Nhật Bản đối mặt thách thức lớn khi lượng lớn tấm pin mặt trời sẽ hết hạn sử dụng và cần được xử lý vào thập niên 2030, theo dự báo từ các chuyên gia.

Chính phủ Nhật đã bắt đầu triển khai kế hoạch bắt buộc tái chế các tấm pin mặt trời nhằm ngăn chặn tình trạng vứt bỏ tràn lan, đồng thời đang cân nhắc áp dụng các biện pháp xử phạt đối với hành vi không tuân thủ quy định này. Tuy nhiên, vấn đề về việc ai sẽ chịu trách nhiệm thực hiện và làm thế nào để luật hóa quy trình tái chế vẫn chưa có câu trả lời cụ thể.

Chính phủ Nhật đã bắt đầu triển khai kế hoạch bắt buộc tái chế các tấm pin mặt trời nhằm ngăn chặn tình trạng vứt bỏ tràn lan. - Ảnh: cfr.org

Sau thảm họa động đất ở phía Đông Nhật Bản năm 2011, năng lượng mặt trời nhanh chóng trở thành giải pháp thay thế cho năng lượng hạt nhân và nhiệt điện, với tổng công suất lắp đặt đạt 85 triệu kilowatt vào cuối năm 2022, giúp Nhật Bản trở thành quốc gia có công suất lắp đặt lớn thứ ba thế giới.

Để kịp thời trình dự luật về tái chế tấm pin mặt trời vào kỳ họp Quốc hội năm tới, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp cùng với Bộ Môi trường đã thành lập một nhóm chuyên gia để đánh giá phương án tái chế cũng như các biện pháp hỗ trợ từ phía chính phủ.

Theo tờ Yomiuri, chính quyền Nhật Bản đang đẩy mạnh việc phổ biến công nghệ sản xuất pin mặt trời perovskite nội địa nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, đồng thời đảm bảo an ninh kinh tế.

Hiện tại, hầu hết các tấm pin mặt trời silicon thông thường, chứa chì và chất độc hại như cadmium, đều bị xử lý tại các bãi chôn lấp. Tờ Nikkei nhận định rằng, chi phí tái chế có thể được chia sẻ giữa chủ sở hữu và nhà sản xuất, tương tự như quy định tái chế ô tô hiện nay.

Nếu số lượng tấm pin cần tái chế tăng mạnh, nguy cơ thiếu cơ sở xử lý là điều khó tránh. Chính phủ Nhật đang xem xét việc mở rộng các cơ sở tiếp nhận tái chế và nghiên cứu công nghệ nhằm giảm chi phí.

Bộ Môi trường sẽ phân bổ 10 tỷ yên (70 triệu USD) trong năm tài chính tới để hỗ trợ quá trình khử carbon và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, bao gồm 400 triệu yên riêng cho hệ thống bắt buộc tái chế tấm pin mặt trời. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp cũng sẽ chi 2,5 tỷ yên cho các dự án liên quan đến kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong lĩnh vực tái chế.

Các chuyên gia hiện đang nghiên cứu loại tấm pin dễ tái chế để khuyến khích người dân và doanh nghiệp Nhật Bản sử dụng, đồng thời xem xét áp dụng các biện pháp hạn chế nhập khẩu hoặc đánh thuế cao đối với những loại tấm pin khó tái chế, chứa nhiều chất độc hại.