Thành phố Đông Hà sẽ hưởng lợi từ vốn vay ADB
CôngThương - Qua đó đề xuất, kiến nghị với Chính phủ của mỗi nước tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị hợp tác, có chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm mục đích biến EWEC từ một hành lang giao thông thông thường thành một hành lang kinh tế phát triển.
Tham dự hội nghị về phía Việt Nam có ông Hồ Xuân Sơn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; ngài Du La Ton Non Ri Chai, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Vương quốc Thái Lan; ngài Bun Kệt San Som Sắc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào; các Đại sứ, Tổng lãnh sự, các tổ chức quốc tế và lãnh đạo các địa phương dọc HLKTĐT.
Thứ trưởng Hồ Xuân Sơn cho biết, HLKTĐT (EWEC) là một trong ba sáng kiến về hành lang kinh tế trong khuôn khổ hợp tác Tiểu vùng Mê Kông mở rộng (GMS) chạy qua một khu vực rộng lớn đầy tiềm năng của 4 quốc gia gồm Việt Nam- Lào- Thái Lan và Myanmar. HLKTĐT có ý nghĩa to lớn đối với các nước, đóng góp tích cực vào sự tăng cường hiểu biết, hợp tác giữa các nước. Tuy nhiên trong mấy năm qua, hoạt động này chưa đáp ứng được mong đợi của Chính phủ 3 nước. Vì vậy, lần này Bộ Ngoại giao 3 nước tổ chức hội nghị cấp Thứ trưởng tại Quảng Trị để đánh giá lại các hoạt động của hành lang, đặc biệt là ở khu vực phía Đông, qua đó nêu ra những tồn tại để tìm hướng giải quyết và đề nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục tài trợ…
Ông Sơn còn cho biết thêm, đây là hội nghị nhằm tạo cơ chế trao đổi thường xuyên ở cấp Thứ trưởng hoặc quan chức cao cấp (SOM) nhằm thúc đẩy phát triển Hành lang kinh tế Đông-Tây (EWEC); tạo kênh đối thoại tích cực và cởi mở giữa Chính phủ 3 nước, lãnh đạo các địa phương tại các khu vực dọc Hành lang nhằm giải quyết khó khăn, thách thức và xúc tiến các hoạt động đầu tư, kinh doanh dọc tuyến hành lang.
Phát biểu tại hội nghị, Trưởng đoàn Ngoại giao các nước Lào, Thái Lan cũng đánh giá cao vai trò quan trọng của HLKTĐT. Hội nghị đã thống nhất cho rằng, dưới sự hỗ trợ tích cực của Chính phủ 3 nước và sự tài trợ của ADB đã biến ý tưởng thành hiện thực. Đến nay hạ tầng giao thông (hạ tầng cứng) đã cơ bản đáp ứng nhu cầu phát triển; các thủ tục hành chính (hạ tầng mềm) ở các cửa khẩu đã có bước cải thiện. Quá trình đô thị hóa, phát triển dân cư ở dọc hành lang đã có sự chuyển biến tích cực. Sự hợp tác về văn hóa, du lịch giữa các tỉnh trên hành lang đạt hiệu quả. Vai trò của các nước, các tỉnh trên trục hành lang được nâng cao... Hội nghị cũng đánh giá cao sự đóng góp tích cực và có ý nghĩa của ADB và Chính phủ Nhật Bản. Vì vậy, để tiếp tục phát huy lợi thế của hành lang, biến HLKTĐT từ hành lang giao thông trở thành hành lang kinh tế, cần khắc phục vướng mắc về kết cấu hạ tầng, đặc biệt là những vướng mắc, bất cập trong hạ tầng mềm giữa các nước. Đồng thời cần trao đổi thẳng thắn vì sự phát triển chung của 3 nước và đối thoại, thuyết phục các nhà tài trợ tiếp tục hỗ trợ cho hành lang ngày càng phát triển.
Đánh giá về “Hạ tầng cứng” trên HLKTĐT phải nói rằng đã được đầu tư đúng mức và bước đầu phát huy hiệu quả tốt. Như phầntrên lãnh thổ Việt Nam từ cửa khẩu quốc tế Lao Bảo qua Đông Hà (Quảng Trị) và kết thúc tại cảng Tiên Sa - Đà Nẵng đã có 3 dự án lớn được triển khai. Đó là Dự án nâng cấp Quốc lộ 9 có tổng chiều dài 83,5 km có tổng mức đầu tư 25 triệu USD sử dụng vốn vay ADB và Trạm kiểm soát liên ngành tại Lao Bảo – Dansavanh (Lào) đã hoàn thành vào năm 2006; Dự án hầm Hải Vân sử dụng vốn vay JBIC hoàn thành tháng 6/2005; Dự án cảng Tiên Sa - Đà Nẵng với công suất 4 triệu tấn/năm và cầu Tuyên Sơn hoàn thành tháng 2/2004. Tại Myanmar, Thái Lan đã hỗ trợ nâng cấp tuyến đường bộ từ cảng Mawlamyine đến biên giới Thái - Myanmar. Nhật Bản hỗ trợ Lào nâng cấp sân bay Savanakhet trở thành sân bay quốc tế. Đặc biệt, với sự hỗ trợ của Nhật Bản, cây cầu hữu nghị qua sông Mê kông nối Mukdahan (Thái Lan) và Dansavanh (Lào) đã hoàn thành cuối năm 2006, nối thông toàn bộ tuyến Hành lang Kinh tế Đông- Tây. Với việc hoàn thành cây cầu này, hạ tầng giao thông EWEC cơ bản đã hoàn thành, đưa EWEC trở thành hành lang kinh tế đi vào hoạt động sớm nhất trong GMS.
Về “Hạ tầng mềm” cũng có nhiều bước chuyển quan trọng như: đơn giản hóa thủ tục hải quan, triển khai Hiệp định tạo thuận lợi cho vận chuyển người và hàng hoá qua lại biên giới các nước Tiểu vùng Mê kông mở rộng (Hiệp định GMS), Việt Nam và Lào đã ký MOU về áp dụng mô hình kiểm tra “một cửa - một điểm dừng” tại cặp cửa khẩu Lao Bảo- Dansavanh, thực hiện vào ngày 30/6/2005 và hiện nay đang tổ chức triển khai giai đoạn 2 kiểm tra “một cửa- một lần” tại cặp cửa khẩu này. Về giao thông đường bộ, hàng năm, mỗi nước cấp phép cho 500 xe vận tải (hàng hoặc hành khách) chạy qua các nước dọc theo Hành lang Kinh tế Đông- Tây. Đối với xe du lịch, hiện tại Việt Nam, Lào và Thái Lan đã ký Hiệp định 3 bên về phương tiện vận tải qua lại… trong đó các xe du lịch từ Việt Nam sẽ được phép chạy qua Lào, Thái Lan và ngược lại….
Với Quảng Trị, ông Nguyễn Đức Cường, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, tính đến cuối năm 2011, Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam đã hỗ trợ cho Quảng Trị 20 dự án, chiếm hơn 50% các nguồn tài trợ quốc tế… Để phát huy hiệu quả của tuyến HLKTĐT Quảng Trị đã tập trung xây dựng “hạ tầng cứng”; đặc biệt là tuyến đường ven biển, Cầu Cửa Tùng, Cửa Việt...đã nối thông với HLKTĐT qua đường xuyên Á, Quốc lộ 1, Quốc lộ 9, đường Hồ Chí Minh, cảng Cửa Việt và trong tương lai là cảng biển Mỹ Thuỷ. Đồng thời trong lộ trình từ nay đến năm 2020, tỉnh Quảng Trị đã quy hoạch xây dựng tuyến cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo nối với tuyến đường bộ cao tốc Bắc- Nam; nâng cấp cảng Cửa Việt cho tàu có trọng tải 3.000-5.000 DWT, xây dựng cảng Mỹ Thủy đón tàu từ 40.000-50.000 DWT; nghiên cứu đề xuất xây dựng tuyến đường sắt cận cao tốc Lao Bảo - Mỹ Thủy ...
Hạ tầng cứng đang phát huy hiệu quả mạnh tuy nhiên hạ tầng mềm vẫn còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ như chưa thống nhất các thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu theo hướng một cửa, một điểm dừng trên toàn tuyến; các phương tiện vận tải khi đi vào các nước trong vùng vẫn còn phải được sự hướng dẫn vì “tay lái nghịch” không thuộc thông lệ của mỗi nước…
Hội nghị cho rằng, tiêu chí “đơn giản, nhanh chóng, tiện lợi, hiệu quả” trên toàn tuyến là mấu chốt để HLKTĐT phát triển, góp phần thúc đẩy sự giao lưu, hợp tác, phát triển kinh tế và hội nhập toàn diện trên Hành lang Kinh tế Đông- Tây. Hội nghị, cũng nhất trí thiết lập cơ chế đối thoại thường niên, luân phiên giữa ba nước và mong muốn Myanmar sẽ tham gia vào cơ chế này trong tương lai. Đồng thời, hội nghị cũng thống nhất Hội nghị Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Lào-Thái Lan về HLKTĐT lần thứ hai sẽ được tổ chức tại nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào vào năm 2013.
Hành lang Kinh tế Đông- Tây dài 1.450 km, đi qua 13 tỉnh của 4 nước, bắt đầu từ thành phố cảng Mawlamyine (Myanmar) đến cặp cửa khẩu Myawaddy (Myanmar) - Mae Sot (Thái Lan), chạy qua 7 tỉnh Tak, Sukhothai, Kalasin, Phitsanulok, Khon Kaen, Yasothon và Mukdahan ở Thái Lan và qua tỉnh Savanakhet của Lào đến cặp cửa khẩu quốc tế Dansavanh (Lào)- Lao Bảo (Việt Nam) và qua các tỉnh thành Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế và Đà Nẵng. Đây là sáng kiến của Nhật Bản phối hợp với Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) nhằm thúc đẩy hội nhập và liên kết kinh tế, thương mại, đầu tư và xoá đói giảm nghèo trong lưu vực sông Mê kông. HLKTĐT là một vùng có tiềm năng phát triển. Miền Trung Việt Nam nằm giữa trục giao thông Bắc - Nam, là cửa ngõ hành lang đường bộ xuyên quốc gia và cửa ngõ tiến ra biển, có điều kiện phong phú để phát triển du lịch. Trung và Hạ Lào có tiềm năng về đất lâm nghiệp, thủy điện, khoáng sản. Các tỉnh Đông Bắc Thái Lan và của Myanmar có tiềm năng lớn về nông nghiệp, sản xuất hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng. Hành lang Kinh tế Đông- Tây ra đời sẽ đem lại lợi ích thiết thực và lâu dài cho các quốc gia thành viên, tạo cơ hội cho các quốc gia tiếp cận tốt hơn các nguồn tài nguyên khoáng sản, hải sản và năng lượng phục vụ cho các ngành sản xuất và chế biến; tạo điều kiện phát triển cho các thành phố, thị trấn nhỏ dọc hành lang đồng thời thúc đẩy thương mại xuyên biên giới; thu hút đầu tư từ các nguồn địa phương, khu vực và thế giới |