Còn vướng mắc trong quy trình triển khai khởi tố

Nguyên nhân tình trạng nợ BHXH vẫn có xu hướng gia tăng được BHXH Việt Nam chỉ rõ, đó là do tình hình sản xuất của các đơn vị, doanh nghiệp đang gặp khó khăn, một số đơn vị chưa có ý thức chấp hành quy định về đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, số lượng đơn vị phá sản, giải thể, mất tích và chủ bỏ trốn còn cao. Đặc biệt, ông Mai Đức Thắng – Phó trưởng Ban Thu (BHXH Việt Nam) thông tin, một số đơn vị còn tìm cách đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động sử dụng vào mục đích khác.

Theo ông Mai Đức Thắng, trong quý I/2019, cơ quan BHXH tại 23 tỉnh, thành đã chuyển hồ sơ của 162 doanh nghiệp nợ BHXH sang cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của Luật Hình sự. “Tuy nhiên, đến nay, việc khởi tố chưa thực hiện được ở doanh nghiệp nào, nguyên nhân chính là do vướng mắc trong quy trình triển khai. Hiện, BHXH Việt Nam, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao và một số cơ quan chức năng đang phối hợp xây dựng quy trình chuyển hồ sơ, thành phần hồ sơ và xử lý cụ thể trong thời gian tới”- ông Thắng cho hay.

Thông tin thêm về tình trạng nợ đọng BHXH, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam – ông Đào Việt Ánh cho biết, năm 2019, BHXH Việt Nam không chỉ đặt mục tiêu giảm tỷ lệ nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp thấp hơn năm 2018 mà còn phấn đấu duy trì tỷ lệ nợ thấp ở tất các tháng trong năm. “Nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp không phải là một con số mà gắn với nó là quyền lợi của người lao động. Việc doanh nghiệp nợ vào những tháng đầu năm rồi đóng vào những tháng cuối năm khiến quyền lợi của nhiều người lao động không được đảm bảo thường xuyên, liên tục”- ông Ánh nhấn mạnh.

Xử lý nghiêm với doanh nghiệp trốn đóng

Thời gian tới, để giảm thiểu số nợ và bảo đảm tốt nhất quyền lợi cho người lao động khi có phát sinh, BHXH Việt Nam, ông Mai Đức Thắng cho hay, BHXH Việt Nam sẽ chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố xác định nguyên nhân nợ đối với từng đơn vị để có giải pháp phù hợp, như yêu cầu cán bộ bám sát đơn vị đôn đốc đóng nộp đầy đủ; thực hiện việc thanh tra đột xuất tất cả các đơn vị nợ BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên mà phần mềm thu đã tự động cảnh báo. Riêng các đợt thanh tra phải có quyết định xử lý và gửi kết quả xử lý đến cơ quan chức năng cùng cấp nhằm mục đích báo cáo, làm căn cứ xử lý hình sự sau này.

Ngoài ra, đối với trường hợp đơn vị cố tình trốn đóng, BHXH Việt Nam sẽ kiến nghị cơ quan công an điều tra, khởi tố theo quy định của Bộ luật Hình sự hoặc hướng dẫn người lao động tố giác hành vi vi phạm trong việc đóng với cơ quan công an để xử lý theo trình tự quy định của pháp luật. Đồng thời, giao chỉ tiêu phấn đấu giảm nợ đến từng cá nhân chuyên quản, hàng tháng, quý đánh giá tỷ lệ giảm nợ để làm căn cứ bình xét hiệu quả công việc; hàng quý sơ kết đánh giá rút kinh nghiệm và chia sẻ kinh nghiệm trong việc giảm nợ.

Khẳng định thêm về quyết tâm giảm tỷ lệ nợ, trong đó nhằm khắc phục tình trạng tỷ lệ nợ thường cao vào những tháng đầu năm, theo ông Đào Việt Ánh, BHXH Việt Nam sẽ triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt nhằm giảm tỷ lệ nợ ở mức thấp nhất và cố gắng duy trì tỷ lệ này ngay từ những tháng đầu năm 2019. Đặc biệt, ông Đào Việt Ánh cho hay, BHXH Việt Nam coi việc xử lý hình sự chỉ là biện pháp cuối cùng để xử lý các đơn vị nợ đọng BHXH nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động.

“Trước khi gửi hồ sơ sang cơ quan công an, thông qua quá trình thanh tra chuyên ngành và thanh tra liên ngành, nhiều đơn vị nợ đọng BHXH cũng đã khắc phục được phần nào số nợ. Do đó, hy vọng các doanh nghiệp thực hiện tốt nghĩa vụ của mình đối với người lao động để tránh việc xử lý hình sự đối với các doanh nghiệp”- ông Đào Việt Ánh nhấn mạnh.