“Phong trào kháng chiến Hồi giáo Hamas thông báo lựa chọn chỉ huy Yahya Sinwar làm người đứng đầu cơ quan chính trị của phong trào, kế nhiệm cựu lãnh đạo chính trị Ismail Haniyeh đã tử đảo tại Tehran, cầu xin Đấng Allah thương xót ông”, Hamas cho biết trong một tuyên bố ngắn ngày 6/8, theo Reuters.

Lãnh đạo Hamas Yahya Al-Sinwar chứng kiến những người Palestine ủng hộ Hamas tại cuộc biểu tình phản đối Israel tại nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem ngày 1/10/2022. (Ảnh: Reuters)

Người phát ngôn Hamas Osama Hamdan khẳng định ông Sinwar sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán trao đổi con tin và ngừng bắn tại Dải Gaza và lực lượng này "sẽ kiên định trên chiến trường và chính trường". Ông Hamdan cũng nói rằng việc các bên không đạt được thỏa thuận ngừng bắn không phải do sự thay đổi trong nội bộ Hamas mà là do Israel và Mỹ.

Được biết, thủ lĩnh Yahya Sinwar là người chủ mưu các vụ tấn công tàn khốc nhất vào Israel trong nhiều thập kỷ. Ông đã luôn ẩn náu ở Gaza, bất chấp mọi nỗ lực ám sát của Israel kể từ khi cuộc chiến bắt đầu.

Hamas đã bầu ông Yahya Sinwar trở thành người đứng đầu văn phòng chính trị thay cho người tiền nhiệm Ismail Haniyeh bị ám sát tại Iran. Ngay sau đó, Israel cảnh báo sẽ nhanh chóng tiêu diệt nhân vật cấp cao này.

Cựu Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh (trái) và lãnh đạo Hamas ở Dải Gaza Yahya Sinwar (phải) vẫy tay chào người dân trong một sự kiện tại thành phố Gaza, tháng 12/2017. (Ảnh: AFP)

Người phát ngôn Hamas Osama Hamdan khẳng định ông Sinwar sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán trao đổi con tin và ngừng bắn tại Dải Gaza và lực lượng này "sẽ kiên định trên chiến trường và chính trường". Ông Hamdan cũng nói rằng việc các bên không đạt được thỏa thuận ngừng bắn không phải do sự thay đổi trong nội bộ Hamas mà là do Israel và Mỹ.

Ngay sau khi Hamas công bố thủ lĩnh chính trị mới, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Daniel Hagari tuyên bố: “Chỉ có một nơi dành cho ông Yahya Sinwar và đó là bên cạnh ông Muhammad Deif và tất cả những kẻ chịu trách nhiệm về vụ ngày 7/10. Đây là nơi duy nhất chúng tôi đang chuẩn bị và chỉ định cho ông ta”.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Israel Israel Katz cũng kêu gọi nước này nhanh chóng tiêu diệt ông Yahya Sinwar và xóa sổ phong trào Hamas.

Trước đó, Israel hôm 1/8 tuyên bố đã tiêu diệt chỉ huy cánh quân sự của Hamas Muhammad Deif, trong một cuộc không kích ở miền nam Gaza hồi tháng 7. Hamas vẫn chưa xác nhận cái chết của ông.

Động thái mới nhất của Hamas diễn ra không lâu sau khi thủ lĩnh chính trị Ismail Haniyeh bị ám sát tại nơi ở của ông ở thủ đô Tehran (Iran) vào ngày 31/7. Vụ việc xảy ra khi ông đến Tehran để tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho biết nhà lãnh đạo Hamas đã bị tấn công bởi một đầu đạn tầm ngắn chứa khoảng 7 kg thuốc nổ; đồng thời cáo buộc vụ ám sát được Israel thực hiện với sự hỗ trợ của Mỹ. Iran và Hamas cảnh báo sẽ trả đũa Tel Aviv một cách thích đáng. Tuy nhiên, Israel nhưng vẫn chưa nhận trách nhiệm hay đưa ra bất kỳ bình luận nào liên quan đến cái chết của ông Ismail Haniyeh.

Ông Yahya Sinwar, 61 tuổi, sinh ra tại một trại tị nạn phía nam thành phố Khan Younis, Dải Gaza. Ông được cho là một trong những người sáng lập ra Lữ đoàn Izz ad-Din al-Qassam và lực lượng an ninh nội bộ của Hamas là Al-Majd, có nhiệm vụ trừng phạt những người Palestine bị tình nghi hợp tác với Israel.

Thủ lĩnh Yahya Sinwar đã trải qua một thời gian dài trong các nhà tù của Israel. Ông là nhà lãnh đạo Hamas quyền lực nhất còn sống sau vụ ám sát Haniyeh, sự kiện đã đẩy hai quốc gia đến bờ vực của cuộc xung đột diện rộng sau khi Iran tuyên bố sẽ trả đũa mạnh mẽ.

Hamas chọn ông Yahya Sinwar làm thủ lĩnh chính trị mới. (Ảnh: Reuters)

Được biết, ông Sinwar từng bị chính quyền Israel bắt giữ vào năm 1988 và bị kết án 5 án chung thân vào năm 1989 vì tội giết 12 người. Sau 23 năm thụ án, ông được trả tự do vào năm 2011 trong một cuộc trao đổi tù nhân Palestine lấy một binh lính Israel bị các binh sĩ Palestine bắt ở Gaza vào năm 2006. Ngay sau khi được thả, ông Sinwar gia nhập cơ quan chính trị Hamas và được bầu làm lãnh đạo chính trị tại Gaza vào năm 2017.

Theo Times of Israel, ông Yahya Sinwar được coi là “kiến trúc sư” đứng sau cuộc tấn công tàn khốc nhất của Hamas vào miền nam Israel ngày 7/10/2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và bắt 251 con tin. Sự kiện này đã châm ngòi cho cuộc chiến hiện nay ra ở Dải Gaza, khi Israel thực hiện chiến dịch trả đũa nhằm tiêu diệt Hamas, khiến hơn 39.600 người thiệt mạng và hơn 91.500 người bị thương.

Ông Sinwar đã bị Anh và Mỹ ban lệnh trừng phạt kể từ tháng 11/2023 và vào tháng 5/2024. Ông cũng là một trong số nhiều lãnh đạo Hamas bị Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) đã phát lệnh bắt giữ vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh.