CôngThương - Huyện đảo Lý Sơn nằm ở phía đông bắc tỉnh Quảng Ngãi, cách đất liền 15 hải lý (tính từ cảng Sa Kỳ), có vị trí chiến lược quốc phòng quan trọng, diện tích tự nhiên gần 10 km² với dân số hơn 22 nghìn người. Nơi đây có đảo Lớn gồm hai xã An Vĩnh và An Hải; đảo Bé có xã  An Bình. Lý Sơn có tiềm năng rất lớn về đánh bắt, dịch vụ hải sản, du lịch và trồng trọt.

Đã có nhiều phương án cấp điện cho đảo Lý Sơn được nghiên cứu, triển khai như: sử dụng năng lượng gió, mặt trời và gần đây nhất là xây dựng nhà máy nhiệt điện chạy than nhưng không đạt hiệu quả nên phải tạm dừng.

Xuất phát từ thực tế đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 14/10/2013, Bộ Công Thương đã phê duyệt Dự án Đầu tư xây dựng công trình cấp điện từ hệ thống điện quốc gia cho huyện đảo Lý Sơn bằng cáp ngầm với mục tiêu cung cấp điện ổn định, chất lượng phục vụ nhu cầu sử dụng điện cho sản xuất, sinh hoạt, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, góp phần giữ vững an ninh quốc phòng, chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Tổng công ty Điện lực Miền Trung (EVN CPC) được giao nhiệm vụ chủ đầu tư dự án.

Ông Trần Đình Nhân  - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc EVN CPC – cho hay, ngay sau khi được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án cấp điện cho đảo Lý Sơn - được Chính phủ xác định thuộc nhóm các đảo phát triển kinh tế kết hợp với quốc phòng an ninh, đo đó, tổng công ty xem đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt và trọng tâm trong kế hoạch năm 2014 để tập trung chỉ đạo, ưu tiên mọi nguồn lực triển khai dự án đạt chất lượng hiệu quả và tiến độ đề ra. Trong điều kiện nguồn vốn đầu tư rất khó khăn, tổng công ty quyết định tạm dừng hoặc giãn tiến độ đầu tư các công trình chưa thật sự cấp thiết, các công trình xây dựng nhà làm việc, trang bị phương tiện phục vụ sản xuất để ưu tiên bố trí đủ vốn đối ứng cho dự án với số tiền là 98 tỷ đồng. Mặt khác, tổng công ty đã mạnh dạn đề xuất Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) báo cáo Chính phủ xin tự ứng vốn trước để thực hiện. Phương án giải bài toán vốn đầu tư này đã nhanh chóng nhận được sự đồng thuận cao, đồng thời thành lập ban chỉ đạo trực tiếp theo dõi, xử lý công việc và giám sát chặt chẽ chất lượng, tiến độ triển khai công trình.

Thi công rải cáp ngầm đưa điện ra đảo Lý Sơn.

Dự án có tổng mức đầu tư 678,7 tỷ đồng với quy mô gồm: xây dựng 8.746 m đường dây 22kV trên không thuộc địa phận huyện Bình Sơn; 26.219m cáp ngầm 22kV xuyên biển. Trên đảo Lý Sơn  gồm 7,4km đường dây 22kV; 8,5km đường dây 0,4kV; 15 trạm biến áp với tổng dung lượng 3.330kVA.

Với quyết tâm và sự đồng thuận cao, dự án đã được phê duyệt và triển khai nhanh chóng, toàn bộ dự án hoàn thành trong 2 năm. Có thể nói, từng hạng mục của dự án đều được thi công bảo đảm đúng và vượt tiến độ. Theo kế hoạch ban đầu và hợp đồng EPC đã ký với liên danh nhà thầu Prysmian - Thái Dương: tiến độ thực hiện là 225 ngày; hoàn thành khảo sát trước ngày 30/5/2014; sản xuất cáp ngầm, vận chuyển đến công trường và hoàn thành thủ tục thông quan trước ngày 30/8; đầu tháng 9 sẽ tổ chức khởi công và hoàn thành lắp đặt, đấu nối, thử nghiệm và nghiệm thu trước ngày 10/10. Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của UBND tỉnh Quảng Ngãi, nỗ lực cao của chủ đầu tư, nhà thầu Prysmian - Thái Dương và các đơn vị liên quan, dự án đã được triển khai và hoàn thành sớm hơn dự kiến gần một tháng với các mốc chính: Hoàn thành sản xuất cáp ngầm (ngày 10/7), lễ tiếp nhận cáp tại Cảng Dung Quất (ngày 23/8), thi công rải cáp phía bờ huyện Bình Sơn vào lúc 8 giờ ngày 26/8, lắp đặt và đấu nối hoàn thành đầu cáp ngầm phía bờ Lý Sơn vào lúc 16 giờ ngày 8/9, đóng điện kỹ thuật thành công vào lúc 9 giờ 30 ngày 15/9 và vận hành chính thức vào ngày 28/9.

Ông Nguyễn Hồng Thái - Tổng giám đốc Liên danh Prysmian – Thái Dương (Tổng chỉ huy công trường thi công kéo cáp xuyên biển) - cho biết, tập đoàn đã huy động trên 80 kỹ sư, chuyên gia trong và ngoài nước có kinh nghiệm tham gia thi công; đồng thời thuê sà lan thi công rải cáp từ Singapore.

Để sẵn sàng cho việc đón nhận dòng điện từ hệ thống điện quốc gia qua đường cáp ngầm 22kV xuyên biển hoàn thành, EVN CPC đã khẩn trương thực hiện nâng cấp lưới điện phân phối trên đảo. Toàn bộ hệ thống lưới điện đã được quản lý trên bản đồ số và được tổng công ty đầu tư lắp đặt 4.280 công tơ điện tử thông minh với công nghệ đọc chỉ số từ xa RF- Spider.

Những ngày tháng 9 này ở Lý Sơn, đi đến đâu chúng tôi cũng thấy râm ran “chuyện điện”. Các cơ sở sản xuất, dịch vụ đã có kế hoạch mở rộng và chuyển đổi máy móc nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Từ khi có dự án cáp ngầm xuyên biển đưa điện từ đất liền ra đảo, các cửa hàng điện lạnh đua nhau mọc lên, lượng người đến mua tăng rõ rệt. Nhiều người dân trên đảo Lý Sơn khi thấy đầu cáp ngầm đã không giấu được niềm vui, cả đảo đang náo nức như trong ngày hội lớn.

Ông Nguyễn Thanh - Bí thư Huyện ủy Lý Sơn - hồ hởi, đây chắc chắn là một trong những dịp trọng đại nhất của Lý Sơn. Có điện lưới, Lý Sơn sẽ phát triển kinh tế, cơ sở hạ tầng, du lịch, biển đảo… Đó sẽ là cú hích để Lý Sơn thay đổi trong thời gian tới.

Công Bình - Ngọc Thạch