Mới đây, Đoàn Công tác liên ngành Bộ Công an và Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã tổ chức kiểm tra việc thực hiện Quy chế phối hợp số 01/QCPH-BCA-BHXHVN về thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (Quy chế số 01) trên địa bàn 4 tỉnh, thành phố: Đồng Nai, Bình Dương, Đà Nẵng, Quảng Nam.

Chương trình làm việc của Đoàn Công tác nhằm tập trung đánh giá kết quả thực hiện Quy chế số 01, từ đó đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện, góp phần phòng chống tội phạm nói chung và các hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế nói riêng.

Tại Quảng Nam, thời gian qua, hai cơ quan thường xuyên trao đổi thông tin về nợ bảo hiểm xã hội và trục lợi chế độ bảo hiểm y tế; qua đó đã truy thu nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tại 58 doanh nghiệp với số tiền trên 9 tỷ đồng

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, thời gian qua, Quy chế số 01 đã được 4 tỉnh, thành phố nghiêm túc triển khai. Theo đó, cơ quan Công an và bảo hiểm xã hội 4 tỉnh đều đã ký kết, ban hành các quy chế phối hợp, kế hoạch liên ngành nhằm bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất giữa hai ngành trong công tác phối hợp; cũng như tăng cường trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao. Vì vậy, việc triển khai thực hiện quy chế phối hợp đã mang lại hiệu quả rõ rệt, ý thức chấp hành pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tại các đơn vị sử dụng lao động ngày càng nâng cao.

Báo cáo cũng cho thấy, tại 4 địa phương, Công an tỉnh và Bảo hiểm xã hội tỉnh thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin, số liệu, tình hình nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, nhất là các đơn vị có số nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế lớn và kéo dài; các thông tin về các vụ việc, hành vi vi phạm pháp luật (trốn đóng, gian lận, trục lợi…) trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan để phục vụ công tác xác minh, điều tra, xử lý.

Đồng thời, phối hợp chặt chẽ trong công tác thanh tra, kiểm tra các đơn vị sử dụng lao động, qua đó, đã kịp thời phát hiện, xử lý, ngăn chặn kịp thời các hành vi trục lợi, làm giả, sử dụng hồ sơ, tài liệu giả, cấp khống Giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội… nhằm đảm bảo quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được sử dụng hiệu quả, đúng mục đích và đúng quy định của pháp luật.

Tại Đồng Nai, từ đầu năm 2022 đến nay, Bảo hiểm xã hội tỉnh Đồng Nai đã chuyển 5 vụ việc sang Cơ quan Cảnh sát điều tra để điều tra, xử lý như: hồ sơ khống, gian lận bảo hiểm y tế của Phòng khám đa khoa Tân Long; 11 hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động có dấu hiệu dùng hồ sơ giả;…

Còn tại tỉnh Bình Dương, từ đầu năm đến nay, cơ quan bảo hiểm xã hội đã phối hợp với ngành Công an thu nợ bảo hiểm xã hội đối với 88 đơn vị, với 8.652 người lao động và tổng số nợ là 65,37 tỷ đồng. Qua đó, đã thu hồi được 30,11 tỷ đồng (có 54/88 đơn vị khắc phục tiền nợ), đạt tỷ lệ thu hồi 46,1%.

Bảo hiểm xã hội TP. Đà Nẵng cũng đã phối hợp với Công an thành phố tiến hành thanh tra chuyên ngành đóng và kiểm tra việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tại 14 đơn vị sử dụng lao động. Bảo hiểm xã hội thành phố và bảo hiểm xã hội của 6 quận, huyện đã phối hợp với các ngành liên quan (trong đó có Công an) mời 233 đơn vị đến cơ quan bảo hiểm xã hội để làm việc về việc chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Kết quả, có 166 đơn vị tham dự làm việc, số tiền nợ thu được là 10,2 tỷ đồng (chiếm 45,07% trên tổng số nợ của những đơn vị này).

Chương trình làm việc Đoàn Công tác liên ngành Bộ Công an và Bảo hiểm xã hội Việt Nam tại Bình Dương

Theo đánh giá của Đoàn Công tác phối hợp giữa cơ quan Công an và cơ quan Bảo hiểm xã hội đã được triển khai rất chặt chẽ, song các ý kiến tại các buổi làm việc của Đoàn Công tác đều chung nhận định, hoạt động phối hợp hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc xử lý vi phạm của các đơn vị, doanh nghiệp. Như, một số doanh nghiệp lợi dụng cơ chế, chính sách bảo hiểm xã hộ còn có kẽ hở, chế tài xử lý vi phạm chưa nghiêm, mức xử phạt hành vi chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội còn thấp nên cố tình chậm nộp, nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế kéo dài; một số doanh nghiệp giải thể, phá sản, có chủ bỏ trốn, dẫn đến nhiều người lao động không được đảm bảo quyền lợi…

Trước những hạn chế trong việc xử lý thực hiện chính sách, nhiều kiến nghị được đề xuất, việc chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cần phải được xem là hành vi vi phạm nghiêm trọng; có chế tài xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế ngày càng tinh vi như: Mua bán sổ bảo hiểm xã hội cấp khống giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội, mượn hồ sơ đi làm, làm giả giấy tờ để chiếm đoạt bảo hiểm xã hội...

Thiếu tướng Trần Đình Chung - Phó Cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ (Bộ Công an) nhấn mạnh, việc chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội hiện có chiều hướng gia tăng, gây thiệt hại cho người lao động và gây dư luận xã hội không tốt. Do đó, đối với những vấn đề tồn tại do chính sách thì cần phải sửa đổi để có thể xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Về phía Bảo hiểm xã hội Việt Nam, ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Việt Nam khẳng định, công tác phối hợp giữa Công an tỉnh và Bảo hiểm xã hội tỉnh đã góp phần ngăn ngừa lạm dụng, trục lợi và ổn định an ninh xã hội trên địa bàn, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế nhằm khắc phục tình trạng chậm đóng, nợ đọng kéo dài và các hành vi trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội, quỹ bảo hiểm y tế.