Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai vừa công khai kết luận thanh tra số 70/KL-STNMT ngày 31/7/2024 về việc chấp hành các quy định pháp luật trong lĩnh vực đất đai, bảo vệ môi trường và tài nguyên nước đối với Công ty Cổ phần Gạch men Sa Ha Do (Công ty Sa Ha Do), xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai tại Cụm công nghiệp Vật liệu xây dựng Tân An.

Hàng loạt sai phạm về đất đai và môi trường

Qua kiểm tra, về lĩnh vực đất đai, Công ty Sa Ha Do chưa lập thủ tục đăng ký biến động Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSD) theo quy định đối với Công ty CP Gạch men Phương Nam (Công ty Phương Nam) thuê lại diện tích hơn 2,6ha theo Hợp đồng thuê lại năm 2019; Chưa hoàn tất thủ tục đất đai với một phần diện tích để làm được giao thông và diện tích gần 1,5ha cho Công ty Liên Ngọc Phát mượn để sử dụng sản xuất gạch.

Tiếp đến, theo tiến độ thực hiện dự án thể hiện tại Giấy chứng nhận đầu tư, đối với các khu đất điều hành dịch vụ, đất bãi giữ xe, đất trồng cây xanh, đất công trình đầu mối, các tuyến đường giao thông… được Sở Tài nguyên và Môi trường ký hợp đồng cho thuê đất từ các năm 2012, 2016, 2018 và 2019. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, Công ty Sa Ha Do vẫn chưa triển khai xây dựng, điều này là chậm tiến độ theo quy định tại điểm I, khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai năm 2013.

Hàng loạt sai phạm về đất đai và môi trường tại Cụm công nghiệp Tân An bị thanh tra chỉ rõ (Ảnh: CTV)

Cũng theo kết luận, Công ty Sa Ha Do cho Công ty Phương Nam thuê lại diện tích khoảng 9.800m2 để sử dụng làm kho chứa than và trạm cấp khí (theo quy hoạch thì phần đất này là đất đầu mối, đất giao thông và đất cây xanh); đây là phần đất mà Công ty Sa Ha Do phải thực đầu tư xây dựng hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật chung của cụm công nghiệp. Liên quan đến sai phạm này, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu đã ra quyết định xử phạt đối với Công ty Phương Nam.

Ngoài ra, Công ty Sa Ha Do cũng đã có hành vi tự ý xây dựng công trình nhà xưởng trên khu đất trồng cây xanh mà không có Giấy phép xây dựng và không phù hợp theo quy hoạch chi tiết 1/500 của Cụm công nghiệp mà UBND tỉnh Đồng Nai đã phê duyệt. Về sai phạm này, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu cũng đã xử phạt doanh nghiệp và yêu cầu đơn vị phải tháo dỡ công trình vi phạm. Đến nay, Công ty Sa Ha Do đã phá dỡ một phần công trình vi phạm. Cùng với đó, Công ty Sa Ha Do không công khai diện tích đất chưa cho thuê, cho thuê lại trong cụm công nghiệp theo quy định.

Ngoài những sai phạm trong lĩnh vực đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai cũng chỉ ra hàng loạt sai phạm của doanh nghiệp này trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Cụ thể, Công ty Sa Ha Do chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về môi trường kiểm tra, cấp giấy xác nhận theo quy định. Tiếp đến, công ty này chưa hoàn thành xây dựng các hố ga và tuyến thu gom nước mưa từ các cơ sở đang hoạt động trong cụm công nghiệp nhằm thu gom, đấu nối triệt để nước thải phát sinh về hệ thống xử lý nước thải tập trung để xử lý trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.

Cùng với đó, Công ty Sa Ha Do đã thu hút đầu tư ngành nghề hoạt động sản xuất mảng PE công nghiệp bọc thực phẩm, hàng hóa. Tuy nhiên ngành nghề này không có trong nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Ngoài ra, công ty này chưa thực hiện việc lập thủ tục gia hạn Giấy phép môi trường thành phần.

Yêu cầu khắc phục hàng loạt sai phạm

Từ những vi phạm nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai yêu cầu Công ty Sa Ha Do phải thực hiện khắc phục hàng loạt những sai phạm. Trong đó có việc làm thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng diện tích 2,36ha còn lại; đăng ký biến động theo quy định việc cho Công ty Phương Nam thuê lại khu đất hơn 2,6ha; gia hạn tiến độ sử dụng khu đất điều hành dịch vụ, bãi đỗ xe, đất trồng cây xanh, đất công trình đầu mối, các tuyến đường giao thông… đã nêu trong thời hạn 15 ngày kể từ khi nhận được quyết định.

Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai cũng yêu cầu Công ty Sa Ha Do rà soát lại tình hình sử dụng đất thực tế tại cụm công nghiệp này, đối chiếu quy hoạch 1/500 đã được phê duyệt để xem xét điều chỉnh cho phù hợp. Đồng thời, khẩn trương triển khai xây dựng các hạng mục công tình hạ tầng kỹ thuật chung của cụm công nghiệp theo quy định.

Ngoài ra, Công ty Sa Ha Do cần chấm dứt việc cho Công ty Phương Nam thuê lại diện tích khoảng 9.800m2 để sử dụng làm kho chứa than và trạm cấp khí (theo quy hoạch thì phần đất này là đất đầu mối, đất giao thông và đất cây xanh). Công ty chỉ được cấp phép cho thuê lại đất đối với các khu đất được phép cho thuê lại và đủ điều kiện cho thuê lại.

Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng yêu cầu doanh nghiệp phải khẩn trương xây dựng các hố ga và tuyến thu gom nước mưa, nước thải theo quy định. Cùng với đó, thực hiện lắp đặt trạm bơm tại vị trí đảm bảo khoảng cách đối với hành lang bảo vệ bờ sông theo quy định.

Cụm công nghiệp Vật liệu xây dựng Tân An thu hút được 14 cơ sở (Ảnh: CTV).

Liên quan đến những sai phạm trên, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu Chánh Thanh tra Sở xem xét xử lý dấu hiệu vi phạm hành chính đối với Công ty Sa Ha Do. Đồng thời, theo dõi, kiểm tra đối với việc công ty này và các đơn vị liên quan có chấp hành yêu cầu tại kết luận thanh tra.

Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai cũng đề nghị UBND huyện Vĩnh Cửu và UBND xã Tân An định kỳ kiểm tra tình hình hoạt động đối với cụm công nghiệp vật liệu xây dựng Tân An để kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm theo quy định.

Cụ thể, chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Vĩnh Cửu phối hợp với Công ty Sa Ha Do và các đơn vị có liên quan thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với diện tích khoảng 2,36ha chưa hoàn thành thủ tục. Chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, rà soát làm rõ trách nhiệm đối với việc cấp thủ tục môi trường cho doanh nghiệp Cao Hùng hoạt động ngành nghề sản xuất màng bọc PE công nghiệp bọc thực phẩm.

Đồng thời, tổ chức thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả, báo cáo kết quả về Sở Tài nguyên và Môi trường trước tháng 9/2024.