Đợt thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban châu Âu (EC) được đánh giá là thời điểm quan trọng để Việt Nam gỡ cảnh báo "thẻ vàng" IUU (hoạt động đánh bắt hải sản bất hợp pháp, không có báo cáo và không theo quy định). Theo Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), chuyến thanh tra này không chỉ là một bài kiểm tra chất lượng mà còn là cơ hội để Việt Nam củng cố vị thế trên thị trường quốc tế.

Tăng cường tuyên truyền chấp hành các quy định của pháp luật nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Quảng Ngãi đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài

Chuyến thanh tra của phái đoàn EC lần này là một sự kiện quan trọng đối với ngành thủy sản Việt Nam. Đây không chỉ là một thách thức mà còn là một cơ hội để Việt Nam chứng minh chất lượng sản phẩm và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

"Ngành thủy sản Việt Nam cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và cơ quan quản lý để đảm bảo rằng các yêu cầu của EC được đáp ứng một cách toàn diện và hiệu quả" - Cục Thủy sản cho biết.

Ông Trần Đình Luân - Cục trưởng Cục Thủy sản - cho hay, thông tin phía Việt Nam đã có báo cáo gửi Ủy ban Châu Âu (EC) về kết quả mà phía Việt Nam thực hiện các yêu cầu, khuyến nghị từ phía EC. Tuy nhiên, phía EC chưa thông báo lại ngày, giờ cụ thể sẽ sang Việt Nam thanh tra, xem xét gỡ bỏ thẻ vàng cho thủy sản.

Trong những năm gần đây, các thành viên của Liên minh châu  (EU) đã trở thành một trong những thị trường xuất khẩu chính của thủy sản Việt Nam, chiếm khoảng 20% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản hàng năm. Tuy nhiên, cùng với sự gia tăng về khối lượng xuất khẩu, các vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm cũng trở nên nghiêm trọng hơn.

Chuyến thanh tra lần này sẽ diễn ra theo hình thức “hybrid”, kết hợp giữa đánh giá từ xa và kiểm tra thực địa. Các chuyên gia từ Cơ quan Thực thi các chính sách về An toàn sức khỏe và thực phẩm của EU (DG-SANTE) sẽ tập trung vào việc kiểm tra hệ thống kiểm soát dư lượng của Việt Nam đối với các sản phẩm thủy sản xuất khẩu, bao gồm cả các sản phẩm mật ong. Điều này không chỉ nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng châu Âu mà còn để đánh giá xem liệu Việt Nam có duy trì và cải thiện được các tiêu chuẩn cần thiết hay không.

Chương trình thanh tra này là một phần trong kế hoạch kiểm tra và phân tích an toàn thực phẩm của EU từ 2021 đến 2025. DG-SANTE đã cam kết tập trung nguồn lực vào việc giám sát thực thi các quy định của EU, đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan đến an toàn thực phẩm, sức khỏe động vật và cây trồng. Việc kiểm tra tại Việt Nam lần này là một phần quan trọng của chiến lược đó, nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm nhập khẩu từ các quốc gia ngoài EU, như Việt Nam, tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe của châu Âu​.

Ngành thủy sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn trong việc duy trì chất lượng sản phẩm để đáp ứng các yêu cầu của EU. Theo Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), nếu kết quả thanh tra tiêu cực, không chỉ các doanh nghiệp mà toàn bộ ngành thủy sản Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng. Điều này có thể làm suy giảm uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế, không chỉ tại EU mà còn ở các thị trường khác.

Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, nhưng đây cũng là cơ hội để ngành thủy sản Việt Nam tái khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế. Nếu vượt qua được đợt thanh tra này với kết quả tích cực, Việt Nam không chỉ bảo vệ được thị trường EU mà còn đủ uy tin để có thể mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khó tính khác với yêu cầu tương tự.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, xuất khẩu thủy sản 9 tháng đầu năm đã đạt 7,16 tỉ USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng trong tháng 9, xuất khẩu đạt 866 triệu USD, tăng 6,4% so với tháng 9/2023. Sau 4 năm bị xáo trộn bởi dịch Covid-19, chiến tranh, lạm phát, diễn biến của các thị trường đang dần ổn định, xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2024 đã quay trở lại quỹ đạo thông thường là tăng tốc trong nửa cuối năm, đạt đỉnh vào quý III/2024.