Chiều 15/11, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu

Báo cáo một số ý kiến về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, ngày 10/11/2023, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ và Hội trường về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14, Thường trực Ủy ban Kinh tế đã phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức rà soát, nghiên cứu tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội.

Đồng thời có Công văn số 2406/UBKT15 đề nghị các cơ quan cho ý kiến bằng văn bản để tiếp tục hoàn thiện nội dung dự kiến đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 6. Tuy nhiên, đến nay, Thường trực Ủy ban Kinh tế vẫn chưa nhận được ý kiến của một số cơ quan.

Liên quan đến việc bố trí nguồn vốn cho dự án cũng đang còn ý kiến khác nhau, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, theo quy định tại khoản 1 Điều 68 và khoản 5 Điều 101 của Luật Đầu tư công, kế hoạch đầu tư công năm 2020 chỉ được giải ngân đến hết ngày 31/12/2021; kế hoạch đầu tư công năm 2021 của Dự án đã được Chính phủ cho phép kéo dài giải ngân đến ngày 31/12/2022.

Do đó, đến thời điểm hiện nay, toàn bộ số vốn kế hoạch năm 2020, 2021 còn lại chưa giải ngân hết đã bị hủy dự toán theo quy định. Về nguyên tắc, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai phải nộp toàn bộ số vốn chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 về ngân sách trung ương.

Vì vậy, số tiền 2.510,372 tỷ đồng (trong đó bao gồm 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2020) đã hủy dự toán theo quy định của pháp luật nên phương án Chính phủ đề xuất tại Tờ trình số 558/TTr-CP ngày 16/10/2023 không thể thực hiện được.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh tại phiên họp

Tuy nhiên, theo Báo cáo số 12684/BC-BGTVT ngày 7/11/2023 của Bộ Giao thông Vận tải về tiếp thu, giải trình các ý kiến đại biểu Quốc hội tại Tổ về điều chỉnh một số Nghị quyết số 53/2017/QH14, do khó khăn trong việc bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 cũng như cân đối hằng năm cho Dự án, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng sang năm 2024 để hoàn thành Dự án, tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn kế hoạch năm 2018 tại Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 và tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương năm 2016 bổ sung cho tỉnh Bình Thuận để thực hiện dự án hồ chứa nước Ka Pét tại Nghị quyết số 101/2023/QH15 ngày 24/6/2023.

Trên cơ sở Thông báo Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội số 2847/TB-TTKQH ngày 5/10/2023, ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ và ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Quốc hội về nội dung nêu trên, Tổng Thư ký Quốc hội đã có văn bản số 2991/TTKQH-KT ngày 2/11/2023 đề nghị Chính phủ bổ sung Tờ trình về việc đề xuất nguồn để bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và bố trí dự toán hằng năm vì số tiền 2.510,372 tỷ đồng đã hủy dự toán theo quy định của pháp luật, không còn tiền để chuyển nguồn nên phương án Chính phủ đề xuất tại Tờ trình số 558/TTr-CP không thể thực hiện được. Đến hết ngày 14/11/2023, Thường trực Ủy ban Kinh tế vẫn chưa nhận được Tờ trình chính thức của Chính phủ về nội dung nêu trên.

“Hiện nay, chưa có Tờ trình chính thức của Chính phủ về đề xuất nguồn để bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và bố trí dự toán hằng năm, nếu trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định ngay thì chưa chặt chẽ. Trường hợp Chính phủ có Tờ trình về nguồn vốn, cũng cần có cơ quan thẩm tra để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm đầy đủ quy trình, thủ tục” - ông Vũ Hồng Thanh nêu.

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng nêu rõ nguyên nhân vì sao Chính phủ và các bộ ngành chưa có Tờ trình trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp này.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng phát biểu

Liên quan đến việc bố trí nguồn nào, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết, các Bộ ngành chưa tham mưu được cho Chính phủ lấy từ nguồn nào và cần phải thực hiện đúng theo quy trình, do đó hiện chưa có Tờ trình.

Về phía Bộ Giao thông Vận tải, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép Chính phủ có thêm thời gian hoàn thiện Tờ trình, đồng thời Chính phủ sẽ rà soát và cân nhắc lại nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2023 hoặc sử dụng nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2024.

Tham gia ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi cho biết, tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng, đến thời điểm này, Đồng Nai đã giao 100% giai đoạn 1 cho đơn vị thi công triển khai thực hiện.

"Tuy nhiên, đây là dự án đầu tiên Đồng Nai được giao làm Tiểu dự án bồi thường tái định cư giải phóng mặt bằng theo quy mô lớn, vì vậy quá trình triển khai thực hiện có nhiều khó khăn chưa có tiền lệ, nên chưa đáp ứng được yêu cầu về thời gian như mong muốn" - ông Võ Văn Phi cho biết.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai mong muốn được Quốc hội xem xét điều chỉnh thời gian thực hiện, bố trí nguồn ngân sách cho việc triển khai. Đồng thời, đề nghị Quốc hội thống nhất để Chính phủ có điều chỉnh, sử dụng nguồn vốn hợp lý để triển khai thực hiện, tránh để kéo dài dự án hoặc phát sinh khó khăn trong công tác điều hành và phân bổ vốn của địa phương.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trên cơ sở ý kiến của cơ quan thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý chủ trương kéo dài thời gian thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Đối với việc bố trí nguồn vốn cho dự án, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ ngành liên quan, căn cứ quy định của pháp luật, nghiên cứu phương án cụ thể trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến.