Cuộc tấn công phối hợp vào con tàu, do tỷ phú Israel Abraham Ungar sở hữu một phần, là khởi đầu cho chiến dịch kéo dài 6 tháng của phiến quân có trụ sở tại Yemen nhằm khủng bố các tàu phương Tây sử dụng tuyến đường này, nhằm đáp trả cuộc xung đột ở Gaza.

Ảnh minh họa

Chiến dịch kể từ đó đã leo thang: Các tàu trên tuyến đường vận chuyển quan trọng đang bị tên lửa và máy bay không người lái nhắm tới, trong đó Houthi tuyên bố đã thực hiện 107 cuộc tấn công. Kết quả là đã có sự tái tổ chức hoàn toàn thương mại toàn cầu.

Kênh đào Suez, nơi 12% thương mại toàn cầu từng đi qua, đã chứng kiến lưu lượng giao thông giảm 66% vào đầu tháng 4, so với một năm trước đó. Nhiều công ty vận tải biển hiện đang chuyển hướng tàu sang tuyến đường an toàn hơn nhưng dài hơn và tốn kém hơn quanh mũi phía nam châu Phi, đi qua Mũi Hảo Vọng. Điều này có thể kéo dài thêm 10 ngày cho một hành trình và tăng chi phí nhiên liệu lên 40%.

Tuy nhiên, một số ít tàu sử dụng tuyến đường Biển Đỏ vẫn đang bị đe dọa. Điều này đã được nhấn mạnh mới đây khi hãng tàu Maersk cho biết các cuộc tấn công đã gia tăng và vùng rủi ro hiện đã lớn hơn. Maersk sẽ tiếp tục gửi tàu đi vòng quanh châu Phi trong tương lai gần, nhưng điều đó sẽ dẫn đến công suất giảm 20% trong quý 2 năm nay và phát sinh thêm chi phí.

Hãng vận tải này cũng vừa tăng gấp ba lần phụ phí vận chuyển container giữa châu Á và Bắc Âu từ 250 USD lên 750 USD. Đối với các công ty lớn như Maersk cho đến các doanh nghiệp nhỏ ở Anh và những nơi khác phụ thuộc vào hàng hóa từ châu Á và Trung Đông, cuộc khủng hoảng tiếp tục có tác động.

Một cuộc khảo sát của Phòng Thương mại Anh (BCC) vào tháng 2 với các thành viên xuất khẩu cho thấy hơn một nửa (53%) nhà sản xuất và nhà bán lẻ đã bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng Biển Đỏ. Một số báo cáo cho biết giá thuê container tăng 300% và thời gian giao hàng được cộng thêm 4 tuần. Hàng hóa sản xuất từ châu Á, bao gồm ô tô, đồ nội thất và dệt may, dường như bị ảnh hưởng nặng nề nhất, nhưng dầu mỏ từ Trung Đông cũng bị ảnh hưởng. Khoảng 70% phụ tùng ô tô ở châu Âu được vận chuyển qua Biển Đỏ từ châu Á.

Sự gián đoạn này có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô bao gồm Volvo và Tesla phải tạm dừng một số dây chuyền sản xuất vì thiếu phụ tùng. Chủ sở hữu Vauxhall Stellantis đang chuyển sang vận chuyển hàng không đối với một số linh kiện để bỏ qua Biển Đỏ.

Thị trường dầu mỏ chưa chứng kiến mức tăng giá đột biến như dự kiến ban đầu, nhưng cuộc khủng hoảng, cùng với tình hình rộng hơn ở Trung Đông, đã góp phần khiến giá tăng từ mức dưới 76 USD/thùng vào đầu năm lên gần 84 USD/thùng. Mặc dù vậy, chi phí tiêu dùng vẫn chưa tăng đáng kể.

Báo cáo thương mại Vương quốc Anh của Văn phòng Thống kê quốc gia công bố ngày 10/5 cho biết không có bằng chứng nào cho thấy cuộc khủng hoảng đã ảnh hưởng đến mức nhập khẩu của Vương quốc Anh trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3. Một phần nguyên nhân là do các công ty đang sắp xếp lại chuỗi cung ứng của họ. Viện Xuất khẩu và Thương mại Quốc tế cũng chỉ ra rằng một số công ty đã chuyển sang vận tải hàng hóa bằng đường sắt, với số lượng chuyến tàu rời Trung Quốc đến châu Âu tăng mạnh trong những tháng gần đây. Các công ty sẽ phải đưa ra quyết định về nguồn cung ứng và chuỗi cung ứng, và nếu điều này trở thành một điều bình thường mới, họ sẽ cần phải quyết định xem đây có phải là điều họ có thể điều chỉnh hay không, hay liệu nó có quá khó khăn hay không.

Với việc lãnh đạo Houthi tái khẳng định rằng họ sẽ không dừng chiến dịch của mình cho đến khi xung đột ở Gaza kết thúc, các doanh nghiệp sẽ phải chuẩn bị cho sự gián đoạn sẽ không sớm kết thúc.