Chị Thu Trang chủ vườn Xuân Lộc phường Tứ Liên cho biết: Chị đến với quất mộc căn như là một cái duyên mà ông trời đem đến. Tình cờ sau một đêm mưa to gió lớn, sáng sớm chị ra vườn ươm quất để kiểm tra và phát hiện một vài cây quất nghiêng ngả trôi hết đất phía trên làm lộ hết phần rễ ở phía dưới với hình thù khá bắt mắt.

Quất mộc căn là phần lớn bộ rễ đều nằm lộ thiên

Vốn là người ưa dòng quất nghệ thuật, chị Trang nảy ra ý định tạo dòng quất mọc căn (rễ lộ thiên). Kể từ đó chị trang nghiên cứu để cho ra dòng sản phẩm quất mộc căn. Thời gian đầu không như mong đợi, rễ yếu, hình xấu lại không đưa được thức ăn lên nuôi cây khiến cây bị khô héo dần hoặc có sống thì quả cũng không đều và căng mọng. Không nản chí, chị Trang quyết tâm làm lại, có những ngày chị cặm củi ở ngoài vườn từ sáng sớm đến tối muộn để tìm hiểu những đặc tính riêng khi trồng quất mộc căn.

Cây quất được nhấc dần lên để bộ rễ lộ ra

Sau một thời gian dài nghiên cứu, chị đã hiểu được quá trình sinh trưởng và phát triển của dòng quất mộc căn. Khi còn nhỏ, bộ rễ cây quất chưa phát triển, sau một thời gian dài cây trồng lấp đất gốc cho rễ dài và to sẽ nhấc cây lên dần khỏi mặt đất đến khi lộ bộ rễ ra.

Bộ rễ chùm tượng trưng cho khối đại đoàn kết

Quất mộc căn dáng thác đổ

Bộ rễ hình con lạc đà

Chị Trang chia sẻ, tuỳ thuộc vào lượng rễ mỗi cây mà các nghệ nhân làm quất mộc căn có thể thiết kế tạo hình khi thì uốn lượn như sóng biển, hay những đường cong mềm mại, cũng có khi mạnh mẽ, vững chãi hoặc đan bọc thành chùm, tượng trưng cho khối đoàn kết, thống nhất… Cây có rễ càng to, càng già chứng tỏ càng lâu năm và có giá trị lớn. Tiêu chí để đánh giá nghệ thuật quất mộc căn chính là bộ rễ cây, hàm ý sức mạnh của bộ rễ cũng giống như con người. Dù có khó khăn, gian nan nhưng lúc nào cũng mạnh mẽ vươn lên trong cuộc sống.

Trong thời điểm dịch Covid kéo dài và diễn biến phức tạp, ông Hoàng Văn Luận chủ vườn Hoàng Gia phường Tứ Liên, một người có hàng chục năm gắn bó với nghề trồng quất luôn đau đáu một điều, làm thế nào để có sản phẩm hướng đến thị trường, lại vừa có được tác phẩm độc đáo gắn với thời cuộc. Từ ý tưởng đó ông Luận quyết định tạo ra tác phẩm mới với tên gọi: Thuận buồm xuôi gió.

Tác phẩm quất thuận buồm xuôi gió

Nghệ nhân đang cắt tỉa cho tác phẩm thuận buồm xuôi gió

Ông Luận giải thích, con thuyền vươn khơi bám biển có rất nhiều người nhưng gặp sóng to gió lớn khiến thuyển chao đảo nguy hiểm đến tính mạng mọi người, thế nhưng với sự đoàn kết đồng lòng cũng như sự mưu trí con thuyền đã vượt qua phong ba bão táp dương buồm vượt trùng khơi an toàn. Tác phẩm quất nghệ thuật, thuận buồm xuôi gió, vượt trùng dương khiến chúng ta liên tưởng đến đại dịch Covid-19 sẽ qua đi khi chúng ta đoàn kết đồng lòng vượt qua đại dịch. Thuận buồm xuôi gió cũng là thông điệp của các nghệ nhân mong muốn làng nghề quất Tứ Liên phát triển vươn ra biển lớn.

Đến với làng nghề quất Tứ Liên thời điểm này, khách hàng có thể thỏa sức ngắm nhìn hàng chục tác phẩm quất mộc căn đang vươn mình khoe dáng cùng với quất thuận buồm xuôi gió, dương buồm vượt trùng khơi.