Với những phân tích đó, Chủ tịch Quốc hội mong muốn Viện chính sách Australia-Việt Nam giải mã câu hỏi này và đặt trong bối cảnh Australia có tổng số vốn đầu tư ra nước ngoài rất lớn, còn Việt Nam được xếp vào nhóm 20 nước dẫn đầu trên thế giới về thu hút đầu tư nước ngoài, kể cả về số lượng và hiệu quả đầu tư.

Chủ tịch Quốc hội kỳ vọng diễn đàn là một trong những sự kiện để giúp cho câu trả lời này; đồng thời khẳng định mạnh mẽ rằng Chính phủ, Quốc hội/nghị viện hai nước sẽ tạo mọi khuôn khổ, chính sách, thể chế để hỗ trợ các doanh nghiệp. Nhưng quan trọng là hành động của chính các doanh nghiệp, các nhà đầu tư.

Tuy chưa có MOU được ký kết tại Diễn đàn nhưng Chủ tịch Quốc hội cho rằng chỉ một ý tưởng đầu tư cũng có thể trở thành hiện thực.

Việt Nam luôn hoàn thiện thể chế, cải cách môi trường đầu tư, kinh doanh, không ngừng nỗ lực để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.

Chính nhờ sự cầu thị và nỗ lực như vậy nên từ một đất nước gặp rất nhiều khó khăn sau chiến tranh, Việt Nam đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế, xã hội.

Từ năm 1986 đến nay, Việt Nam đã tiến hành công cuộc đổi mới, tăng trưởng kinh tế trong suốt hơn 30 năm trung bình trên 6%, đưa Việt Nam trở thành Top 3 của Đông Nam Á.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ mong các doanh nghiệp Australia đến Việt Nam nhiều hơn để tìm kiếm cơ hội đầu tư; đồng thời bày tỏ mong chờ những diễn đàn tương tự sẽ được tổ chức nhiều hơn và những người tham dự sẽ trở thành những “con chim đầu đàn” mang đến động lực và sức sống cho quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước./.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)