Ông Phan Minh Lê - Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, trong năm 2024, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh được Thủ tướng Chính phủ, UBND TP. Hồ Chí Minh giao dự toán thu ngân sách nhà nước là 130.800 tỷ đồng, bằng 89,71% so với dự toán năm 2023 (145.800 tỷ đồng), tăng 7,3% số thực thu ngân sách nhà nước năm 2023 (121.192,9 tỷ đồng).

Ngay từ những ngày đầu năm, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã ban hành các chương trình, kế hoạch trọng tâm về công tác thu ngân sách nhà nước cùng với tạo thuận lợi thương mại cho cộng đồng doanh nghiệp để đảm bảo thực hiện tốt nhất nhiệm vụ thu ngân sách năm 2024 .

Cụ thể, ngày 5/2/2024, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh ban hành Kế hoạch số 306/HQTPHCM-TXNK về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 371/TCHQ-TXNK của Tổng cục Hải quan ngày 24/1/2024. Trong đó đề ra các nhiệm vụ, giải pháp tạo, phù hợp với tình hình thực tế tại đơn vị, chú trọng nắm chắc nguồn thu, bám sát tình hình hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh, tạo thuận lợi tối đa trong hoạt động thông quan hàng hóa của doanh nghiệp.

Hải Quan TP. Hồ Chí Minh thu ngân sách nhà nước đạt hơn 54.200 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm (Ảnh minh hoạ).

Xác định công tác chống thất thu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng đầu năm 2024, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, quyết liệt.

Cụ thể, tập trung kiểm tra các trường hợp có dấu hiệu gian lận, trốn thuế như khai báo sai số lượng, trọng lượng, chủng loại, giá trị hàng hóa; sử dụng hóa đơn, chứng từ giả; lợi dụng chính sách ưu đãi thuế để trốn thuế,... Đồng thời, đơn vị tăng cường kiểm tra sau thông quan đối với các lô hàng có rủi ro cao, đặc biệt là các lô hàng được miễn, giảm, hoàn thuế.

Bên cạnh đó, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã tiến hành thanh tra chuyên ngành đối với các doanh nghiệp có vi phạm về thuế xuất nhập khẩu, chống buôn lậu, gian lận thương mại; Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng khác để đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm,…

Kết quả, tính đến ngày 16/6/2024, số thu ngân sách nhà nước của Cục Hải Quan TP. Hồ Chí Minh đạt 54.261,2 tỷ đồng, bằng 41,48% dự toán được giao (130.800 tỷ đồng), giảm 8,34% (tương đương giảm tuyệt đối 4.934,2 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2023 (đạt 59.195,4 tỷ đồng). Mặc dù là địa phương giảm sâu nhất cả nước nhưng tốc độ giảm số thu ngân sách nhà nước của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã được cải thiện hơn so với cùng kỳ tháng trước (từ -11,84% lên -5,51%) cho thấy sự nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức và người lao động trong toàn đơn vị đã tổ chức, triển khai quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2024.

Theo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm thu NSNN trong 6 tháng đầu năm 2024 là do sự biến động của nguồn thu từ 3 mặt hàng chủ lực gồm ô tô, xăng dầu và sắt thép. Ba mặt hàng này chiếm tỷ trọng gần 35% trong tổng số thu ngân sách nhà nước của Cục. Do đó, sự biến động của các nguồn thu này sẽ tác động rất lớn đến số thu ngân sách nhà nước của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh.

Trong đó, số thuế thu sách nhà nước từ mặt hàng ô tô nguyên chiếc các loại giảm 51,78% (giảm tuyệt đối gần 6.000 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2023 do tác động của cam kết cắt giảm thuế quan trong một số Hiệp định thương mại tự do (FTA).

Còn mặt hàng xăng dầu các loại có kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 10,2% so với cùng kỳ năm 2023, tuy nhiên số thuế thu sách nhà nước chỉ tăng khoảng 0,73 tỷ đồng do tác động của ưu đãi về thuế suất nhập khẩu từ thị trường ASEAN.

Riêng mặt hàng sắt thép các loại có kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 30,5% so với cùng kỳ năm 2023, nhưng số thuế thu sách nhà nước chỉ tăng khoảng 470,1 tỷ đồng do thị trường xây dựng dân dụng chưa thực sự hồi phục...

Bên cạnh đó, phải kể đến tác động của chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng.Theo đó, việc giảm thuế sách nhà nước giúp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nhưng cũng ảnh hưởng tới thu ngân sách nhà nước của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh. Ước tính số thu thuế giá trị gia tăng đã giảm trong năm tháng đầu năm 2024 là 2.000 tỷ đồng. 6 tháng cuối năm nếu Quốc hội tiếp tục đồng ý giảm 2% giá trị gia tăng thì số thu ngân sách nhà nước tiếp tục giảm so với tính toán.

Về nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh tiếp tục tập trung tạo điều kiện thuận lợi cho thông quan. Tuy nhiên, cũng sẽ tăng cường kiểm tra tại trụ sở Cục hải quan và trụ sở doanh nghiệp. Tập trung tạo mối quan hệ khăng khít giữa hải quan và doanh nghiệp.

Ngoài ra, sẽ đẩy mạnh chống thất thu qua thuế, qua giá; nâng cao kỷ cương kỷ luật trong thực thi nhiệm vụ và tổ chức đào tạo cho cán bộ công chức viên chức. Phối hợp chặt chẽ với các ban ngành liên quan trong phòng chống gian lận thương mại.