Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, tính đến 30/11/2018, tổng khối lượng trái phiếu Chính phủ huy động được qua đấu thầu tại HNX đạt 147 nghìn tỷ đồng, giảm 24,3% so với năm 2017, mức huy động thành công chỉ đạt 50%, giảm 23% so với năm 2017. Trong đó, Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động được 137,3 nghìn tỷ đồng, đạt 78,4% so với kế hoạch điều chỉnh, giảm 19% so với cùng kỳ năm 2017.

Nguyên nhân khiến việc huy động trái phiếu Chính phủ bị sụt giảm trong năm 2018, theo KBNN, là do yêu cầu gắn khối lượng phát hành với nhu cầu giải ngân dự án đầu tư; lãi suất trúng thầu trái phiếu giảm ở tất cả các kỳ hạn so với cuối năm 2017, đặc biệt giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm 2018 kéo theo lãi suất huy động bình quân trong năm 2018 ở mức khoảng 4,59%, giảm 1,46% so với năm 2017; kỳ hạn phát hành bình quân năm 2018 đạt 12,04 năm, giảm 0,7 năm so với năm 2017; cơ cấu nhà đầu tư cũng đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ, khối công ty bảo hiểm vươn lên đứng đầu về thị phần mua chiếm hơn 66,4% tỷ trọng trúng thầu của toàn thị trường.

Nâng cấp hệ thống giao dịch trái phiếu Chính phủ

Trên thị trường TPCP thứ cấp, giá trị niêm yết đạt khoảng gần 1,1 triệu tỷ đồng, tăng 8,2% so với năm 2017, tương đương 20% GDP năm 2017. Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 8.779 tỷ đồng/phiên trong 11 tháng năm 2018, giảm 3,3% so với năm 2017. Điểm sáng của thị trường TPCP năm 2018 là tỷ trọng giao dịch Repos chiếm 53,7% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường, tăng 4,5% so với năm 2017. Trong năm 2018, nhà đầu tư khối ngoại chuyển sang vị thế bán ròng (859.74 tỷ đồng) sau 03 năm mua ròng liên tiếp. Đánh giá về thị trường TPCP, đại diện Vụ Tài chính Ngân hàng (Bộ Tài chính) cho biết: có khả năng đạt và vượt các mục tiêu đề ra đến năm 2020 về quy mô, tuy nhiên thị trường có một số hạn chế như thanh khoản chưa thật sự ổn định, lãi suất phát hành TPCP có nhiều biến động…

Tại Hội nghị thành viên thị trường trái phiếu Chính phủ quý 4 năm 2018 đánh giá hoạt động thị trường TPCP năm 2018 và thảo luận định hướng phát triển năm 2019, do HNX tổ chức ngày 14-15/12/2018, Bộ Tài chính cho biết: dự kiến năm 2019 sẽ phát hành khoảng 200.000 tỷ đồng TPCP, phát hành TPCP chuẩn và nghiên cứu phát hành trái phiếu Chính phủ xanh. Hạ tầng trên thị trường thứ cấp sẽ được hoàn thiện để thực hiện chào giá cam kết chắc chắn; nghiệp vụ hoán đổi TPCP cũng tiếp tục được thực hiện; các mã trái phiếu chuẩn sẽ được thí điểm phát hành để PDs thực hiện chào giá cam kết chắc chắn. Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), trung tâm thông tin TPDN dự kiến sẽ được triển khai xây dựng. Bên cạnh đó, sẽ thực hiện công bố lịch biểu phát hành cả năm theo quý; phát triển nhà tạo lập thị trường, nhà tạo lập thị trường thực hiện chào giá cam kết chắc chắn 2 chiều đối với mã chuẩn khi có thông báo của KBNN.

Đại diện KBNN cho biết, năm 2019 sẽ tiếp tục tập trung vào các sản phẩm TPCP truyền thống (trái phiếu với kỳ trả lãi chuẩn) và trái phiếu loại long/short coupon. KBNN dự kiến cũng sẽ mở lại các mã trái TPCP đang lưu hành (phát hành các năm trước) để tăng quy mô mã, giảm số lượng mã trái phiếu trên thị trường và thực hiện hoán đổi để giảm đỉnh nợ và giảm mã nhỏ lẻ, tiếp tục xây dựng các mã trái phiếu chuẩn và thực hiện mua lại có kỳ hạn TPCP với kỳ hạn tối đa không quá 3 tháng.

Về phía đơn vị vận hành thị trường TPCP, HNX cho biết, sẽ đặt kế hoạch phát triển hệ thống đấu thầu mua lại, hoán đổi TPCP; thực hiện bổ sung chức năng hỗ trợ nhà tạo lập thị trường trên hệ thống trái phiếu Chính phủ để sẵn sàng đưa vào áp dụng khi các cơ sở pháp lý triển khai Nghị định 95/2018/NĐ-CP được hoàn tất.